[ĐỪNG BỎ LỠ] Bí quyết khám phá làng quạt Chàng Sơn Hà Nội 2024

Dù là quạt giấy, quạt tranh hay quạt thủ công dưới bàn tay của những nghệ nhân làng quạt Chàng Sơn, chúng đều trở thành những tác phẩm nghệ thuật mang thông điệp sâu sắc về văn hoá, lịch sử và con người Việt Nam.

Khám phá các làng nghề ở Hà Nội là trải nghiệm không thể bỏ qua đối với nhiều du khách trong và ngoài nước khi ghé thăm Hà Nội. Và bạn sẽ thật sự tiếc nuối nếu bỏ lỡ làng quạt Chàng Sơn - một ngôi làng nghề truyền thống đã có tuổi đời trăm năm, nổi tiếng với những chiếc quạt tay thủ công tinh xảo, độc đáo.

1. Giới thiệu về làng quạt Chàng Sơn

1.1. Làng quạt Chàng Sơn nằm ở đâu?

Làng quạt Chàng Sơn đặt bên cạnh trung tâm thành phố, cách đó khoảng 30km. Làng nằm trong xã Chàng Sơn, huyện Thạch Thất, Hà Nội, xưa là một phần của tỉnh Hà Tây. Ngay giữa cánh đồng lúa rộng lớn, Chàng Sơn hiện lên với những hình ảnh quen thuộc của một làng quê Việt Nam: cây đa, giếng nước, sân đình, và những dải quạt giấy phơi trên các con đường nhỏ.

Hướng dẫn đường tới làng nghề quạt Chàng Sơn

Để có chuyến đi thú vị đến làng quạt Chàng Sơn khi bạn đang ở Hà Nội, hãy xem qua lộ trình sau:

- Sử dụng xe máy

Từ trung tâm thành phố, bạn đi theo đường Trần Duy Hưng - Đại lộ Thăng Long, sau đó rẽ vào đường dẫn đến chùa Tây Phương. Khi đến ngã tư chùa Tây Phương, quẹo vào đường đối diện cổng chùa là bạn sẽ đến làng Chàng Sơn.

- Lựa chọn xe bus

Nếu sử dụng xe bus, bạn có thể lên các tuyến 89 và CNG01, các tuyến này có điểm dừng gần làng và sau đó đi bộ vào.

Lịch sử của làng quạt Chàng Sơn

Nghề làm quạt tại làng Chàng Sơn đã tồn tại hàng trăm năm và trải qua nhiều biến động. Từ thế kỷ 19, quạt Chàng Sơn đã nổi tiếng khắp cả nước và từng được giới thiệu tại Thủ đô Paris bởi người Pháp. Trong thời kỳ bao cấp, làng Chàng Sơn là một trung tâm sản xuất quạt giấy chuyên nghiệp, sản phẩm được phân phối khắp nơi và được chính phủ bảo trợ.

Tuy nhiên, sau khi chuyển sang mô hình thị trường, do thiếu thị trường tiêu thụ, nhiều dân trong làng đã phải từ bỏ nghề, chỉ còn một ít người kiên trì. Trong số đó, không thể không nhắc đến ông Dương Văn Mơ - người đã có vai trò quan trọng trong việc phục hồi làng nghề quạt Chàng Sơn. Việc khôi phục nghề làm quạt theo phong cách truyền thống của làng Bùng đã mở ra cơ hội kinh doanh cho ông Mơ trong việc sản xuất quạt hàng loạt và quạt thủ công mỹ nghệ.

Nhờ vào lòng kiên định và nỗ lực của nhiều nghệ nhân trong làng, nghề làm quạt ở làng Chàng Sơn, mặc dù đã từng rơi vào tình trạng suy tàn, nhưng giờ đây đã trở thành nguồn thu nhập ổn định cho cả làng.

Quạt Chàng Sơn - Sản phẩm của niềm đam mê và lòng hết mình với nghề

Khi nhắc đến các làng nghề tại Hà Nội, không thể không đề cập đến huyện Thạch Thất. Đây được biết đến là nơi có nhiều làng nghề nhất của Hà Nội với sự đa dạng của các làng như: làng chuồn chuồn tre Thạch Xá, làng chè lam Thạch Xá, và làng quạt Chàng Sơn,... Trong số này, làng quạt Chàng Sơn đã nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn ở nước ngoài, thậm chí còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới.

Quạt Chàng Sơn có sự đa dạng và phong phú về kích cỡ, mẫu mã, và loại hình: từ quạt thông thường như quạt xách tay, quạt treo trang trí, quạt được sử dụng trong lễ cưới, đến quạt lụa cao cấp làm quà lưu niệm. Dù là loại nào, chúng đều tỏa sáng với vẻ đẹp dịu dàng và quyến rũ từ các hoa văn, hình ảnh trang trí đẹp mắt. Mỗi chiếc quạt không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn gắn liền với lịch sử, văn hóa qua những hình ảnh của các danh lam thắng cảnh, câu chuyện cổ tích, và bài thơ,...

Quy trình sản xuất quạt cũng vô cùng tinh tế và phức tạp, phải trải qua nhiều bước công phu. Ban đầu, các nghệ nhân ở Chàng Sơn phải lựa chọn từng cọng tre chất lượng, sau đó ngâm chúng trong nước từ 4-5 tháng. Tiếp theo, tre được cắt nhỏ và chế tạo thành các nan trơn hoặc được điêu khắc tinh xảo. Các nghệ nhân sẽ ghép những cọng tre thành các khung hình cung, bọc chúng bằng giấy dỏ hoặc vải, và kết dính chặt chẽ bằng keo hồ. Cuối cùng, quạt được phơi khô cho đến khi hoàn thiện.

Vì vậy, dù những chiếc quạt có vẻ đơn giản nhưng thực sự chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc và công sức cùng tài năng của các nghệ nhân đam mê nghề.

Hoạt động thú vị tại làng nghề làm quạt Chàng Sơn

Tìm hiểu về nghề làm quạt giấy truyền thống tại làng Chàng Sơn

Nếu bạn đang tìm kiếm địa điểm vui chơi cho nhóm bạn tại Hà Nội, hãy thử ghé qua làng quạt Chàng Sơn để khám phá về nghề làm quạt giấy truyền thống ở đây. Chắc chắn bạn và bạn bè sẽ có những trải nghiệm mới lạ nhất.

Tại đây, bạn sẽ được nhìn thấy trực tiếp quy trình làm quạt từ việc chọn tre, làm nan, vót nan, xử lý hóa chất, dán giấy, dán vải, cho đến việc phơi khô,... Trò chuyện với các nghệ nhân, nghe họ chia sẻ về những chiếc quạt mà họ tự tay làm ra, bạn sẽ hiểu thêm về sự say mê và lòng đam mê với nghề của họ.

Trải nghiệm tự làm những chiếc quạt giấy xinh xắn

Không chỉ được học về quy trình sản xuất quạt, khi đến làng Chàng Sơn, du khách còn được trải nghiệm tự tay làm những chiếc quạt giấy, quạt nan đáng yêu để mang về làm quà. Bạn có thể hoàn toàn yên tâm vì các nghệ nhân ở Chàng Sơn luôn thân thiện và nhiệt tình. Dưới sự hướng dẫn tỉ mỉ của họ, chắc chắn bạn sẽ có những thành quả tuyệt vời.

Lưu ý khi tham quan làng quạt Chàng Sơn

- Làng quạt Chàng Sơn hiện có hai khu sản xuất quạt khác nhau: quạt đan và quạt giấy. Vì hầu hết các nhà làm quạt ở đây là tư nhân, nên nếu bạn muốn thăm trung tâm làng quạt, hãy hỏi dân trong làng. - Trong quá trình trải nghiệm làm quạt, hãy tuân thủ các quy định và hướng dẫn của các nghệ nhân, tránh làm hỏng các thiết bị và dụng cụ. - Đặc biệt, hãy chuẩn bị trang phục đẹp để có những bức ảnh đẹp với những chiếc quạt xinh xắn nhé!

Nếu bạn còn thời gian dư dả, bạn có thể ghé thăm các làng nghề truyền thống khác gần đó như làng gốm Bát Tràng, làng mây tre đan Phú Vinh, làng nón Chuông,... Hoặc nếu bạn muốn thay đổi không khí, tìm một địa điểm vui chơi hiện đại và hấp dẫn, VinKE & Vinpearl Aquarium sẽ là một lựa chọn hoàn hảo cho bạn.

Khu du lịch Thuỷ cung Times City Vinpearl

Dù thời gian trôi qua, không ít làng nghề đang đối diện với khó khăn. Tuy nhiên, làng quạt Chàng Sơn với các nghệ nhân đam mê nghề vẫn tiếp tục phát triển và không chỉ được sự công nhận trong nước mà còn được xuất khẩu ra nhiều quốc gia trên thế giới. Hy vọng với những thông tin chi tiết này sẽ giúp bạn có một chuyến hành trình thăm quan làng nghề đáng nhớ!