Buzz
(Tổ Quốc) - Diện tích của các sa mạc trên thế giới đã lên đến 30 triệu km vuông, chiếm 20% diện tích toàn cầu. Sahara được biết đến như là sa mạc lớn nhất thế giới, nằm ở phía bắc Châu Phi, với chiều dài khoảng 5.600 km từ phía đông sang phía tây và rộng khoảng 1.600 km từ phía bắc xuống phía nam, tổng diện tích vượt quá 9 triệu km vuông, chiếm một phần ba diện tích của Châu Phi.
Môi trường tự nhiên ở Sahara vô cùng khắc nghiệt - khô hanh, mưa ít và vô cùng khắc nghiệt cho sự sống sinh tồn và được mệnh danh là “hoang mạc lớn thứ hai thế giới”, chỉ đứng sau Nam Cực. Ngay cả bây giờ, khi những người bình thường băng qua sa mạc Sahara, nếu không chuẩn bị kỹ lưỡng, họ chắc chắn sẽ phải trải qua một trải nghiệm gần chết.
Khi một vùng đất rộng lớn trong tình trạng cực kỳ khô hạn trong thời gian dài, thiếu thảm thực vật và nước thì sau một thời gian dài sẽ hình thành các hoang mạc, sa mạc đá, sa mạc sỏi (Gobi) và các loại hoang mạc khác. Cát trong sa mạc được hình thành do quá trình sa mạc hóa đất và phong hóa đá. Điều đó có nghĩa là, sa mạc dù lớn đến đâu thì chắc chắn độ dày của lớp cát cũng có giới hạn.
Độ dày của lớp cát sa mạc liên quan đến thời gian hình thành, địa hình, hướng và tốc độ gió cục bộ. Các sa mạc ở những nơi khác nhau có độ dày của các lớp cát khác nhau, ngay trong cùng một sa mạc thì độ dày của các lớp cát ở các vị trí khác nhau cũng khác nhau. Thường thì rìa sa mạc là nơi cát mỏng nhất. Theo thống kê, độ dày trung bình của các sa mạc trên thế giới vào khoảng 3,5 mét.
Độ dày của cát ở sa mạc Sahara là bao nhiêu? Có gì dưới lớp cát?
Để tìm hiểu về độ dày của cát ở sa mạc Sahara và những gì ẩn dưới đó, một số người có thể nghĩ đến việc khoan và đào sâu vào sa mạc. Tuy nhiên, có một phương pháp tiên tiến và chính xác hơn nhiều lần.
Sóng điện từ có khả năng xuyên qua các lớp địa chất và phản xạ từ các vật liệu khác nhau. Điều này có nghĩa là chúng ta có thể sử dụng sóng điện từ để phát hiện đáy của sa mạc.
Công nghệ này được gọi là công nghệ viễn thám, ra đời từ những năm 1960. Đầu tiên, hệ thống dò tìm bằng vệ tinh, máy bay, ... được sử dụng để truyền sóng điện từ có tần số cụ thể đến sa mạc, sau đó là các đặc điểm quang phổ của các sóng điện từ phản xạ lại sẽ được phân tích để nhận dạng đặc điểm địa chất. Sau khi nghiên cứu và xử lý dữ liệu thu thập được, chúng ta có thể có được các thông tin như độ dày của lớp cát trong sa mạc. Ứng dụng của công nghệ này rất rộng rãi như khám phá tài nguyên khoáng sản trong lòng đất, đo độ dày lớp băng, lập bản đồ địa hình đáy biển...
Theo dữ liệu viễn thám, độ dày thấp nhất của cát ở sa mạc Sahara là khoảng 3,6 mét, trong khi độ dày lớn nhất có thể lên tới 320 mét.
Thực ra, không phải toàn bộ sa mạc Sahara đều là cát, phần lớn là đá và sỏi, chỉ có một số khu vực nhất định là cát, chủ yếu tập trung ở miền Trung và miền Bắc.
Ngoài việc có dầu mỏ, sa mạc Sahara còn chứa nhiều di tích của hồ nước cổ dưới lớp cát. Một trong những hồ nước lớn nhất, từng có diện tích lên đến 108.000 km vuông và sâu 247 mét.
Những khám phá này cho thấy, Sahara trước kia không phải là một sa mạc khô cằn, mà là một vùng đất màu mỡ, có nước và thảm thực vật phong phú.
Lý do mà Sahara biến thành sa mạc có liên quan đến sự thay đổi của mảng đá. Khoảng 7 đến 11 triệu năm trước, sự thu hẹp của Biển Tethys dẫn đến suy yếu của gió mùa mùa hè Bắc Phi, khiến Sahara dần dần trở thành sa mạc.
Thực ra, dù là sa mạc, đại dương hay bất kỳ đặc điểm địa hình nào khác, nếu loại bỏ nước và đào sâu xuống lòng đất, bạn sẽ gặp phải các tảng đá cứng. Đào hết cát ở sa mạc Sahara, bạn cũng chỉ thấy đá.
Trái Đất là một hành tinh đá. Không tính khí quyển và thủy quyển, Trái Đất có thể chia thành ba lớp: vỏ, phủ và lõi. Vỏ đất dày khoảng 60 đến 120 km, chiếm một phần nhỏ so với bán kính Trái Đất.
Tham khảo: Zhihu; Sina; Baidu
