Buzz
Lập bảng tổng hợp những đặc điểm của sử thi thể hiện trong hai đoạn trích Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác và Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời về nhân vật, cốt truyện, không gian, thời gian, và người kể chuyện.
Câu 1
Lập bảng tổng hợp những đặc trưng của sử thi được thể hiện trong hai đoạn trích Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác và Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời trên các phương diện: nhân vật, cốt truyện, không gian, thời gian, người kể chuyện.
Phương pháp giải:
- Ôn lại kiến thức về đặc trưng của thể loại sử thi
- Đọc kĩ hai văn bản, nắm được cốt truyện, các ý chính, nhân vật bối cảnh và đối chiếu với các đặc trưng của thể loại sử thi để tìm ra điểm đặc trưng được thể hiện trong văn bản của thể loại này
Lời giải chi tiết:
Bảng tổng hợp những đặc trưng của sử thi được thể hiện ở hai đoạn trích Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác và Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời
|
Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác |
Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời |
|
|
Nhân vật |
Người anh hùng chiến đấu vì lý tưởng và lợi ích dân tộc |
Người anh hùng theo đuổi khát vọng |
|
Cốt truyện
|
Dựa trên tình huống, bi kịch của Héc-to khi phải lựa chọn giữa cá nhân và dân tộc → sự kiện trọng đại |
Đăm Săn muốn Nữ Thần Mặt Trời trở thành vợ thứ của mình nên đã lên đường đến tìm nàng nhưng không được chấp thuận, khi trở về gặp nạn và chết → biến cố của nhân vật khi theo đuổi một mong muốn vượt quá khả năng |
|
Không gian |
Cuộc chiến vây hãm thành Tơ-roa của quân Hy Lạp bước sang năm thứ mười chưa phân thắng bại → hình tượng hào hùng |
Khung cảnh làng Ê-đê mà Đăm Săn là người tù trưởng giàu mạnh → dân tộc ít người, thể hiện văn hóa cộng đồng |
|
Thời gian |
Thời kì cổ đại |
|
|
Người kể chuyện |
Ngôi thứ ba |
Câu 2
Tìm hiểu thêm về tài liệu về Hy Lạp và Ấn Độ thời cổ đại. Tóm tắt nội dung chính và trích dẫn thông tin quan trọng từ các tài liệu, có sử dụng chú thích.
Phương pháp giải:
- Tìm hiểu một số tài liệu về Hy Lạp và Ấn Độ
- Hiểu nội dung tài liệu và phân loại các chú thích trong văn bản
Lời giải chi tiết:
Ấn Độ là một quốc gia có lịch sử và văn hóa phong phú, với nền văn minh phương Đông có nhiều đóng góp cho văn hóa thế giới. Trong khi đó, Hy Lạp là nơi sinh sống của văn hóa phương Tây. Cả hai văn hóa lớn này đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu từ nhiều học giả. Ở Việt Nam, nghiên cứu về Ấn Độ và Hy Lạp khá phong phú và lan rộng trên nhiều lĩnh vực như văn hóa, lịch sử, chính trị-xã hội, triết học, tôn giáo, văn học, thần thoại, sử thi, nghệ thuật, vv. Về giao lưu văn hóa, có nhiều công trình nghiên cứu về mối quan hệ văn hóa giữa Ấn Độ và Đông Nam Á. Một số công trình nghiên cứu về ảnh hưởng của Ấn Độ đối với văn hóa Việt Nam như văn hóa Óc Eo và Champa. Cũng có nhiều công trình nghiên cứu về giao lưu văn hóa giữa Ấn Độ và phương Tây ở thời kỳ cận hiện đại. Cũng có các công trình sử học về sự tiếp xúc giữa Ấn Độ và Hy Lạp qua cuộc xâm lược của Alexander Đại đế và Ba Tư. Tuy nhiên, mối quan hệ giao lưu của hai văn hóa này và những ảnh hưởng và biến đổi văn hóa sau khi tiếp xúc với nhau vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng.
Câu 3
Tham gia thuyết trình về văn hóa, lịch sử Tây Nguyên và lắng nghe phản hồi về bài thuyết trình của bạn.
Phương pháp giải:
- Tìm hiểu các hội thảo về văn hóa, lịch sử Tây Nguyên
- Đưa ra ý kiến về bài thuyết trình của bạn (có thể là ý nghĩa, kết quả hoặc cảm nhận tích cực hoặc tiêu cực về bài thuyết trình).
Lời giải chi tiết:
Học sinh tự liên hệ và thực hành
Ví dụ:
Trong tập truyện ngắn 'Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc', truyện ngắn 'Rừng xà nu' được viết vào năm 1965. Đây là thời điểm Mỹ đổ quân tham chiến ở miền Nam
- Sử thi được thể hiện qua hình ảnh hùng vĩ, tráng lệ của núi rừng Tây Nguyên.
- Tính cộng đồng trong tác phẩm: Những người dũng cảm trong làng Xô man, mỗi cá nhân đều là một sức mạnh, mỗi cái giáo đều thể hiện một ý chí đoàn kết và đấu tranh.
- Hình thức kể chuyện với không khí rất Tây Nguyên, đậm chất sử thi truyền thống. Bầu không gian truyện lên bởi một bức tranh nghiêm trang nhưng cũng mang đậm chất lãng mạn về làng Xô man kiên cường không khuất phục.
Câu 4
Tìm đọc các tác phẩm văn học hiện đại có sử dụng yếu tố sử thi hoặc lấy cảm hứng từ nhân vật, sự kiện, địa điểm trong sử thi (ví dụ: Bài ca chim Chơ-rao của Thu Bổn, Đất nước của Nguyễn Đình Thi, Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm,…) và đưa ra nhận xét về ảnh hưởng của thể loại sử thi trong văn học Việt Nam hiện đại.
Phương pháp giải:
Tìm đọc các tác phẩm có yếu tố sử thi, áp dụng lý thuyết về đặc điểm của sử thi để phản ánh sự ảnh hưởng của sử thi trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
* Đặc điểm của sử thi trong Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm:
- Sử dụng ngôn từ có nhịp điệu
- Mô tả những biến cố xảy ra trong cộng đồng dân số, với quá trình hình thành và phát triển của đất nước kết hợp với quan điểm của dân chúng
- Thể hiện sự phấn đấu của dân tộc Việt qua lịch sử bằng cách kể lại lịch sử của đất nước trong 4000 năm qua
* Đặc điểm của sử thi trong Đất nước – Nguyễn Đình Thi:
- Sử dụng ngôn từ có nhịp điệu
- Sử dụng hình thức nghệ thuật ngôn từ dân gian
- Mô tả cuộc chiến tranh và lịch sử cộng đồng: “trời thu thay áo mới”, “trời xanh đây là của chúng ta”, “những cánh đồng… phù sa”, “năm xưa”, “những ngày thu đã xa”, “những buổi ngày xưa”
* Ảnh hưởng của sử thi trong văn học Việt Nam hiện đại: Thể loại sử thi đã ảnh hưởng đến văn học Việt Nam hiện đại ở nhiều mặt như ngôn từ, sử dụng nguồn gốc dân gian trong việc sáng tác, lựa chọn thể loại, xây dựng nhân vật, lựa chọn nội dung và đối tượng trữ tình trong tác phẩm: các đối tượng thường là những anh hùng, chiến binh; hình ảnh đất nước trải qua những khó khăn, chiến tranh.
