Festival Kỳ yên tại đình Tân An - Biểu tượng tín ngưỡng của người Nam Bộ

Đừng bỏ lỡ Festival Kỳ yên đình Tân An, một điểm sáng trong văn hóa Nam Bộ, tương tự như lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu và các lễ hội khác ở Bình Dương. Nơi đây, người dân thể hiện lòng biết ơn đối với thiên nhiên, cầu nguyện cho mùa màng phát đạt và tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống qua các hoạt động đặc sắc, thu hút đông đảo khách tham quan mỗi năm.

Khởi nguồn của Festival Kỳ yên tại đình Tân An

1.1 Từ ngôi đình cổ đến truyền thống lễ hội: Nguồn gốc của Festival Kỳ yên đình Tân An

Đình Tân An (hay đình Bến Thế) đã được hình thành đồng thời với công cuộc mở đất và lập làng của người Việt tại khu vực này vào đầu thế kỷ XIX. Ban đầu là miếu Tương An, nơi thờ cúng chính cho bốn xã của huyện Bình An cũ gồm Tương Hiệp, Tương An, Tương Hòa, và Cầu Định. Khi mỗi xã đã có đình riêng, Tương An miếu trở thành đình của riêng xã Tương An (nay là phường Tân An), nơi đây thường xuyên tổ chức Festival Kỳ yên, đánh dấu lịch sử mở cõi của cộng đồng bản địa.

Đình Tân An, một di tích lịch sử từ thời kỳ đầu của quá trình khai hoang và lập làng của người Việt tại Nam Bộ

1.2 Giá trị và ý nghĩa sâu sắc của Festival Kỳ yên tại đình Tân An

Đình Tân An vinh danh Quận công Nguyễn Văn Thành. Như nhiều ngôi đình khác ở Nam Bộ, lễ hội Kỳ yên được tổ chức thường niên với mục đích tưởng nhớ công đức của những người tiền bối trong việc mở đất, lập làng và các anh hùng đã có công với quốc gia, đồng thời cầu nguyện cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.

Festival Kỳ yên đình Tân An không chỉ phục vụ mục đích tâm linh mà còn là nơi giao lưu văn hóa sôi nổi của cộng đồng địa phương. Sự tham gia vào lễ hội cũng thể hiện sự đoàn kết và đặc trưng tính cách mến khách của người Nam Bộ, cũng như sự tự chủ của cộng đồng. Đồng thời, đây cũng là dịp người dân bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các Thần linh đã phù hộ cho làng xóm và tưởng nhớ các bậc tiền nhân và liệt sĩ đã hi sinh vì quê hương, đất nước.

Thông tin thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội

Lễ hội Kỳ yên được tổ chức tại đình Tân An, còn gọi là đình Bến Thế, nằm ở khu phố 1, phường Tân An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Thời gian diễn ra là vào tháng 11 âm lịch hàng năm, với lễ hội quy mô nhỏ vào các năm Sửu, Dần, Thìn, Tỵ, Mùi, Thân, Tuất, Hợi (1 ngày) và quy mô lớn vào các năm Tý, Mão, Ngọ, Dậu (3 ngày từ 14 đến 16 tháng 11), bao gồm cả màn trình diễn hát Bội.

Không gian thiêng liêng bên trong đình Tân An, nơi tổ chức lễ hội Kỳ yên hàng năm

Điểm nổi bật của Festival Kỳ yên đình Tân An

Festival Kỳ yên đình Tân An khác biệt so với lễ hội Lái Thiêu mùa trái chín bởi không khí thiêng liêng, đậm chất văn hóa tâm linh với nhiều nghi lễ truyền thống.

3.1 Các nghi lễ đặc sắc trong ngày khai mạc Festival Kỳ yên đình Tân An

Buổi sáng

Sáng ngày 14 tháng 11 âm lịch, ngày đầu tiên của Festival Kỳ yên đình Tân An, sẽ diễn ra các nghi lễ trang nghiêm như Thỉnh sắc, cúng an vị, và Rước tổ hát Bội vào đình. Sắc phong thường được bảo quản tại nhà cổ của ông Nguyễn Tri Quan (dòng dõi Tiền Hiền) và sẽ được rước về đình trong ngày lễ thông qua các nghi thức dâng hương và rượu do Ban quý tế thực hiện.

Tiếp theo là lễ cúng an vị với lễ vật là một con heo đã được sơ chế và đặt nguyên con trên bàn thờ, theo sau là nghi lễ Rước Tổ hát Bội. Do tính chất tâm linh của hoạt động hát Bội trong lễ hội, việc xin phép Thần là bắt buộc trước khi đoàn hát Bội tiến vào đình.

Buổi chiều

Các nghi lễ buổi sáng kết thúc, buổi chiều tiếp tục với lễ Thỉnh sanh, một nghi thức xin phép Thần để người dân có thể tiến hành tế cúng. Lễ vật dùng trong nghi thức này là “Con sanh”, một con lợn đực đen, khỏe mạnh và không tì vết.

Buổi tối

Buổi tối diễn ra Lễ Túc yết, nhằm mời Thần tham dự và nhận lễ vật. Con lợn từ lễ Thỉnh sanh được dâng lên, trên lưng đính một con dao và sáu chung mao. Huyết và các lễ vật khác như hương, đèn, trà, và hoa quả cũng được bày biện trên bàn thờ, cầu mong Thần ban phúc lộc và độ trì cho dân làng.

Lễ Xây chầu bao gồm hai phần chính: Thỉnh chầu và Xây chầu, với người đứng lễ là cao niên trong làng có đức độ và hạnh phúc gia đình. Tiếp theo là lễ Đại bội, được đảm nhiệm bởi đoàn hát Bội, không chỉ là hoạt động văn nghệ mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong việc dâng lễ cho Thần. Lễ Đại bội đánh dấu sự kết thúc của ngày đầu tiên trong lễ hội Kỳ yên đình Tân An.

Khởi đầu lễ hội Kỳ yên đình Tân An là các nghi lễ trang trọng

Những cá nhân chịu trách nhiệm tế lễ hoặc tham gia các nghi lễ thường là những người giàu kinh nghiệm, có chức sắc hoặc uy tín trong cộng đồng.

Hình ảnh người dân địa phương thắp hương tại đình Tân An trong dịp lễ hội Kỳ yên