1. Estrogen là gì?
Estrogen là một loại hormone được sản xuất ở buồng trứng phụ nữ từ tuổi dậy thì. Hormone này có hai vai trò quan trọng nhất:
-
Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và hoạt động của hệ sinh sản.
-
Duy trì và thúc đẩy sự phát triển của các đặc điểm sinh dục nữ như ngực, mông, tóc, lông,...
Estrogen là một hormone sinh dục nữ quan trọng
Không chỉ giữ vai trò thiết yếu trong việc duy trì và phát triển chức năng sinh sản, sức khỏe tổng thể của phụ nữ cũng chịu ảnh hưởng từ hoạt động của hormone Estrogen. Cơ thể tiết hormone Estrogen theo chu kỳ hàng tháng: trong nửa đầu chu kỳ kinh nguyệt, Estrogen tiết ra nhiều để kích thích rụng trứng. Trong những ngày còn lại của chu kỳ, Estrogen giảm dần về mức bình thường.
Nhiều người nghĩ rằng Estrogen là một loại hormone, nhưng thực tế đây là một nhóm gồm nhiều loại nội tiết tố nữ:
Estrogen E1 (Estrone)
Đây là một dạng estrogen yếu, phân bố trong hầu hết các mô, nhiều nhất ở cơ bắp và mỡ. Sau mãn kinh, Estrogen E1 vẫn tồn tại và duy trì chức năng của nó.
Estrogen E2 (Estradiol)
Loại hormone Estrogen này có khả năng hoạt động mạnh nhất. Sự thiếu hụt và kém hoạt động của Estradiol liên quan đến nhiều vấn đề bệnh lý ở phụ nữ như:
-
U xơ tử cung.
-
Ung thư phụ khoa, đặc biệt là ung thư nội mạc tử cung.
Có 3 loại Estrogen với mức độ hoạt động khác nhau
Estrogen E3 (Estriol)
Estriol cũng là một loại hormone Estrogen yếu, là sản phẩm thải sau khi cơ thể sử dụng Estrogen E2. Hormone này cũng tham gia điều hòa chức năng sinh sản và được tiết nhiều hơn trong thời kỳ mang thai.
2. Estrogen ảnh hưởng như thế nào tới các cơ quan trong cơ thể?
Ngoài việc hiểu Estrogen là gì, việc tìm hiểu thêm về vai trò của hormone này với cơ thể sẽ giúp các bạn nữ nắm rõ hơn về các vấn đề sức khỏe của mình.
2.1. Estrogen chi phối hoạt động của các cơ quan trong hệ sinh dục nữ
Các cơ quan trong hệ sinh dục nữ đều chịu sự điều phối của hormone Estrogen, giúp duy trì chức năng sinh sản và chu kỳ kinh nguyệt. Cụ thể như sau:
Hoạt động của buồng trứng
Estrogen hỗ trợ kích thích sự phát triển của nang trứng và sản sinh trứng.
Hoạt động của ống dẫn trứng
Estrogen tham gia vào quá trình phát triển và củng cố lớp cơ ở ống dẫn trứng, đảm bảo hoạt động co thắt để vận chuyển tinh trùng và trứng.
Hoạt động của tử cung
Tử cung là cơ quan trung tâm của hệ sinh dục nữ, chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ Estrogen, bao gồm:
-
Tăng độ dày và kích thước của nội mạc tử cung.
-
Duy trì và tăng cường lớp niêm mạc tử cung.
-
Kích thích sự phát triển và duy trì hoạt động của các cơ trong tử cung.
-
Hỗ trợ đào thải mô chết trong tử cung khi kết thúc chu kỳ kinh nguyệt.
Hoạt động của cổ tử cung
Cổ tử cung là cửa nối giữa âm đạo và tử cung, có vai trò dẫn tinh trùng và bảo vệ tử cung khỏi vi khuẩn xâm nhập từ âm đạo. Estrogen tham gia điều hòa độ dày và dòng chảy của dịch tiết niêm mạc cổ tử cung, giúp tinh trùng di chuyển thuận lợi hơn.
Estrogen đóng vai trò quan trọng trong chức năng sinh dục nữ
Hoạt động của âm đạo
Bắt đầu từ tuổi dậy thì, sự tiết hormone Estrogen mạnh mẽ giúp âm đạo phát triển hoàn thiện để thực hiện chức năng sinh dục. Ngoài việc phát triển kích thước, Estrogen còn kích thích tăng cường độ dày thành âm đạo, tạo môi trường acid phù hợp để ngăn ngừa nhiễm trùng. Dịch tiết âm đạo đảm bảo quá trình giao hợp diễn ra thuận lợi hơn, và Estrogen điều tiết quá trình này.
Hoạt động của tuyến vú
Sự phát triển và hoạt động bình thường của tuyến vú cần nhiều hormone, trong đó có Estrogen. Ở mẹ sau khi cai sữa cho trẻ, Estrogen còn tác động làm ngừng tiết sữa.
2.2. Estrogen tạo nên sự khác biệt về hình thể giữa nam và nữ
Ngoài vai trò đảm bảo hoạt động của hệ sinh dục, Estrogen còn giúp phụ nữ trở nên 'nữ tính' hơn với những khác biệt về hình thể như:
-
Tăng tích trữ chất béo ở các khu vực như hông, đùi, ngực, tạo nên nét quyến rũ.
-
Lông trên cơ thể mềm mại, mờ nhạt hơn nhưng tóc lại bóng mượt và chắc khỏe hơn.
-
Thu hẹp kích thước thanh quản và giảm độ dài dây thanh âm, khiến giọng nói cao và trong hơn.
-
Ức chế hoạt động của các tuyến bã nhờn, giảm nguy cơ nổi mụn trứng cá.
-
Làm tăng độ nhạy cảm của cơ thể với Insulin.
Estrogen giúp tạo ra hình dáng đặc biệt của phụ nữ so với nam giới
2.3. Tác động của Estrogen đến các cơ quan khác
Sức khỏe sinh sản chịu ảnh hưởng trực tiếp từ Estrogen, trong khi những cơ quan dưới đây cũng phụ thuộc vào hormone sinh dục nữ này một cách quan trọng:
Não
Estrogen tham gia vào việc duy trì nhiệt độ cơ thể và ảnh hưởng đến sự phát triển của não theo hướng giới tính.
Xương
Estrogen giúp duy trì sức khỏe xương, ngăn ngừa loãng xương và mất xương.
Da
Estrogen kích thích sản xuất Collagen, ngăn ngừa quá trình lão hóa và giúp làn da trở nên mịn màng hơn.
Gan và tim
Estrogen tham gia vào quá trình điều chỉnh sản xuất cholesterol ở gan, giúp bảo vệ sức khỏe và tim mạch.
3. Tác hại của sự suy giảm Estrogen là gì?
Sự giảm Estrogen và hoạt động của nó gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho phụ nữ như:
-
Xuất hiện u nang lành tính ở ngực và tử cung.
-
Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, có thể dẫn đến ngừng kinh.
-
Khó ngủ.
-
Tâm trạng không ổn định, lo lắng và chán nản thường xuyên.
-
Tăng cân, đặc biệt ở vùng eo, đùi và hông.
-
Dễ mệt mỏi.
-
Giảm ham muốn tình dục.
-
Da khô.
Thiếu hụt Estrogen có thể làm giảm ham muốn tình dục ở phụ nữ
Tuy nhiên, ở nam giới, mức độ ngược lại. Nếu nồng độ hormone Estrogen tăng quá cao, có thể gây ra một số vấn đề như:
-
Vô sinh.
-
Rối loạn cương dương.
-
Phát triển ngực không bình thường.
-
Thay đổi tâm lý hướng nữ tính.
-
Tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt.