Mặc dù tốc độ tăng trưởng cho vay tiêu dùng bán lẻ có dấu hiệu phục hồi trong quý 1/2024, Chứng khoán Vietcap (VCSC) dự đoán sẽ có sự hồi phục mạnh mẽ hơn trong phần còn lại của năm 2024 nhờ sự cải thiện của nền kinh tế, dẫn đến sự phục hồi trong tiêu dùng bán lẻ.
Tăng trưởng cho vay tiêu dùng đã chậm lại trong 12 tháng qua
FE Credit đã bắt đầu giảm nợ từ năm 2021, nhờ vào việc tái cơ cấu mô hình kinh doanh, cải tiến thiết kế sản phẩm, quy trình thẩm định tín dụng, kênh phân phối, chính sách tín dụng và thu hồi nợ. VCSC dự đoán FE Credit sẽ theo đuổi mô hình kinh doanh thận trọng hơn trong tương lai sau giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ để chiếm thị phần.
Trong khi đó, MCredit là công ty duy nhất liên tục gia tăng dư nợ cho vay từ mức thấp kể từ năm 2021. VCSC nhận định điều này có thể nhờ vào việc MCredit tận dụng mạng lưới rộng lớn của Tập đoàn MB và Tập đoàn Viettel cùng chiến lược tập trung vào thẻ và hợp tác với các nền tảng thương mại điện tử để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.
VCSC nhận định rằng việc hạn chế đa dạng hóa nguồn vốn trong môi trường lãi suất cao nửa đầu năm 2023, cùng với tỷ lệ nợ xấu gia tăng và tăng trưởng tín dụng thấp, đã tác động tiêu cực đến NIM của các công ty tài chính tiêu dùng trong năm 2023.
FE Credit và HD Saison (HDS) đã có sự cải thiện nhẹ về NIM trong 4 quý qua. VCSC cho rằng điều này là nhờ vào chiến lược cho vay thận trọng hơn của HDS và sự phục hồi NIM của FE Credit từ mức đáy nhờ vào quá trình tái cơ cấu. MCredit cũng giảm từ mức cơ sở cao trong 2 năm qua, có thể là do MCredit cung cấp giá cho vay cạnh tranh hơn để chiếm thị phần.
VCSC dự đoán rằng sự giảm lãi suất và sự phục hồi của nền kinh tế sẽ thúc đẩy nhu cầu của khách hàng và khả năng trả nợ, từ đó hỗ trợ sự gia tăng NIM trong năm 2024.
VCSC dự báo rằng HDS và FE Credit sẽ gia tăng dư nợ cho vay thêm 8% so với cùng kỳ năm trước vào năm 2024, nhờ vào sự phục hồi tiêu dùng bán lẻ ở mức trung bình, đặc biệt trong nửa cuối năm 2024 và khả năng thu hồi nợ được cải thiện.
Kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng sẽ giảm trong năm 2024.
Theo VCSC, tỷ lệ nợ xấu của FE Credit, HDS và MCredit đã có sự cải thiện trong 2 quý gần đây nhờ vào các chiến lược xử lý nợ chủ động của các công ty này.
VCSC dự đoán rằng tỷ lệ nợ xấu của các công ty tài chính tiêu dùng sẽ cải thiện vào năm 2024 nhờ vào sự gia tăng tín dụng, nâng cao quy trình thẩm định tín dụng, cải thiện hoạt động kinh tế và giảm lãi suất so với cùng kỳ năm trước, từ đó hỗ trợ khả năng trả nợ của khách hàng.
Dù còn nhiều thách thức trong việc thu hồi nợ do khung pháp lý chưa hoàn thiện, các công ty tiêu dùng thông báo rằng hoạt động thu hồi nợ đã dần có kết quả tích cực và các công ty tài chính tiêu dùng đang chuyển sang sử dụng dịch vụ nội bộ thay vì thuê ngoài để giảm thiểu rủi ro pháp lý.
Lợi nhuận trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng dự kiến sẽ phục hồi vào năm 2024.
MCredit là công ty duy nhất trong số các công ty tài chính tiêu dùng lớn có khả năng cải thiện ROE trong giai đoạn 2018-2022, nhờ vào chiến lược tăng trưởng năng động để mở rộng thị phần trong khi vẫn duy trì chất lượng tài sản.
Mặc dù FE Credit đã lỗ gần 1 nghìn tỷ đồng trong quý 1/2024, VPBank vẫn lạc quan về khả năng khôi phục của FE Credit trong nửa cuối năm 2024, với mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 1,2 nghìn tỷ đồng nhờ vào sự cải thiện của NIM và nhu cầu tín dụng. VPBank cho biết chi phí huy động vốn của FE Credit đã giảm xuống còn 6%-7% so với 9%-11% trước năm 2022.
Ban lãnh đạo dự đoán FE Credit có thể đạt lợi nhuận trước thuế từ 3-4 nghìn tỷ đồng từ năm 2025 trở đi. VCSC dự báo lợi nhuận trước thuế của FE Credit cho năm 2024 ở mức 131 tỷ đồng, dựa vào sự phục hồi mạnh mẽ của tiêu dùng bán lẻ trong nửa cuối năm 2024 và việc tối ưu hóa chi phí vốn nhờ sự hỗ trợ từ VPBank và Tập đoàn Ngân hàng Sumitomo Mitsui.
HDS đặt mục tiêu đạt lợi nhuận trước thuế 1 nghìn tỷ đồng trong năm 2024 (tăng 51% so với cùng kỳ) nhờ vào các tín hiệu phục hồi tích cực về doanh thu của ngân hàng trong hai quý vừa qua.
Theo NHNN, tốc độ tăng trưởng cho vay tiêu dùng gấp gần hai lần so với tốc độ tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng trong giai đoạn 2010-2020. VCSC tin rằng tài chính tiêu dùng vẫn là lĩnh vực hấp dẫn trong dài hạn nhờ vào đặc điểm nhân khẩu học của Việt Nam.
Theo Tổng cục Thống kê, tính đến quý 1/2024, có 33,3 triệu người (chiếm gần 64% lực lượng lao động Việt Nam) làm việc phi chính thức, và tỷ lệ thâm nhập ngân hàng của Việt Nam năm 2023 vẫn thấp hơn nhiều quốc gia châu Á khác. Điều này cho thấy tiềm năng lớn trong thị trường khách hàng chưa được ngân hàng phục vụ, mà các công ty tài chính tiêu dùng có thể khai thác.