Đường Hàng Đào (行桃) là một con phố nổi bật trong khu phố cổ Hà Nội. Con phố này chạy theo hướng bắc - nam, dài khoảng 260m. Phía nam của đường nối với quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục gần hồ Hoàn Kiếm, còn phía bắc tiếp giáp với phố Hàng Ngang. Các nhà ở phía tây của đường có số chẵn, còn phía đông có số lẻ.
Tên của phố xuất phát từ việc bán vải nhuộm đỏ, một mặt hàng phổ biến ở đây. Hiện tại, Hàng Đào là con phố một chiều dành cho phương tiện giao thông và vẫn là một khu vực buôn bán chủ yếu, đặc trưng của người Hà Nội.
Lịch sử
Đường Hàng Đào có lịch sử lâu dài. Từ thời Hoa Lư, đã có phường Hàng Đào. Trong thành Thăng Long xưa, phố Hàng Đào thuộc phường Đồng Lạc và Đại Lợi, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương thời Hậu Lê. Phường Đại Lợi tập trung người từ làng Đan Loan (Bình Giang, Hải Dương), Đình Loan, Đông Cao (Bắc Ninh), chuyên nghề nhuộm tơ lụa từ thời Trần, Hồ, và rất phát triển dưới thời Lê. Các cửa hàng chủ yếu bán lẻ vải. Phiên chợ tơ diễn ra vào ngày mồng 1 và 6 âm lịch hàng tháng. Hiện nay, phố thuộc phường Hàng Đào, quận Hoàn Kiếm.
Thời Pháp thuộc, phố được gọi là Rue de la Soie (phố bán lụa). Dọc phố có đường ray tàu điện bánh sắt nối từ bờ hồ Hoàn Kiếm đến vườn hoa Hàng Đậu, nhưng hiện tại đã không còn. Khoảng năm 1925, vải tây trở nên phổ biến, nhiều cửa hàng trên phố chuyển sang bán vải tây, và hàng truyền thống giảm dần. Sau đó, phố không còn bán vải nhuộm nữa, các chủ hàng có vốn đầu tư chuyển sang bán các mặt hàng cao cấp, xa xỉ.
Từ năm 2003, UBND Quận Hoàn Kiếm đã cho phép mở tuyến phố đi bộ Chợ đêm Hàng Đào - Đồng Xuân vào tối thứ 6, thứ 7 và Chủ Nhật. Chợ đêm bán các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và đặc sản Hà Nội, thu hút du khách. Tuyến phố đi bộ chợ đêm Hàng Đào - Đồng Xuân đã tạo nên một điểm nhấn văn hóa mới của Thủ đô, nhận được sự quan tâm của người dân và du khách.
Đặc điểm nổi bật
Trong tác phẩm Dư địa chí từ thế kỷ 15, Nguyễn Trãi đã ghi chép: 'Phường Hàng Đào nhuộm điều'. Ngày xưa, phố Hàng Đào chuyên về nhuộm và bán các loại vải nhuộm đỏ, hồng, hoa đào và nhiều màu sắc khác. Hiện tại, phố không còn bán vải mà chuyển sang kinh doanh quần áo, vật dụng, vàng bạc, thủ công mỹ nghệ, và hàng cao cấp, xa xỉ.
Trên phố Hàng Đào, hiện vẫn còn một số cửa hàng chuyên vẽ truyền thần, chẳng hạn như cửa hàng tại số 51.
Ca dao xưa có câu về phố Hàng Đào:
- Ổi Quảng Bá, cá hồ Tây
- Hàng Đào tơ lụa làm say đắm lòng người.
Còn có câu hát đối:
- Trên phố Tràng Thi, dưới phố Tràng Thi
- Người nào đưa nhân duyên của tôi đi đâu?
- Trên phố Hàng Đào, dưới phố Hàng Đào
- Người nào đưa nhân duyên của tôi đến phố Tràng Thi.
Khi thăm khu phố cổ Hà Nội, bạn không thể bỏ qua các con phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Đường và Đồng Xuân.
Các di tích
- Nhà số 10 là di tích trường Đông Kinh Nghĩa Thục
- Miếu Đồng Lạc ở số nhà 31
- Đình Hoa Lộc Thị tại số 90A thờ thành hoàng làng Đan Loan Triệu Xương và phu nhân Phương Dung, cùng tổ nghề nhuộm vải xưa, hiện nay đã bị lấn chiếm và gần như không còn nguyên vẹn.
- Đình Đồng Lạc tại số 38 thờ Bạch Mã, Linh Lang và Cao Sơn.
- Khu phố cổ Hà Nội
- Quận Hoàn Kiếm
- Hà Nội nửa đầu thế kỷ XX, tác giả Nguyễn Văn Uẩn, Nhà xuất bản Hà Nội, 2002.
Liên kết hữu ích
- Lịch sử khu phố cổ Hà Nội
- Phố Hàng Đào Lưu trữ ngày 25 tháng 09 năm 2008 trên Wayback Machine