Một trong những thuật ngữ phổ biến mà các nhà đầu tư thường gặp trong thị trường chứng khoán là GAP, hay còn gọi là hở GAP. Đó là khoảng trống giữa giá mở cửa và giá đóng cửa của hai ngày liên tiếp, và thường thì những khoảng trống như vậy sẽ được lấp đầy... Vì vậy, đây là một chỉ số quan trọng đối với các nhà đầu tư để nhận biết các cơ hội giao dịch trên thị trường.
Trong bài viết này, Mytour sẽ giải thích GAP là gì, cách thức lấp đầy GAP trong cổ phiếu và cách các nhà đầu tư có thể giao dịch quanh khoảng trống giá này.
GAP là gì?
GAP là khoảng cách giữa hai phiên giao dịch (hoặc hai cây nến) liên tiếp, được tạo ra khi giá đóng cửa của ngày hôm trước và giá mở cửa của ngày hôm sau có sự chênh lệch.
Gap xảy ra khi giá cổ phiếu tăng hoặc giảm đột ngột mà không có bất kỳ giao dịch nào diễn ra giữa lúc.
Mở GAP trong thị trường chứng khoán
GAP được tạo ra khi một cổ phiếu đóng cửa vào lúc 15h và mở cửa ngày hôm sau, giá cổ phiếu có sự chênh lệch lớn so với giá đóng cửa trước đó. Kết quả là giá cổ phiếu chênh lệch khi thị trường mở cửa lại vào lúc 9 AM và tạo ra khoảng hở GAP.
Hiện tượng này xảy ra khi có sự mua bán rầm rộ hoặc bán tháo hoảng loạn trên thị trường do các thông tin, sự kiện hoặc các yếu tố khác gây ra, khiến giá cổ phiếu biến động mạnh. Khoảng cách GAP giữa giá cổ phiếu càng lớn thì lý do và tác động của nó càng quan trọng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc giá cổ phiếu tăng giảm đột ngột khi thị trường mở cửa. Thông tin về hoạt động của cổ phiếu thường được công bố sau giờ giao dịch như báo cáo kết quả kinh doanh bất thường, thông tin liên quan đến hội đồng quản trị, sáp nhập, phá sản, và các tin tức kinh tế gây sốc, chấn động cho thị trường chứng khoán có thể dẫn đến sự tham gia mua/bán dồn dập làm giá cổ phiếu biến động mạnh. Cũng có thể là do đội lái can thiệp để gom hàng, đây là những tình huống thường gặp khiến giá cổ phiếu biến động quá mức. Ngoài ra, các tin đồn không chính xác cũng có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
Khi giá tăng mạnh được gọi là Gap tăng giá (Gap Up). Ngược lại, khi giá cổ phiếu giảm nhanh được gọi là Gap giảm giá (Gap Down).
Lấp GAP trong thị trường chứng khoán
Khoảng trống trong biểu đồ giá của cổ phiếu thường có xu hướng bị lấp đầy. Điều này có nghĩa là nếu có khoảng GAP, giá cổ phiếu thường sẽ quay trở lại mức trung bình và lấp đầy khoảng trống đó. Điều này được gọi là “lấp GAP”.
Điều này cũng áp dụng cho cả GAP up và GAP down. Tuy nhiên, không phải tất cả các khoảng GAP đều được lấp đầy và một số kết thúc bằng các mô hình tiếp tục. Nhưng phần lớn các cổ phiếu có xu hướng bị lấp đầy khoảng trống. Lấp GAP là một xu hướng phổ biến trên biểu đồ giá, đặc biệt là điều mà các nhà đầu tư nên chú ý.
Việc lấp GAP có thể xảy ra vì nhiều lí do khác nhau. Trong nhiều trường hợp, khoảng GAP được lấp đầy khi ban đầu là phản ứng quá mức với tin tức. Sau khi báo cáo thu nhập, các khoảng trống thường được lấp đầy khi các nhà đầu tư đã bình tĩnh và nghiên cứu kỹ vấn đề hơn.
Các khoảng trống cũng có thể được lấp đầy do áp lực kỹ thuật giữa các phe mua và bán. Đối với GAP Down, nếu phe mua chiếm ưu thế đủ để đẩy giá lên cao hơn, thì sự mất cân bằng sẽ tự giải quyết và lấp đầy khoảng trống.
Tương tự, với GAP Up nếu áp lực bán đủ mạnh để đẩy giá xuống thấp hơn, có thể giúp lấp đầy khoảng trống và tạo ra các mức hỗ trợ hoặc kháng cự.
Cổ phiếu cần phải lấp GAP không?
Không có câu trả lời chính xác cho câu hỏi này vì giá cổ phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm điều kiện thị trường, hoạt động của công ty và các sự kiện tin tức toàn cầu. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư vẫn cho rằng khoảng trống giá cổ phiếu thường sẽ được lấp đầy cuối cùng, và giá sẽ điều chỉnh để thu hẹp khoảng cách.
Niềm tin này dựa trên ý tưởng rằng cổ phiếu thường di chuyển theo chu kỳ và khoảng hở GAP xuất hiện khi giá cổ phiếu vượt ra khỏi phạm vi bình thường. Thông thường, giá sẽ có xu hướng quay lại các vùng này để kiểm tra và xác định xu hướng giá hiện tại trước khi tiếp tục điều chỉnh.
Nếu một cổ phiếu có khoảng hở GAP Up và không được lấp đầy, thì đây là tín hiệu xu hướng tăng giá vì nó cho thấy người mua sẵn sàng trả giá cao hơn. Ngược lại, nếu một cổ phiếu có GAP Down và không được lấp đầy, thì đây là tín hiệu xu hướng giảm giá vì nó cho thấy người bán sẵn sàng bán với giá thấp hơn.
Việc lấp GAP cuối cùng được quyết định bởi điều kiện thị trường, và hiện tượng này có thể xảy ra hoặc không, có thể được lấp đầy hoặc chỉ lấp một phần. Thời gian lấp GAP có thể xảy ra trong phiên giao dịch hoặc sau một vài ngày từ khi GAP hình thành.
Các loại GAP trong thị trường chứng khoán
Trên biểu đồ giá cổ phiếu, có 4 loại Gap chính gồm: Gap phổ biến, Gap đột phá, Gap tiếp diễn và Gap cạn kiệt.
Gap phổ biến (Common Gap) xảy ra khi giá cổ phiếu dao động trong các phạm vi hẹp, có thể được lấp đầy và lặp lại theo xu hướng cũ. Thường xuất hiện ở những cổ phiếu có thanh khoản thấp.
Common Gap thường xảy ra thường xuyên mà không có xu hướng hoặc sự kiện cơ bản. Vì vậy, Common Gap mang ít tín hiệu và thường không đem lại cơ hội giao dịch thú vị cho nhà đầu tư.
Gap đột phá (Breakaway Gap) là Gap phá vỡ xu hướng, vượt qua mức kháng cự hoặc dưới mức hỗ trợ. Những Breakaway Gap thường không bị lấp đầy, do chúng thể hiện những thay đổi đáng kể trong tâm lý nhà đầu tư và khó có thể đảo chiều. Nếu có Gap tăng giá, Breakaway Gap có thể là điểm hỗ trợ; ngược lại, nếu có sự giảm giá, nó có thể là điểm kháng cự.
Gap đột phá xảy ra khi thị trường có thông tin hoặc sự kiện bất thường, thay đổi tâm lý nhà đầu tư nhanh chóng, có thể dẫn đến xu hướng giá tăng hoặc giảm.
Gap tiếp diễn (Continuation Gap) cho thấy sự tăng tốc của một mô hình tăng hoặc giảm giá theo cùng một hướng. Nhà đầu tư có thể theo đuổi xu hướng với Gap tăng giá hoặc đặt điểm cắt lỗ dưới Gap giảm giá. Trong một số trường hợp, Continuation Gap có thể bị lấp đầy nếu không có đủ áp lực mua/bán để đẩy giá cổ phiếu qua mức hở trước đó. GAP tiếp diễn, nếu có kích thước không quá lớn, sẽ xác nhận tính bền vững của xu hướng. Bất kỳ biến động giá nào cũng có thể báo trước sự thay đổi động lực mua và bán.
Gap cạn kiệt (Exhaustion Gap) giống với Breakaway Gap nhưng báo hiệu một sự đảo chiều xu hướng sắp tới. Gap cạn kiệt thường xảy ra với khối lượng giao dịch thấp, có thể do tâm lý đám đông hoặc vào cuối đợt tăng giá mạnh khi khối lượng giảm. Ngược lại, Breakaway Gap xảy ra với khối lượng giao dịch cao.
Những khoảng GAP này thường sẽ được lấp đầy khi các nhà đầu tư “chốt lời” hoặc bán tháo cổ phiếu. Do đó, nhà đầu tư kinh nghiệm sẽ theo dõi sự đảo ngược và định vị ngược lại xu hướng trước đó, chốt lời hoặc cắt lỗ.
Cách giao dịch hiệu quả với GAP
Để giao dịch hiệu quả với GAP, nhà đầu tư cần xác định thời gian lấp đầy GAP cũng như xác định GAP có nằm trong mức kháng cự, hỗ trợ hay mô hình nến phổ biến nào.
Nếu GAP trùng với các mức kháng cự này, có xu hướng lấp đầy và giá sẽ quay lại, đồng thời xác nhận lại xu hướng chính xác trước khi tiếp tục hướng đến giai đoạn tăng hoặc giảm theo xu hướng đó.
Nếu GAP thuộc vào hai loại phổ biến là GAP tiếp diễn và GAP cạn kiệt, khả năng lấp đầy là rất cao. Vì vậy, việc nhận diện các loại GAP này sẽ hữu ích cho các nhà đầu tư trong giao dịch.
Nhà đầu tư nên liên kết các chỉ báo RSI, MACD, và OBV để đưa ra quyết định phù hợp.