
Trong bài viết này, tôi sẽ giải thích con đường đưa Elon Musk trở thành tỉ phú tự thân, đồng thời là nguyên mẫu ngoài đời của nhân vật Tony Stark trong bộ phim Iron Man.
' Phần 1: Con đường khởi nghiệp của Elon Musk '
Trước tiên, hãy để Richard Branson có đôi lời ngắn gọn:
'Dù người khác nói điều gì, Elon vẫn làm được. Nhớ những năm 90, mỗi lần mua đồ phải gọi điện và đọc số thẻ tín dụng cho người bán, không biết họ là ai? Lúc ấy, Elon tưởng tượng ra PayPal. Tesla Motors và SolarCity của anh biến ước mơ năng lượng tái tạo thành hiện thực... SpaceX mở ra con đường khám phá vũ trụ... Thật nghịch lý khi Elon cố gắng cải thiện hành tinh này nhưng cũng xây tàu vũ trụ để giúp loài người rời khỏi nó.'Vài ngày trước, tôi đang mặc đồ ngủ ở nhà, bất ngờ nhận cuộc gọi từ Elon Musk. Chúng tôi thảo luận về Tesla, SpaceX, ngành công nghiệp ô tô, hàng không và năng lượng mặt trời. Anh chia sẻ về sự nhầm lẫn giữa các lĩnh vực này và đề nghị nếu tôi muốn, có thể tới California để trao đổi trực tiếp.
Đối với tôi, đây là quyết định đơn giản và nhanh chóng nhất. Không chỉ vì Elon Musk, mà còn vì đây là hai vấn đề tôi đã lên kế hoạch từ lâu. Tôi đã gạch đầu dòng như sau:
- 'Ô tô điện - ô tô hybrid - ô tô chạy bằng gas, thương mại với Tesla, năng lượng bền vững'
- 'SpaceX, Musk, Sao Hỏa? Học cách điều khiển tên lửa như thế nào?'
Tôi đã muốn viết về các chủ đề này, vì chúng như là Trí Tuệ Nhân Tạo, đó sẽ đóng vai trò quan trọng trong tương lai mà tôi chưa thực sự hiểu rõ. Và Musk đang dẫn đầu trong cả hai lĩnh vực này.
Như khi bạn định viết về quy trình tạo sấm sét, thì đột nhiên thần Zeus xuất hiện. Đó là cảm giác giống nhau.
Lịch trình đã được đặt ra. Tôi sẽ đến California, thăm Tesla và SpaceX, gặp một số kỹ sư, và trò chuyện với Musk. Thật thú vị!
Công việc đầu tiên thực sự là một thách thức. Gặp gỡ các kỹ sư hàng đầu mà không biết gì là một trải nghiệm kỳ lạ. Tôi phải học hỏi nhanh chóng.
Elon Musk có chân trong mọi lĩnh vực sau đây:
- Xe hơi
- Hàng không và vũ trụ
- Năng lượng từ mặt trời
- Dự trữ năng lượng
- Vệ tinh nhân tạo
- Giao thông trên đường bộ với tốc độ cao
- Và mở rộng dấu vết của loài người tới nhiều hành tinh khác
Có lẽ thần Zeus còn ít lo lắng hơn gã trai của chúng ta.
Vậy là hai tuần trước khi đến Bờ Tây, tôi cúi đầu đọc và suy ngẫm, và rồi tôi nhanh chóng nhận ra rằng tôi sẽ phải viết cả một loạt bài sắp tới, vì có quá nhiều thứ liên quan.
Chúng ta sẽ đi sâu tìm hiểu các công ty của Musk cũng như các ngành công nghiệp xung quanh trong các bài viết tiếp theo, nhưng hôm nay chúng ta hãy bắt đầu bằng việc tìm hiểu xem anh chàng này là ai, và tại sao anh ta lại quan trọng đến vậy.
Trong những chuỗi bài viết này của tôi, bạn sẽ nhận thấy rằng Musk xem con người như những máy tính - mà theo nghĩa đen là đúng vậy. Phần cứng của con người là cơ thể và não bộ của họ. Phần mềm nằm ở cách họ học cách tư duy, hệ thống giá trị, các thói quen, và tính cách cá nhân. Với Musk, việc học chỉ đơn giản là quá trình “tải dữ liệu và các thuật toán vào não bộ của bạn”. Một trong những điều làm Musk không hài lòng với phương pháp học trên lớp là nó “làm chậm lại tốc độ tải” vì nó buộc học sinh phải ngồi thụ động trong lớp nghe giáo viên giảng bài. Cho đến ngày nay, phần lớn kiến thức mà Musk có được là nhờ tự đọc sách.
Khi lên 9 tuổi, anh bắt đầu yêu thích một sở thích thứ hai khi được sờ vào chiếc máy tính đầu tiên của mình, một chiếc Commodore VIC-20. Máy tính này có bộ nhớ 5 kilobyte và một cuốn sách hướng dẫn lập trình được thiết kế để người dùng nghiên cứu trong 6 tháng. Tuy nhiên, cậu bé Elon, 9 tuổi, lại hoàn thành nó trong chỉ ba ngày. Khi 12 tuổi, cậu sử dụng các kỹ năng học được để tạo ra một trò chơi video có tên là Blastar mà theo Elon chia sẻ với tôi thì đó là “một trò chơi nhỏ, nhưng còn khá khẩm hơn Flappy Bird”. Tuy nhiên, vào năm 1983, trò chơi nhỏ này cũng đã đủ thú vị để có thể bán cho một tạp chí về máy tính với giá 500 USD (theo giá hiện tại là 1.200 USD) - một thành tựu không tệ cho một cậu bé 12 tuổi.
Musk chưa bao giờ cảm thấy mình có mối liên hệ đặc biệt với Nam Phi - anh không thích hòa nhập vào văn hóa của người Nam Phi da trắng, và thực sự đây là một quốc gia tồi tệ cho những doanh nhân triển vọng. Anh xem Thung lũng Silicon là một vùng đất hứa, và khi 17 tuổi, anh đã rời Nam Phi mãi mãi. Ban đầu, anh đến Canada; mẹ anh là công dân Canada nên việc nhập cư với anh được thuận lợi hơn. Một vài năm sau đó, anh đến Mỹ thông qua một chương trình trao đổi sinh viên với Đại học Pennsylvania.
Ở trường, anh tìm hiểu về những gì anh muốn làm trong cuộc sống, và thường bắt đầu với câu hỏi: “Điều gì sẽ ảnh hưởng nhiều nhất đến tương lai của loài người?” Câu trả lời mà anh tìm ra bao gồm năm mục tiêu: 'Internet; năng lượng bền vững; thám hiểm vũ trụ, đặc biệt là việc kéo dài sự sống ra khỏi trái đất; trí thông minh nhân tạo; và tái lập trình mã gene của con người'.
Anh không chắc chắn về tác động tích cực của hai yếu tố sau, và mặc dù lạc quan về ba yếu tố đầu tiên, nhưng lúc đó anh vẫn chưa nghĩ đến việc tham gia vào thám hiểm vũ trụ. Vì vậy, anh chỉ còn lại hai lựa chọn là internet và năng lượng bền vững.
Anh quyết định theo đuổi lĩnh vực năng lượng bền vững. Sau khi tốt nghiệp đại học, anh theo học khóa đào tạo tiến sĩ của ĐH Stanford và nghiên cứu về tụ điện năng lượng cao, một công nghệ nhằm tìm ra cách dự trữ năng lượng hiệu quả hơn so với các loại pin truyền thống; anh biết rằng công nghệ này là chìa khóa để mở cánh cửa đến với nguồn năng lượng bền vững của tương lai, đồng thời thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành sản xuất xe điện.
Nhưng chỉ sau hai ngày nhập học, anh lại không thể ngồi yên bởi khi đó là năm 1995, và anh 'không thể chịu được việc nhìn thấy internet tiềm năng bị bỏ qua - [anh] muốn tham gia vào và cải thiện nó.' Vì vậy, anh bỏ học và quyết định thử sức với internet.
Hành động đầu tiên của anh là cố gắng kiếm một công việc tại “ông lớn” của thế giới internet thời điểm đó, Netscape. Kế hoạch của anh là bất ngờ xuất hiện ở sảnh công ty này, đứng lơ ngơ một lúc, không dám tương tác với ai vì quá nhút nhát, rồi rời đi.
Sau khi không thành công với việc tìm việc, Musk hợp tác với em trai Kimbal để thành lập công ty riêng, Zip2. Zip2 giống như sự kết hợp sơ bộ giữa Yelp và Google Maps, nhưng vào thời điểm đó, cả hai dịch vụ này vẫn chưa ra đời. Mục tiêu của họ là thuyết phục doanh nghiệp rằng việc xuất hiện trên Trang Vàng sẽ trở nên lỗi thời, và họ cần phải xuất hiện trong một danh bạ trực tuyến. Hai anh em không có tiền, ngủ đêm tại văn phòng, tắm tại văn phòng của Hiệp hội Thanh niên Cơ-đốc (YMCA). Elon, lập trình viên chính của công ty vào thời điểm đó, làm việc không ngừng trước chiếc máy tính bật 24/24. Năm 1995, rất khó để thuyết phục các doanh nghiệp rằng internet sẽ đóng vai trò quan trọng - nhiều người còn nói với họ rằng quảng cáo trên internet là 'chuyện ngớ ngẩn nhất họ từng nghe'. Nhưng cuối cùng họ đã tìm được khách hàng và công ty phát triển. Vào giai đoạn internet bùng nổ những năm 1990, các công ty mới thành lập được mua lại rất sôi nổi, và đến năm 1999, Compaq mua lại Zip2 với giá 307 triệu USD. Musk, lúc đó 27 tuổi, kiếm được 22 triệu USD.
' Phần 2: Musk không phải là kẻ ngốc, và anh chưa bao giờ kiến tạo ra một công ty nào tồi tệ cả. Thực tế, những công ty anh đã xây dựng đều là những công ty cực kỳ thành công. '
Thói quen của Musk là sau khi rời công ty, anh luôn bắt tay vào xây dựng một doanh nghiệp mới, với độ phức tạp và khó khăn nhiều hơn công ty cũ. Khác với các triệu phú khác, sau thành công trong thập kỷ 1990, họ thường chọn tận hưởng cuộc sống hoặc đầu tư, nhưng không phải Musk. Anh dùng 3/4 số tiền của mình để thực hiện một ý tưởng mới: xây dựng một ngân hàng trực tuyến mang tên X.com, cung cấp các dịch vụ kiểm tra số dư tài khoản, gửi tiết kiệm và tài khoản môi giới. Ý tưởng này mới lạ vào năm 1999 khi chưa có công ty internet nào định cạnh tranh với các ngân hàng truyền thống.
Sự sáp nhập này cũng đồng thời làm tập hợp nhiều ngôi sao dưới một mái nhà, nhưng cũng không tránh khỏi xung đột. Mặc dù công ty phát triển mạnh mẽ, nhưng lại thiếu sự hòa hợp bên trong. Những xung đột này leo thang vào cuối năm 2000, và khi Musk đang tìm kiếm nhà đầu tư kết hợp với tuần trăng mật, những kẻ chống đối đã thực hiện 'đảo chính', đưa Thiel lên làm CEO thay thế. Musk đã phản ứng hợp lý, dù sau này ông không đồng tình nhưng ông hiểu lý do. Ông vẫn ở lại và giữ vai trò lãnh đạo, thậm chí là chủ chốt trong việc bán PayPal cho eBay với giá 1,5 tỷ USD vào năm 2002.
Những gì Musk làm trong 13 năm tiếp theo sẽ là nội dung của các bài viết sau, nhưng trong bài này, chúng ta sẽ tóm gọn như sau:
Năm 2002, trước khi bán PayPal, Musk đã bắt đầu nghiên cứu về công nghệ tên lửa, và cuối năm đó, với 100 triệu USD, anh bắt đầu một cuộc phiêu lưu mới: xây dựng công ty tên lửa SpaceX. Mục tiêu của SpaceX là giảm chi phí du hành vũ trụ để có thể đưa con người đến nhiều hành tinh khác, bắt đầu bằng việc đưa ít nhất một triệu người lên Sao Hỏa trong thế kỷ sau.
Sau đó, vào năm 2004, khi dự án SpaceX mới chỉ mới bắt đầu, Musk quyết định tham gia một dự án khác: Tesla - một công ty sản xuất ô tô chạy bằng điện. Mục tiêu của Tesla là cách mạng hóa ngành công nghiệp ô tô toàn cầu bằng cách thúc đẩy sự phát triển của ô tô điện. Ông đầu tư 70 triệu USD cho ý tưởng này, mặc dù không có tiền lệ thành công về một hãng sản xuất ô tô mới từ trước đó.
Và, vài năm sau đó, vào năm 2006, Musk đầu tư 10 triệu USD để thành lập một công ty khác với anh em của mình. Công ty này mang tên SolarCity, mục tiêu của họ là cách mạng hóa sản xuất năng lượng bằng việc tạo ra một hạ tầng kỹ thuật lớn để lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời vào nhà của hàng triệu người, giảm lượng tiêu thụ điện từ nhiên liệu hóa thạch và thúc đẩy việc sử dụng năng lượng bền vững.
Nếu nhìn vào tất cả các sự kiện sau thương vụ bán PayPal trong bốn năm, bạn có thể nghĩ rằng đây là một câu chuyện buồn về một triệu phú internet mắc bệnh hoang tưởng, ôm đồm hàng loạt các dự án không thể. phí số tiền mà họ đã kiếm được.
Đến năm 2008, điều không thể tin được dường như đã xảy ra. SpaceX đã tìm ra cách sản xuất tên lửa, nhưng không phải là tên lửa hoạt động thực tế. Tính đến thời điểm này, họ đã thử nghiệm tên lửa ba lần và tất cả ba lần đều thất bại trước khi đạt được quỹ đạo. Để thu hút đầu tư hoặc ký hợp đồng vận chuyển hàng hóa vào không gian, SpaceX phải chứng minh được khả năng phóng tên lửa. Lúc này, Musk nói rằng anh chỉ còn đủ tiền để thử nghiệm một lần nữa. Nếu lần thứ tư thất bại, SpaceX sẽ kết thúc.
Trong khi đó, tại Vịnh San Francisco, Tesla cũng đang gặp khó khăn. Họ vẫn chưa thể tung ra thị trường chiếc xe đầu tiên của họ, Tesla Roadster, và thị trường đang không ổn định. Blog Valleywag, một blog chuyên về Thung lũng Silicon, đã coi Tesla Roadster là thất bại công nghệ số 1 trong năm 2007. Mọi thứ cũng không quá tồi tệ, nhưng kinh tế toàn cầu đột ngột sụp đổ, dòng vốn đầu tư vào ngành ô tô bị ngưng lại hoàn toàn, đặc biệt là đối với các công ty ô tô mới. Và vậy, Tesla nhanh chóng tiêu hết nguồn vốn.
Trong khi sự nghiệp gặp khó khăn thì cuộc hôn nhân kéo dài tám năm của Musk cũng kết thúc trong một cuộc ly dị phức tạp và đau đớn.
Tuy nhiên, điều quan trọng là Musk không phải là người dại dột, và anh chưa từng sáng lập ra một công ty nào thất bại. Thực tế, các công ty mà anh thành lập đều rất thành công. Thách thức là việc phát triển một tên lửa có thể bay, giống như việc xây dựng một công ty sản xuất ô tô; vì không có ai muốn đầu tư vào những dự án mạo hiểm, đầy màu sắc hoang tưởng, tham vọng, và có khả năng thất bại, nên Musk phải dựa vào nguồn lực của mình. PayPal đã giúp anh trở nên giàu có, nhưng không đủ giàu để duy trì các công ty mới này lâu dài. Vì vậy, thiếu vốn từ bên ngoài, cả SpaceX và Tesla đều đang sống trên tinh thần đấu tranh hàng ngày. SpaceX và Tesla không phải là những ý tưởng tồi, chỉ là họ cần thêm thời gian, trong khi thời gian lại đang trôi đi.
Sau đó, vào thời điểm khó khăn nhất, mọi thứ bắt đầu thay đổi.
'Kì 3: Musk đã gần như trở thành một huyền thoại sống. Trong việc thành công trong việc xây dựng một công ty sản xuất ô tô và mạng lưới Supercharger trên toàn thế giới, Musk được so sánh với Henry Ford và John D. Rockefeller.'
Vào tháng 9 năm 2008, SpaceX thực hiện lần phóng tên lửa thứ tư - có thể là lần cuối cùng nếu thất bại. Nhưng lần này lại thành công. Điều này khiến NASA tin tưởng vào Musk và giao cho SpaceX hợp đồng trị giá 1,6 tỉ USD để thực hiện 12 lần phóng tên lửa. SpaceX được cứu rồi. Vào đêm trước Giáng sinh cùng năm, khi Musk vét nốt khoản tiền cuối cùng để duy trì Tesla, các nhà đầu tư khác cũng chấp nhận làm theo anh. Tesla thoát khỏi bước đường cùng. Và trong những năm tiếp theo, Tesla và SpaceX đã có những thành công vượt bậc dưới sự lãnh đạo của Musk.
(Hãy tiếp tục đọc)
Du lịch của tôi
Theo Chờ đợi nhưng tại sao | Tia Sáng: Kỳ 1 - Kỳ 2 - Kỳ 3