GenAI: Cách mạng công nghệ hay chỉ là mốt nhất thời?

Trong năm qua, sự phát triển mạnh mẽ của GenAI (Trí tuệ nhân tạo tạo sinh) đã gây ra một cơn sốt toàn cầu, thu hút sự quan tâm lớn từ giới công nghệ và công chúng.

GenAI có khả năng tạo ra nội dung mới, từ văn bản, hình ảnh, âm nhạc đến video, và hứa hẹn sẽ thay đổi nhiều lĩnh vực như sáng tạo nội dung, giáo dục, y tế và dịch vụ khách hàng. Tuy nhiên, công nghệ này cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức, gây ra những câu hỏi về sự bền vững và khả năng thương mại hóa.

Dự đoán của Gartner và những cảnh báo đáng chú ý

Nghiên cứu gần đây từ Gartner, công ty hàng đầu về phân tích và tư vấn công nghệ, đã đưa ra một dự đoán gây sốc: đến cuối năm 2025, ít nhất 30% các dự án GenAI sẽ bị hủy bỏ sau giai đoạn thử nghiệm khái niệm (PoC). Dự đoán này dựa trên các thách thức thực tế mà GenAI đang đối mặt, bao gồm:

Chi phí vận hành cao: Việc đào tạo và vận hành các mô hình GenAI yêu cầu nguồn lực tính toán khổng lồ, dẫn đến chi phí vận hành rất cao. Ước tính, chi phí để phát triển một mô hình GenAI tùy chỉnh có thể lên đến hàng triệu đô la, chưa kể chi phí duy trì và cập nhật liên tục để đảm bảo hiệu suất và độ chính xác. Điều này tạo ra rào cản lớn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, khi quyết định đầu tư vào GenAI.

Chất lượng dữ liệu: Dữ liệu là 'nguyên liệu' quan trọng để đào tạo các mô hình GenAI. Tuy nhiên, việc thu thập và xử lý dữ liệu chất lượng cao là một thách thức lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực chuyên sâu hoặc yêu cầu bảo mật cao. Dữ liệu không chính xác, thiếu đầy đủ hoặc thiên lệch có thể dẫn đến kết quả sai lầm hoặc không mong muốn, làm giảm hiệu quả và độ tin cậy của các ứng dụng GenAI.

Rủi ro và thách thức đạo đức: GenAI có khả năng tạo ra các nội dung không mong muốn, sai lệch hoặc gây hại, như deepfake, thông tin sai lệch hoặc nội dung độc hại. Kiểm soát và quản lý các rủi ro này là một thách thức lớn, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà phát triển, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Cần có quy định và hướng dẫn rõ ràng để sử dụng GenAI một cách có trách nhiệm và đạo đức.

Con đường sinh lời không rõ ràng: Mặc dù GenAI có tiềm năng ứng dụng rộng lớn, việc xác định một mô hình kinh doanh bền vững và tạo ra lợi nhuận vẫn là một thách thức lớn. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc định giá và thương mại hóa các sản phẩm và dịch vụ dựa trên GenAI. Cần có sự sáng tạo và đổi mới để tìm kiếm các mô hình kinh doanh mới và khai thác tối đa tiềm năng của GenAI.

Tình hình thị trường và các ví dụ tiêu biểu

Ngoài dự đoán của Gartner, một số nghiên cứu và sự kiện gần đây cũng chỉ ra dấu hiệu chững lại của GenAI. Khảo sát từ Pew Research Center cho thấy chỉ một tỷ lệ nhỏ người Mỹ trưởng thành đã sử dụng , một trong những ứng dụng GenAI phổ biến nhất hiện nay. Điều này phản ánh rằng dù GenAI nhận được nhiều sự quan tâm, việc áp dụng thực tế vẫn còn hạn chế.

OpenAI, công ty phát triển , đang gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng, với dự đoán lỗ có thể lên tới 5 tỷ USD trong năm tới. Điều này cho thấy ngay cả những công ty tiên phong trong lĩnh vực GenAI cũng đang vật lộn để tìm ra mô hình sinh lời bền vững.

Tương lai của GenAI: Cơ hội và thách thức

Dù đối mặt với không ít khó khăn, GenAI vẫn được xem là công nghệ có khả năng làm thay đổi toàn bộ thế giới. Những ứng dụng của GenAI trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính và sáng tạo nội dung đều rất tiềm năng. GenAI có thể nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đồng thời mang đến những trải nghiệm mới cho người dùng.

Để GenAI phát triển bền vững và thực sự có lợi cho xã hội, cần sự hợp tác từ cộng đồng công nghệ, các nhà hoạch định chính sách và người dùng. Các doanh nghiệp cần nhìn nhận thực tế hơn về GenAI, không nên kỳ vọng vào những lợi ích ngay lập tức mà cần đầu tư lâu dài và kiên nhẫn. Đồng thời, cần thiết phải có các chính sách và quy định rõ ràng để sử dụng GenAI một cách an toàn và có trách nhiệm, tránh các hệ quả tiêu cực có thể xảy ra.

Kết luận

GenAI không chỉ là một hiện tượng nhất thời mà còn là một xu hướng công nghệ với tiềm năng lớn, dự đoán sẽ thay đổi sâu rộng nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực. Tuy nhiên, GenAI đang đối mặt với nhiều thách thức lớn cần được giải quyết. Do đó, sẽ cần thêm thời gian để công nghệ này thực sự phát huy hiệu quả đối với nhiều doanh nghiệp và người dùng.

Trong ngắn hạn, GenAI có vẻ vẫn là một xu hướng tạm thời và thiếu bền vững. Cần nhiều thời gian hơn và sự hợp tác từ nhiều phía để công nghệ này có thể trở thành một xu hướng bền vững trong tương lai.

Nguồn: Windows Central