Buzz
Dược động học (tiếng Anh: pharmacokinetics, viết tắt PK, xuất phát từ tiếng Hy Lạp cổ pharmakon có nghĩa là 'dược' và kinetikos có nghĩa là 'đưa vào chuyển động'), là lĩnh vực trong Dược lý học chuyên nghiên cứu số phận của các chất được cung cấp từ bên ngoài vào cơ thể sống. Các chất này bao gồm thuốc, hoócmôn, chất dinh dưỡng và các chất độc. Dược động học theo dõi hành trình của thuốc từ khi vào cơ thể cho đến khi bị loại trừ hoàn toàn. Nó mô tả cách cơ thể tác động lên thuốc qua các cơ chế hấp thụ và phân phối, các thay đổi hóa học của thuốc trong cơ thể, ví dụ như qua các enzym chuyển hóa như cytochrome P450 hoặc glucuronosyltransferase, cũng như các tác động và đường bài tiết của các chất chuyển hóa. Đặc tính dược động học của thuốc có thể bị ảnh hưởng bởi vị trí cấp thuốc và liều lượng, làm thay đổi tốc độ và tỷ lệ hấp thụ. Dược động học thường được nghiên cứu cùng với dược lực học, môn nghiên cứu tác dụng của thuốc lên cơ thể.
Dược động học giải thích mối liên hệ giữa liều lượng thuốc và nồng độ không gắn kết ở vị trí tác động (thụ thể của thuốc), và cách nồng độ thuốc thay đổi theo thời gian trong cơ thể qua các quá trình hấp thu, phân bố, chuyển hóa và thải trừ, thường được gọi tắt là ADME.
Dược động học lâm sàng áp dụng nguyên tắc của dược động học và dược lực học vào từng cá nhân cụ thể. Trong dược động học sinh lý, hai thông số quan trọng là độ thanh thải và thể tích phân bố.
- Độ thanh thải (Cl)
- Thể tích phân bố (Vd)
Thời gian bán thải là một chỉ số dược động học quan trọng, phản ánh tốc độ thải trừ của thuốc và có thể được tính dựa trên độ thanh thải và thể tích phân bố.
- Thời gian bán thải (t½)
- Diện tích dưới đường cong (AUC)
Chức năng của các thông số dược động học
- Cung cấp thông tin về cách lựa chọn thuốc và liều lượng cho bệnh nhân, bao gồm cả khoảng cách giữa các lần dùng thuốc và điều chỉnh liều khi cần thiết do bất thường sinh lý hoặc bệnh lý.
- Đưa ra gợi ý cho việc chọn lựa dạng bào chế và cải tiến để đạt được các chỉ số dược động học mong muốn.
