1. Khám phá hiện tượng ợ nóng
1.1. Ợ nóng là gì?
Ợ nóng là tình trạng khi khí hơi acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, acid này có độ ăn mòn cao gây ra sự tổn thương và cảm giác nóng rát ở vùng ngực, xương ức. Phản ứng thường bắt đầu từ cơ trơn thực quản, sau đó lan rộng đến vùng cổ họng và đôi khi xuất hiện sau khi mang thai. Sau cơn ợ nóng, thường cảm giác đắng hoặc chua trong miệng do dịch vị dạ dày dư thừa.

Cảm giác nóng bức là dấu hiệu của sự khó chịu trong tiêu hóa
1.2. Nguyên nhân gây ra cảm giác nóng bức
Cảm giác nóng bức không phải là bệnh, mà là biểu hiện của vấn đề về tiêu hóa hoặc sức khỏe như:
Cảm giác nóng bức do tiêu thụ quá nhiều chất béo hoặc ăn quá no
Ăn quá no hoặc tiêu thụ nhiều chất béo dẫn đến việc tiêu hóa chậm lại, thức ăn ở trong dạ dày lâu dần tạo nên khí, tăng áp suất và khiến acid dạ dày bị đẩy ra ngoài qua đường tiêu hóa, gây ra cảm giác nóng rát khó chịu.
Ợ nóng do ăn thực phẩm kích thích
Thực phẩm kích thích bao gồm các loại đồ uống có gas, cồn, thức ăn cay nóng, trà đặc, trà bạc hà,… làm tăng lượng acid trong dạ dày. Khi kết hợp với rối loạn tiêu hóa, đặc biệt là ở những người có vấn đề về thực quản, khí và acid dư thừa có thể bị đẩy lên thực quản gây ra tình trạng ợ nóng.

Uống bia rượu cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ợ nóng
Ợ nóng do tác dụng phụ của thuốc
Tình trạng ợ nóng
Ợ nóng do tập luyện
Việc tập luyện như trồng cây chuối, gập bụng, đẩy tạ, hoặc chạy quá mức có thể tạo ra áp lực lớn cho vùng bụng, làm ép dạ dày. Điều này làm cho acid dễ trào ngược lên thực quản.
Nếu nguyên nhân của tình trạng ợ nóng chỉ đến từ thói quen ăn uống hoặc sinh hoạt, thì thường không kéo dài, và sau khoảng 1 - 3 ngày sau khi ngừng hoạt động kích thích, triệu chứng cũng sẽ biến mất. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân là do bệnh lý, ợ nóng có thể đi kèm với nhiều triệu chứng nguy hiểm, cần phải chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Ợ nóng do viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày thường khó điều trị hoàn toàn, làm kích thích đầu mút thần kinh và gây ra rối loạn hoạt động, dẫn đến trào ngược acid và dịch vị từ dạ dày gây ra triệu chứng ợ nóng.
Ung thư dạ dày
Ợ nóng có thể là một trong những triệu chứng không đặc trưng của ung thư dạ dày, thường đi kèm với rối loạn tiêu hóa, giảm khả năng hấp thu, nôn mửa thường xuyên, và chảy máu từ dạ dày,…

Cẩn thận với triệu chứng ợ nóng, có thể là dấu hiệu của ung thư dạ dày
Sỏi mật
Sỏi mật gây ra sự rối loạn trong quá trình tiết dịch mật, khiến cho thức ăn không được tiêu hóa tốt và dẫn đến triệu chứng ợ nóng và trào ngược.
Trào ngược dạ dày, thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản gây ra các triệu chứng như ợ chua, tức ngực, cảm giác nóng rát ở thực quản, và đau ngực lan ra sau lưng,…
Ngoài ra, ợ nóng cũng có thể xuất hiện ở phụ nữ mang thai khi thai nhi lớn gây áp lực cho vùng bụng, nhưng không phải là vấn đề quá nghiêm trọng. Để giảm triệu chứng ợ nóng, quan trọng là phát hiện và điều trị nguyên nhân chính xác.
2. Các biện pháp giảm triệu chứng ợ nóng tại nhà
Nếu ợ nóng xuất phát từ bệnh lý, bệnh nhân cần đi khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ. Chỉ khi bệnh được kiểm soát, triệu chứng ợ nóng mới giảm. Nếu ợ nóng do thói quen ăn uống, sinh hoạt hoặc mang thai, cần thay đổi những thói quen kích thích dạ dày và áp dụng các biện pháp sau để giảm cảm giác khó chịu.
2.1. Nhai kẹo cao su
Nhai kẹo cao su sau khi ăn là một biện pháp khuyến khích để loại bỏ mùi hôi từ thức ăn còn dư lại, đồng thời giúp giảm triệu chứng ợ nóng, đặc biệt là đối với những người bị trào ngược dạ dày thực quản. Khi cảm thấy chua miệng do acid trào ngược, việc nhai kẹo cao su còn giúp kích thích tiết nước bọt, giúp thanh lọc acid nhanh chóng, làm sạch miệng và giảm cảm giác khó chịu.
2.2. Hạn chế sử dụng các thực phẩm gây ợ nóng
Một số thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ ợ nóng như cà phê, rượu, bạc hà, và các thực phẩm chiên rán,... Nguyên nhân là do chúng tạo ra sự trễ trệ trong quá trình tiêu hóa, lâu lưu trong dạ dày và tăng cơ hội của việc trào ngược.
2.3. Nằm nghiêng về phía bên trái
Ngay sau khi ăn, hãy nghỉ ngơi để thư giãn nhưng tránh nằm ngay lập tức, vì thức ăn chưa được tiêu hóa có thể ở lại trong dạ dày, kèm theo dịch vị dễ gây ra trào ngược và ợ nóng. Điều này cũng áp dụng khi đi ngủ, nên nằm ở tư thế nghiêng về phía bên trái, không chỉ tốt cho tim mà còn giúp giảm tình trạng trào ngược acid dạ dày.

Nằm nghiêng về phía bên trái giúp giảm triệu chứng trào ngược và ợ nóng
Phương pháp này được khuyến khích cho những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản, sau một khoảng thời gian nằm theo đúng tư thế này, các triệu chứng của bệnh đã có sự cải thiện đáng kể.
2.4. Giảm cân
Nếu bạn đang có thừa cân hoặc béo phì và đang gặp phải triệu chứng của ợ nóng hoặc các vấn đề tiêu hóa khác, hãy giảm cân để đạt mức cân nặng phù hợp. Sự tăng cân là một trong những nguyên nhân gây áp lực lên dạ dày, và cũng làm cho cơ hoành thực quản dưới dễ bị giãn ra, dẫn đến việc dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản.
Tình trạng thoát vị thực quản không chỉ xảy ra ở người béo phì mà còn thường gặp ở phụ nữ mang thai.
Với những biện pháp đơn giản trên, tình trạng ợ nóng có thể được cải thiện nếu bạn thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, nếu giảm triệu chứng ợ nóng không hiệu quả, hãy đến khám và điều trị bởi các chuyên gia để cải thiện tình trạng sức khỏe của bạn.
Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Mytour hàng ngày tiếp nhận và điều trị cho nhiều bệnh nhân mắc ợ nóng, ợ hơi, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống. Khoa cung cấp đầy đủ các dịch vụ liên quan đến các bệnh lý đường tiêu hóa như:
-
Nội soi dạ dày, tá tràng với 4 dàn máy CV 170 - là một trong những hệ thống nội soi hiện đại nhất hiện nay.
-
Test HP qua hơi thở.
-
Các thủ thuật như tiêm cầm máu, cắt polyp, lấy dị vật đường tiêu hóa.
-
Xét nghiệm đa dạng các bệnh và tầm soát ung thư.