
Giả Bảo Ngọc (chữ Hán: 賈寶玉, bính âm: Jia Baoyu) mang ý nghĩa là viên ngọc quý của gia tộc, là nhân vật tưởng tượng trong tiểu thuyết Hồng lâu mộng của nhà văn Tào Tuyết Cần. Bảo Ngọc là con trai út của Giả Chính và Vương phu nhân. Lâm Đại Ngọc là tình yêu không thể đạt được của Giả Bảo Ngọc, nhưng chính Giả Bảo Ngọc lại là người nhận được tâm tư của Tào Tuyết Cần.
Cuộc sống
Giả Bảo Ngọc là viên đá thừa không được sử dụng để đầu thai mà thành. Có thể thấy rằng Tào Tuyết Cần đã phản ánh sự chán nản và thất vọng của mình vào Hồng Lâu Mộng. Ba vạn sáu ngàn năm trăm viên đá vá trời, với kích thước cao mười hai trượng và vuông hai mươi bốn trượng, tất cả đều được trọng dụng, chỉ có “Thạch huynh” là bị bỏ qua. Con số 36500 tương ứng với số ngày trong năm nhân với 100 lần, 12 và 24 là số tháng và số giờ trong ngày, ám chỉ câu chuyện của viên đá có ý nghĩa vượt thời gian.
Hòn đá bị bà Nữ Oa bỏ quên tại Thanh Ngạnh Phong (đỉnh núi xanh tươi). Dù chỉ là miêu tả đơn giản, nhưng cụm từ “thanh ngạnh” lại đồng âm với “tình căn” – cội rễ của tình cảm. Nhờ vậy, ta hiểu rằng Hồng Lâu Mộng chính là câu chuyện về tình yêu, và hòn đá này chính là nguồn gốc của mối lưới tình.
Sau đó, hòn đá gặp hai vị đạo sĩ Mang Mang và Diểu Diểu. Mang Mang ám chỉ sự bao la, rộng lớn, trong khi Diểu Diểu gợi cảm giác xa xăm, huyền bí. Từ “diểu mang” (miaomang) có nghĩa là không thực, không đáng tin cậy. Hai vị đạo sĩ đã đưa hòn đá về thế gian, nhưng họ cũng chỉ là những sứ giả của sự mơ hồ. Về sau, một đạo nhân tên Không Không (không tồn tại của sự không tồn tại, nghĩa là tuyệt đối không) vì suy ngẫm về câu chuyện hòn đá đã đổi tên thành Tình Tăng (nhà sư tình). Điều này chứng tỏ câu chuyện hòn đá có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, có khả năng biến không thành có (tình).
Hòn đá hóa thân thành Giả Bảo Ngọc, một công tử danh giá trong gia đình họ Giả và có những mối tình éo le với các cô gái trong gia đình. Sinh ra, Giả Bảo Ngọc đã ngậm một viên 'Thông linh Bảo Ngọc', là niềm hy vọng của gia đình họ Giả nhưng lại là kẻ lười biếng, không ưa học hành. Tần Khả Khanh, nàng dâu quyến rũ của nhà họ Giả, có tên tục là Kiêm Mỹ – sở hữu vẻ đẹp của cả Bảo Thoa và Đại Ngọc. Khi lạc vào giấc mộng tình trong phòng của Khả Khanh, Bảo Ngọc đã gặp và yêu một nàng tiên tên Kiêm Mỹ, người mang vẻ đẹp của cả hai. Chữ 'tần' và chữ 'tình' đồng âm với nhau, vì thế Tần Khả Khanh là người dẫn dắt Bảo Ngọc vào thế giới tình cảm – nơi chứa đựng tình yêu của Bảo Ngọc với nữ nhi. Trong thế giới này, Bảo Ngọc gặp các nàng Si Mộng tiên cô, Chung Tình đại sĩ, Dẫn Sầu kim nữ, Độ Hận bồ đề, đại diện cho bốn giai đoạn của tình yêu: si mê, chung tình, sầu bi và thù hận. Giả Bảo Ngọc là người duy nhất có thể tìm được người tri kỷ là Lâm Đại Ngọc, nhưng gia đình lại phản đối cuộc hôn nhân này.
Lâm Đại Ngọc tin rằng Bảo Ngọc không cần thi cử, làm quan và xa rời danh vọng, nhưng Bảo Thoa, chị họ và cũng là người yêu khác của Bảo Ngọc lại luôn khuyến khích Bảo Ngọc học hành để gây ấn tượng với các trưởng lão trong gia đình. Ban đầu, Bảo Ngọc phân vân giữa tình yêu của Bảo Thoa và Đại Ngọc, nhưng dần nhận ra Bảo Thoa chỉ mong cầu danh lợi, nên Bảo Ngọc đã yêu Đại Ngọc sâu đậm, mong muốn lấy nàng làm vợ. Gia đình họ Giả coi đó là tai họa và kiên quyết phản đối. Không lâu sau, Giả mẫu quyết định cho Bảo Ngọc kết hôn với Bảo Thoa. Trong thời gian chuẩn bị lễ cưới, Giả mẫu yêu cầu mọi người giữ bí mật với Đại Ngọc và Bảo Ngọc, hy vọng khi sóng gió qua đi, đôi tình nhân sẽ chấp nhận số phận. Tuy nhiên, vào giờ phút quyết định, chính Con Ngốc vô tình tiết lộ tin cho Đại Ngọc, khiến nàng ngã quỵ vì sốc.
Việc thay đổi dâu lừa dối Bảo Ngọc để cưới Bảo Thoa khiến Đại Ngọc chết vì thổ huyết nằm trong 40 chương cuối của Cao Ngạc, không phải của Tào Tuyết Cần. Và liệu Bảo Ngọc có thực sự đau khổ vì cái chết của Đại Ngọc hay không, vì những chương cuối là cái nhìn của Cao Ngạc dựa trên câu chuyện đùa của Đại Ngọc về việc trở về Dương Châu, làm Bảo Ngọc sinh bệnh.
Nếu ai đã đọc 80 chương đầu của Hồng lâu mộng, sẽ nhận thấy Bảo Ngọc dù buồn đau vì cái chết của Đại Ngọc, nhưng tình cảm dành cho Bảo Thoa không phải chỉ là chút ít. Thực tế, Đại Ngọc và Bảo Thoa không phải là những người duy nhất mà Bảo Ngọc yêu thương. Anh ta là một người đa tình đến mức đã khóc và làm thơ về Tình Văn, một a hoàn vì anh mà đã qua đời.
Một nhân vật khác là Bảo Cầm, em họ của Bảo Thoa, có diện mạo giống hệt Bảo Ngọc và cậu cũng rất mến mộ Bảo Cầm. Ngay cả bà nội và mẹ của Bảo Ngọc cũng muốn gả Bảo Cầm cho cậu, nhưng tiếc thay, cô đã được hứa hôn cho người khác.
Nhận xét
Số phận và tính cách của Bảo Ngọc không hề đơn giản. Anh ta đối mặt với mâu thuẫn giữa khát vọng tự do và những ràng buộc nặng nề của gia đình cùng xã hội phong kiến. Tình yêu chân thành và quý giá của anh như chính sinh mệnh của mình, nhưng anh lại không làm gì để giành lấy hạnh phúc, gần như đã buông xuôi. Trước khi chết, Lâm Đại Ngọc đầy oán trách, đau buồn khi đốt khăn tặng và tập thơ, điều này không phải là không có lý do. Anh ta chưa bao giờ xứng đáng là một 'tu mi nam tử' có lý tưởng và kiên định. Vấp phải những mâu thuẫn tàn khốc của thời đại, anh mắc chứng thần kinh, cười hì hì suốt ngày, điều này càng đẩy sâu vào bi kịch.
Cuối cùng, giải pháp “đi tu” - phản ánh sự từ chối và phản kháng yếu ớt - là lựa chọn của anh. Bảo Ngọc đã thi đỗ cao để làm vui lòng gia đình, rồi trốn đi tu. Sự phát triển tính cách của anh theo hướng này thật hợp lý và qua số phận của anh, như một số nhà nghiên cứu nhận xét, có sự gửi gắm và phản ánh một phần bản thân tác giả. Đúng là một số phận tiểu thuyết theo nghĩa hiện đại của từ này.