Buzz
Ngay cả Elon Musk cũng không dám ước tính được chi phí tổng thể cho tham vọng này.
Với mục tiêu xâm chiếm Sao Hỏa, Elon Musk đã dành gần hai thập kỷ để thu hút những người ủng hộ SpaceX. Đây được cho là một mục tiêu cực kỳ khó khăn, vì đến nay, không có chính phủ nào trên thế giới đã có sự cố gắng tương tự. Lý do chủ yếu là vì giá trị không thể đo lường được mà một sứ mệnh như vậy sẽ đòi hỏi.
Trái ngược với lối suy nghĩ của một doanh nhân thông thường, Elon Musk, Giám đốc điều hành và kỹ sư trưởng của SpaceX, coi tham vọng vượt qua biên giới hành tinh giống như một câu chuyện khoa học viễn tưởng hơn là một kế hoạch kinh doanh.
'Nếu xảy ra bất kỳ sự kiện kinh hoàng nào trên Trái đất, do con người hoặc tự nhiên gây ra, chúng tôi muốn có một hệ thống bảo hiểm nhân thọ cho cuộc sống', Musk nói trong một cuộc họp về Sao Hỏa vào ngày 31/8.
Kế hoạch định cư trên Hành tinh Đỏ của SpaceX đặt ra nhiều câu hỏi về công nghệ, chính trị và đạo đức. Một trong những trở ngại lớn nhất là vấn đề tài chính: Ngay cả Elon Musk cũng không dám đoán được chi phí tổng thể.
Chương trình không gian cuối cùng tiến gần đến tham vọng du hành liên hành tinh của Musk là chương trình Apollo của NASA, nỗ lực giữa thế kỷ 20 đã đưa sáu tàu vũ trụ và mười hai phi hành gia lên mặt trăng. Apollo đã tiêu tốn hơn 280 tỷ USD theo thời giá ngày nay, và trong một số năm, NASA đã chiếm hơn 4% tổng ngân sách quốc gia của Mỹ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, NASA chỉ nhận được chưa đến một nửa phần trăm ngân sách liên bang. Dù vậy, cơ quan này vẫn đang lập kế hoạch của riêng mình để đưa con người trở lại mặt trăng và cuối cùng là con đường tới Sao Hỏa.
Tuy vậy, NASA chưa tiết lộ chi phí tổng cộng của kế hoạch đến Sao Hỏa.
Tài sản cá nhân của Elon Musk đã tăng vọt lên khoảng 100 tỷ USD - ít nhất trên giấy tờ - nhờ vào một loạt cổ phiếu và tiền thưởng chứng khoán từ Tesla, công ty xe điện của ông. Ông cũng đã nhiều lần nói rằng ông hy vọng lợi nhuận từ các hoạt động kinh doanh khác của SpaceX, bao gồm cả dự án internet-vệ tinh đang trong giai đoạn thử nghiệm, sẽ giúp thúc đẩy phát triển tên lửa đến Sao Hỏa của mình. Theo công ty dữ liệu Pitchbook, SpaceX cũng đã huy động được gần 6 tỷ USD từ các ngân hàng và nhà đầu tư mạo hiểm, trở thành một trong những công ty tư nhân có giá trị cao nhất thế giới.
Tuy nhiên, ít nhất một ngày nào đó một số nhà đầu tư sẽ muốn rút vốn. Và điều đó đặt ra câu hỏi: Liệu Elon Musk có thể kiếm được tiền trên Sao Hỏa không?
SpaceX có thể mất nhiều năm nữa để phát triển tất cả công nghệ mà một khu định cư trên Sao Hỏa đòi hỏi. Công ty hiện đang trong giai đoạn đầu phát triển Starship, một hệ thống tên lửa và tàu vũ trụ khổng lồ mà Elon Musk hy vọng sẽ vận chuyển hàng hóa và đoàn người qua khoảng cách tối thiểu 30 triệu dặm giữa Trái đất và Sao Hỏa. Ông đã ước tính rằng việc phát triển Starship có thể tốn tới 10 tỷ USD và ông nói vào ngày 31/8 rằng SpaceX sẽ cố gắng phóng 'hàng trăm' vệ tinh lên Starship trước khi 'đính kèm' người đi trên đó.
Nếu có khả năng du hành đến Sao Hỏa, những người định cư sẽ cần một môi trường sống kín đáo để bảo vệ họ khỏi không khí độc hại và bức xạ chết người trên bề mặt.
'Đó không phải là nơi dành cho người yếu đuối', Elon Musk nói. 'Có thể bạn sẽ gặp nguy hiểm, và mọi thứ sẽ rất khó khăn... Thành công sẽ rất đáng tự hào nếu mọi thứ thành công'.
'Nhưng trong ít nhất 100 năm đầu tiên mà con người sống trên Sao Hỏa, tình hình kinh tế sẽ không rõ ràng', theo Michael Meyer, nhà khoa học chính của Chương trình Thám hiểm Sao Hỏa của NASA. Gần đây, Chương trình này đã ra mắt tàu thăm dò Perseverance để nghiên cứu sâu hơn về hành tinh này bằng robot.
Musk thực hiện một kế hoạch phức tạp để biến sao Hỏa trở thành một điểm đến hấp dẫn cho cuộc sống lâu dài: Terraforming, một kịch bản giả thuyết trong đó con người biến sao Hỏa giống Trái đất hơn bằng cách bơm khí vào khí quyển. Đây là một nỗ lực sử dụng chính loại khí nhà kính gây ra cuộc khủng hoảng khí hậu trên hành tinh của chúng ta để làm cho bầu khí quyển của sao Hỏa dày hơn, ấm hơn và thân thiện hơn với sự sống. Musk đã đề xuất ý tưởng này có thể được bắt đầu bằng cách thả bom hạt nhân xuống hành tinh.
Tuy nhiên, bầu khí quyển của sao Hỏa hầu như không có oxy và chỉ có một lượng nước rất ít, điều này làm cho việc trồng trọt cực kỳ khó khăn, chưa kể việc tạo chu trình nước trên sao Hỏa. Cũng không chắc chắn liệu có đủ tài nguyên trên sao Hỏa để khai thác hay không.
Musk thừa nhận rằng việc khai hóa sẽ tốn rất nhiều tài nguyên. Tuy nhiên, ý tưởng này đã trở thành một phần của truyền thuyết của SpaceX, với công ty bán áo phông có dòng chữ 'Nuke Mars' và 'Occupy Mars'. Musk thường mặc chiếc áo phông này.
Meyer nói rằng không có tài nguyên nào trên Sao Hỏa đủ giá trị để khai thác và bán cho các doanh nghiệp trên Trái đất. Ông nói với CNN Business: 'Một phần lý do khiến các nhà khoa học quan tâm đến Sao Hỏa là nó có cấu trúc khá giống với Trái đất'.
Musk đã gợi ý rằng tài nguyên trên sao Hỏa có thể chỉ có giá trị đối với những người định cư hy vọng xây dựng các ngành công nghiệp trên hành tinh này. Ông lưu ý cách đây 8 năm rằng 'trao đổi kinh tế' duy nhất giữa cư dân trên sao Hỏa và Trái đất sẽ là 'sở hữu trí tuệ'.
Bỏ qua mục tiêu kiếm lợi nhuận, ý tưởng rằng sao Hỏa có thể trở thành nơi sinh sống của một đô thị và - có thể - là một điểm đến du lịch đã được các chuyên gia như Meyer, chuyên gia hàng đầu về Sao Hỏa của NASA, thừa nhận.
Meyer kể lại rằng 20 năm trước, ông đã tham dự một buổi thuyết trình về kinh doanh và du lịch trên Sao Hỏa. 'Ban đầu tôi khá nghi ngờ... Nhưng sau khi kết thúc, tôi nghĩ: Có một số ý tưởng khá hợp lý'. Bây giờ, ông thậm chí tán thành ý tưởng rằng các doanh nhân có thể làm cho việc du hành vũ trụ trở nên dễ dàng hơn.
Meyer nhấn mạnh rằng, đối với ông, câu hỏi không phải là liệu du hành đến sao Hỏa một ngày nào đó có mang lại lợi nhuận hay không, mà là khi nào.
Musk chưa tiết lộ chi tiết về cách mà ông có thể kiếm tiền từ sao Hỏa, nhưng suy nghĩ của ông về việc xuất khẩu tài sản trí tuệ gợi nhớ đến cuốn sách của Robert Zubrin, một nhân vật gây tranh cãi trong cộng đồng vũ trụ và là đồng minh lâu dài của Musk.
Tuy nhiên, Damien Williams, một giáo viên và nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Virginia Tech, chuyên nghiên cứu về sự giao thoa giữa công nghệ tiên tiến, đạo đức và xã hội, cảnh báo rằng các câu chuyện về nước Mỹ và khám phá không gian có thể bỏ qua ngữ cảnh quan trọng.
Vẫn chưa rõ ai sẽ là những người định cư đầu tiên trên sao Hỏa. Có thể là phi hành gia của NASA, người giàu có thích mạo hiểm, hoặc thậm chí là nhân viên của SpaceX.
Williams, người cũng tham gia vào Just Space Alliance, một nhóm vận động, nói: 'Sự cạnh tranh trong việc mở rộng và thăm dò không hẳn là xấu', nhưng cảnh báo rằng việc một công ty tư nhân sử dụng các nguồn tài nguyên mà hiệp ước quốc tế nói rằng không thuộc về ai có thể gây tranh cãi.
Khi nói về việc xâm chiếm một hành tinh khác, không chỉ việc tồn tại của các dạng sống vi sinh vật trên sao Hỏa mới là vấn đề cần quan tâm. Williams lưu ý rằng nếu không có các mục tiêu và thỏa thuận rõ ràng, kế hoạch 'thuộc địa sao Hỏa' của SpaceX có thể tạo ra một 'vùng xung đột tranh cãi'.
Ông nói thêm: 'Các giá trị mà chúng tôi mang theo khi khám phá không gian phải được đặt lên hàng đầu và là điểm trung tâm'.
SpaceX đã không phản hồi yêu cầu nhận xét về vấn đề này.
Theo: CNN
Phương Linh
