Gần như xảy ra cuộc chiến tranh vì một con heo

Trong thế kỷ 19, Mỹ và Vương quốc Anh sắp bắt đầu cuộc chiến tranh, với nguyên nhân duy nhất là... một con heo bị giết.

Vào thế kỷ 19, một cuộc tranh chấp liên quan đến việc phân định biên giới xảy ra giữa bang Washington của Mỹ và đảo Vancouver ở British Colombia, Canada (là thuộc địa của Anh lúc đó). Sự căng thẳng leo thang, hai nước sẵn sàng vào cuộc chiến, chỉ vì... một con heo bị giết.

Bối cảnh xung đột

Căn nguyên của cuộc xung đột được cho là từ cuộc tranh chấp biên giới đầu thế kỷ 19 giữa Vương quốc Anh và Mỹ. Năm 1818, một hiệp ước được ký kết với hy vọng tránh được xung đột, bằng cách cho phép công dân của cả hai quốc gia tự do đi lại trong khu vực chồng lấn và các tuyến đường thủy quan trọng.

Tuy nhiên, tình hình căng thẳng giữa hai bên vẫn không hề giảm. Năm 1846, một thỏa thuận khác được ký kết, được gọi là “Hiệp ước Oregon”, xác định biên giới mở rộng qua đường kinh tuyến 49 tại vĩ độ Tây, đến “trung tâm của eo biển ngăn cách lục địa với đảo Vancouver”. Theo hiệp ước này, biên giới sẽ kéo dài về phía Nam tới eo biển Juan De Fuca trước khi hướng ra biển.

Tuy nhiên, nhiều vấn đề đã nảy sinh sau đó, như chủ quyền của quần đảo San Juan nằm giữa hai eo biển Rosario và Haro không được đề cập. Không có gì ngạc nhiên khi cả hai bên đều chọn eo biển phù hợp với lợi ích của họ để giải thích hiệp ước. Người Mỹ chọn eo biển Haro, trong khi người Anh chọn eo biển Rosario. Điều này có nghĩa là mỗi bên đều cho rằng quần đảo San Juan thuộc sở hữu của mình.

Trước khi vấn đề được giải quyết đúng, người Anh đã hành động trước. Họ đã thành lập một trạm thu mua cá hồi trên quần đảo San Juan thông qua Công ty Hudson's Bay vào năm 1851. Đến khi người Mỹ tuyên bố chủ quyền trên vùng đất này vào năm 1853, người Anh đã xây dựng một trang trại nuôi cừu quy mô lớn tại đây.

Không dễ dàng chấp nhận tình trạng như vậy, Mỹ đã bắt đầu di dân đến đảo và vào năm 1859, đã có khoảng 30 người Mỹ sinh sống ở đây. Cả hai bên đều coi sự hiện diện của bên kia là bất hợp pháp, nhưng mọi thứ vẫn êm đềm. Cho đến một ngày nọ...

Chỉ vì một con lợn

Vào mùa Hè năm 1859, vào ngày 15 tháng 6, một con lợn thuộc sở hữu của người Anh đã vào khu vực trồng rau của một nông dân Mỹ, Lyman Cutler. Điều này không phải là lần đầu tiên điều này xảy ra, vì lũ lợn thường lang thang tìm kiếm những củ khoai tây ngon để ăn dưới cái nắng nóng như thiêu đốt.

Tuy nhiên, lần này lại khác biệt. Tức giận vì hoa màu bị hủy hoại, Lyman đã mang súng ra và bắn chết con lợn. Thật không may cho ông, con lợn này thuộc về Charles Griffin, một nhân viên của Công ty Hudson's Bay.

Ông ta tiếp cận kẻ gây ra vụ việc để đòi bồi thường. Cutler đồng ý trả 10 đô la cho mạng sống của con lợn, nhưng Griffin không chịu, yêu cầu nhiều hơn và báo cáo vụ việc cho chính quyền Anh. Cutler bị đe dọa bị bắt nếu không chịu bồi thường hợp lý.

Không chấp nhận cách đối xử đó với công dân của mình, chính phủ Oregon đã sai một chỉ huy quân sự cùng với 64 binh sĩ đến bảo vệ người dân Mỹ trên đảo San Juan. Chính phủ Anh xem đây là hành động thách thức, họ gửi James Douglas, Thống đốc đảo Vancouver cùng với tàu chiến Tribune đến xử lý vụ việc. Ngay sau đó, các tàu chiến khác cũng được ra lệnh tham gia.

Không thua kém, quân đồn của Mỹ đã yêu cầu hỗ trợ từ đất liền và một đội quân hơn 400 binh sĩ đã đến đảo với 8 khẩu pháo lớn. Xung đột dường như không thể tránh khỏi, lực lượng Mỹ nhanh chóng xây dựng các công trình phòng thủ trong khi người Anh tiến hành tập trận pháo binh.

Tuy nhiên, khi Thống đốc Douglas ra lệnh cho hải quân Anh đổ bộ lên đảo, thuyền trưởng tàu Tribune, Geoffrey Phipps Hornby, không tuân thủ và đợi Đô đốc Robert L. Baynes đến. Cho đến cuối tháng 8, cuộc đổ bộ mới diễn ra và Baynes được cho là rất bối rối khi biết rằng sự leo thang quân sự chỉ xảy ra vì một con lợn.

Đàm phán hòa bình

Tình hình đối đầu trên đảo được báo cáo cho Tổng thống Mỹ, James Buchanan. Ông shock trước tình trạng ngoài tầm kiểm soát và ra lệnh cho tướng Winfield Scott tiến hành đàm phán với Thống đốc Douglas để ngăn chặn cuộc xung đột sắp diễn ra. Điều này là một động thái thông minh vì Scott đã tham gia vào các cuộc đàm phán biên giới từ những năm 1830.

Vào tháng 10 năm 1859, cuộc đàm phán đã bắt đầu. Cả hai bên đều muốn tránh một cuộc xung đột vũ trang toàn diện nhưng không muốn từ bỏ chủ quyền lãnh thổ của mình. Cuối cùng, hai nhà thương thuyết đã thỏa thuận giảm số lượng binh sĩ, súng và tàu chiến, nhưng vẫn giữ lại mặt bằng tranh chấp.

Mỗi phía sẽ có một đội ngũ gồm 100 người và họ sẽ làm việc cùng nhau để chia sẻ trách nhiệm đối với đảo, cho đến khi một giải pháp chính thức được đưa ra. Người Anh lập trại ở phía Bắc, trong khi người Mỹ đóng quân ở phía Nam.

Trong khoảng thời gian này, cả hai phe đều kiềm chế và hành xử ôn hòa, thường xuyên thăm và tham gia vào các dịp kỷ niệm quốc lễ của nhau. Họ không ngờ rằng tình trạng bế tắc này sẽ kéo dài đến 12 năm nữa.

Cuối cùng, vào năm 1871, Hiệp ước Washington được ký kết, không chỉ giải quyết vấn đề của quần đảo San Juan mà còn nhiều mâu thuẫn khác giữa hai quốc gia.

Vào năm 1872, quần đảo San Juan đã trở thành lãnh thổ của Mỹ, nông dân và quân nhân Anh rời khỏi đảo. “Chiến tranh lợn” kết thúc sau 15 năm căng thẳng. Không có thiệt hại nào đối với cả hai bên, ngoại trừ con lợn của người Anh bị giết.

Theo Historicmysteries