Buzz
GDP là một khái niệm mà bạn thường nghe khi đọc tin tức kinh tế, nghe đài, khi đầu tư,... Vậy GDP là gì? Làm thế nào để tính GDP và có những loại GDP nào? Sẽ được giải đáp trong bài viết sau.
GDP là gì?
GDP (Gross Domestic Products) tổng sản phẩm nội địa hoặc tổng sản phẩm quốc nội là tổng giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ thành phẩm được sản xuất trong một biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.
GDP là một chỉ số tổng quan về sản xuất trong nước và có vai trò quan trọng trong việc đo lường sức khỏe kinh tế của một quốc gia cụ thể.
GDP thường được tính hàng năm, đôi khi cũng được tính hàng quý.
Cách tính GDP
GDP có thể được tính theo ba phương pháp là: phương pháp chi tiêu, phương pháp sản xuất và phương pháp thu nhập. Cả ba phương pháp tính đều cho ra số liệu GDP tương đương nhau.
Phương pháp chi tiêu
GDP theo phương pháp chi tiêu được tính dựa trên việc chi tiêu của các thành phần kinh tế trong một quốc gia. Cách tính GDP theo phương pháp chi tiêu như sau:
GDP = C + I + G + NX
Trong đó có:
Tiêu dùng (C): Chi tiêu cá nhân
Đầu tư (I): Đầu tư vào sản xuất
Chi tiêu của Chính phủ (G): Khoản chi của chính phủ
Xuất khẩu ròng (NX): Xuất khẩu trừ nhập khẩu, với NX = Xuất khẩu (X) – Nhập khẩu (M)
GDP theo phương pháp sản xuất cơ bản đối lập với phương pháp chi tiêu. Phương pháp này đo lường tổng giá trị hàng hóa và dịch vụ sản xuất ra trừ đi chi phí trung gian phát sinh trong quá trình sản xuất (bao gồm chi phí vật liệu và dịch vụ). Trái ngược với phương pháp chi tiêu, phương pháp sản xuất cho cái nhìn khác về GDP khi nền kinh tế đã hoạt động đầy đủ. Công thức tính GDP theo phương pháp sản xuất như sau:
GDP = Giá trị sản xuất - Tiêu dùng trung gian.
Phương pháp thu nhập
GDP theo phương pháp thu nhập đại diện cho một cách tiếp cận trung gian giữa hai phương pháp trên. Phương pháp này tính toán thu nhập từ tất cả các yếu tố sản xuất trong nền kinh tế, bao gồm tiền lương, thu nhập từ việc cho thuê đất, lợi nhuận từ vốn (dưới dạng lãi suất) và lợi nhuận doanh nghiệp. Công thức tính GDP theo phương pháp thu nhập như sau:
GDP = Lương + Lợi nhuận + Lãi suất + Thuê + Thu nhập khác
Trong đó:
Lương (W): tiền trả cho lao động
Lãi suất (I): tiền lãi
Lợi nhuận (Pr): phần thu nhập từ hoạt động kinh doanh
Tiền thuê (R): tiền trả cho việc sử dụng tài sản
Thuế gián thu (Ti): Thuế gián thu
Khấu hao (De): Giảm giá trị của tài sản cố định theo thời gian
Phương pháp gián tiếp tính cả thuế gián thu và khấu hao tài sản cố định. Thuế gián thu là loại thuế được tính thông qua giá của hàng hóa và dịch vụ. Khấu hao tài sản cố định là số tiền dành ra để thay thế các tài sản bị hao mòn trong quá trình sử dụng.
Phân loại GDP
GDP danh nghĩa
GDP danh nghĩa là tổng giá trị của tất cả các hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một quốc gia, tính theo giá thị trường hiện tại. Nó không loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát hoặc sự thay đổi của giá cả, điều này có thể làm tăng lên GDP của một quốc gia.
GDP thực là chỉ số GDP đã được điều chỉnh để loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát. Nó ước tính tổng sản lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất bởi một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định, với giá không đổi để loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát.
GDP bình quân đầu người là số liệu về GDP chia cho dân số của một quốc gia. Nó đo lường mức độ phát triển kinh tế trung bình của mỗi cá nhân trong quốc gia đó.
GDP bình quân đầu người tính theo ngang giá sức mua (PPP) là một chỉ số quan trọng để đo mức độ phát triển kinh tế của một quốc gia. Nó cho biết sức mạnh mua của một người dân trung bình trong quốc gia đó so với các quốc gia khác.
GDP bình quân đầu người theo ngang giá sức mua là chỉ số GDP đã điều chỉnh, giúp so sánh mức sống và mức độ phát triển kinh tế giữa các quốc gia, dựa trên giá cả cố định của các mặt hàng và dịch vụ quan trọng.
GDP theo Parity Giá và Sức Mua
Mặc dù không tính trực tiếp GDP, GDP theo Parity Giá và Sức Mua là việc điều chỉnh sự khác biệt về giá cả địa phương và chi phí sinh hoạt của GDP để so sánh giữa các quốc gia về sản lượng thực, thu nhập và mức sống.
Nhận Định
GDP là một chỉ số kinh tế quan trọng, thể hiện sức khỏe và tăng trưởng của nền kinh tế, các doanh nghiệp có thể sử dụng GDP như một chỉ dẫn để đề xuất chiến lược kinh doanh. Chính phủ theo dõi GDP để điều chỉnh chính sách phù hợp với hướng phát triển của nền kinh tế. Hiểu về GDP giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.
Hy vọng bài viết trên đã giải đáp được vấn đề về GDP cho bạn: Định nghĩa, cách tính và các loại GDP để bạn có thể áp dụng vào việc đầu tư. Chúc bạn thành công!
Hiểu về suy thoái kinh tế: Định nghĩa, biểu hiện và hậu quả
Chính sách tài khóa là gì? Vai trò của chính sách trong lĩnh vực kinh tế
Chính sách tiền tệ là gì? Vai trò của chính sách đối với nền kinh tế
