Gia Đình, Mảnh Ghép Của Cuộc Sống

Gia đình là nơi chúng ta được nuôi dưỡng, là nơi che chở và luôn mở cánh cửa chào đón ta về. Đó là nơi có cha, có mẹ và tràn ngập tình yêu thương vô bờ bến. Tuy nhiên, tình yêu thương trong gia đình không luôn mang lại sức mạnh, đôi khi lại gây ra những vết thương không thể lành.

Trong quá trình lớn lên, mỗi người đều phải trải qua những tổn thương tâm lý từ gia đình của mình. Tuy nhiên, nhiều người không nhận ra hoặc không biết cách vượt qua những tổn thương đó. Điều này có thể ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý và suy nghĩ của họ khi trưởng thành. Liệu những vết thương đó có thể chữa lành và trả lại cho chúng ta một trái tim nguyên vẹn, tràn đầy yêu thương?

Trong cuốn sách Tìm Kiếm Bản Thân Trong Thế Giới Hậu Tuổi Thơ, bác Đặng Hoàng Giang đã chỉ ra ba dạng tổn thương chính mà trẻ em phải đối mặt, ảnh hưởng tới tâm lý trong độ tuổi từ 15 đến 24.

Loại thứ nhất

Loại thứ hai

Loại thứ ba

Có những trường hợp trẻ bị trầm cảm nặng vì thiếu sự cảm thông và chia sẻ. Bố mẹ thì lại cho rằng đó không phải là vấn đề quan trọng, việc học tập mới là ưu tiên hàng đầu. Từ đó, khoảng cách giữa bố mẹ và con cái ngày càng lớn, trầm cảm càng trở nên nặng hơn, đôi khi không thể cứu vãn được nữa.

Hành động và lời nói của bố mẹ ảnh hưởng như thế nào đối với con cái?

Hãy dừng lại một chút và suy nghĩ về bản thân cũng như những người xung quanh. Xem xét xem cách hành xử và tính cách của bố mẹ đã ảnh hưởng như thế nào tới con cái của họ?

Tôi có một người bạn, vì là chị cả nên cô ấy được cưng chiều nhưng cũng nhận được những bài học khắc nghiệt từ bố mẹ. Cô thường xuyên bị phạt và trừng phạt, khiến cô phải đối mặt với nhiều khó khăn và áp lực. Tuy nhiên, đó cũng là cách mà bố mẹ cô ấy thể hiện tình yêu thương và hy vọng vào tương lai của cô.

Vậy bạn nghĩ, tương lai của cô ấy sẽ như thế nào? Cô ấy có thể trở nên nóng nảy và khó kiên nhẫn, cầu toàn và ít chia sẻ với người thân, nhưng đồng thời cũng sẽ trở nên mạnh mẽ và kiên định trong cuộc sống.

Một phát ngôn viên của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ nói rằng: “Đối với trẻ, cha mẹ là những người quan trọng nhất, và chúng học từ họ cách ứng xử trong xã hội, cách phản ứng với người khác.”

Bạn có thấy không, những hành động của bố mẹ đối với con cái khi chúng còn nhỏ ảnh hưởng rất lớn tới suy nghĩ và tính cách của những đứa trẻ khi trưởng thành. May mắn cho người bạn này vì cô ấy chỉ phải chịu những tổn thương nhẹ, không sâu vào tiềm thức và không gây ra ám ảnh. Tuy nhiên, có những bạn trẻ không may mắn như thế, họ phải chịu tổn thương về cả thể xác lẫn tinh thần.

Có thể chữa lành những tổn thương đó? Đúng vậy. Mặc dù không thể hoàn toàn lành lặn như lúc đầu nhưng ít nhất có thể xoa dịu chúng. Phương thuốc chữa lành không đơn giản là uống một liều thuốc, mà là trải qua những trải nghiệm mới đối lập với quá khứ. Nếu họ thiếu cảm thông, hãy đồng hành với họ để lắng nghe và thấu hiểu. Không buông tay và không chán nản. Nhưng trên hết, tất cả phải từ lòng chân thành và muốn giúp họ thoát khỏi bóng tối của quá khứ. Tình yêu, lòng khoan dung và sự chân thành sẽ làm lành mọi vết thương.

Để tránh cho con cái khỏi tổn thương không đáng có, bố mẹ cần học cách yêu thương đích thực

Bố mẹ ai cũng yêu con. Nhưng vì tình yêu không đúng cách, cũng như lòng ích kỷ của bản thân, họ đã làm tổn thương những đứa trẻ họ yêu thương. Những quan niệm như “Thương cho roi cho vọt” đã làm tổn thương con cái. Đó là yêu thương sai lầm. Yêu thương không nên là gánh nặng cho người được yêu thương.

• Hãy tôn trọng không gian riêng tư và những bí mật nhỏ của con trẻ

Đừng bao giờ nghĩ rằng “Tao là cha mày, tao sinh ra mày, có điều bí mật gì mà tao không biết?”. Những hành động như đọc trộm nhật ký, nghe lén điện thoại, kiểm tra mọi lúc hoặc yêu cầu con không giấu bất kỳ bí mật nào với mình không chỉ làm con cảm thấy bị không tôn trọng mà còn khiến chúng cảm thấy bị bó buộc, tự do bị hạn chế. Ngoài ra, các bậc phụ huynh còn tiêm nhiễm vào tâm trí của con cái những ý niệm sai lầm, rằng không ai được phép giữ bí mật với họ. Điều này có thể tạo ra áp lực không cần thiết đối với mối quan hệ của con trong tương lai.

Thay vào đó, hãy làm những điều làm cho con cảm thấy được tôn trọng. Chẳng hạn như gõ cửa trước khi vào phòng và hỏi ý kiến trước khi sử dụng vật dụng cá nhân của con. Ngoài ra, các bạn trẻ cũng có quyền được giữ riêng tư về cảm xúc của mình. Các bậc phụ huynh cũng nên tôn trọng quyền riêng tư của con, không ép buộc chia sẻ những gì mà trẻ không muốn. Điều này không phải là để bỏ rơi con mà là để tạo cho con một không gian riêng để phát triển tính độc lập từ nhỏ. Tuy nhiên, hãy luôn tiếp tục theo dõi để biết những gì đang diễn ra xung quanh con.

• Hãy trò chuyện với con như bạn bè

Ở đây có hai điều: Một là lắng nghe một cách nghiêm túc và hai là giao tiếp như bạn bè. Đôi khi, trẻ con kể cho bố mẹ những câu chuyện mà chúng thấy thú vị ở trường. Nhưng thay vì lắng nghe chăm chú, bố mẹ thường không để ý và tỏ ra không quan tâm, làm việc khác trong khi vẫn giữ điện thoại. Hãy tưởng tượng xem bạn đang kể chuyện cho ai đó mà họ không quay lại và làm việc khác trong khi vẫn yêu cầu bạn tiếp tục nói, liệu bạn có muốn kể tiếp không? Rõ ràng là không. Nếu điều này xảy ra nhiều lần, trẻ sẽ ngừng kể cho bố mẹ và tìm người khác lắng nghe.

Lắng nghe phải đi kèm với cử chỉ và lời nói hợp lý. Một số bậc phụ huynh lắng nghe câu chuyện của con nhưng lại phản ứng bằng sự giận dữ, trêu chọc hoặc chế nhạo. Điều này có thể khiến con cảm thấy tự ti và không muốn chia sẻ nữa. Hãy luôn hiện diện và hứng thú với mỗi câu chuyện của con, giúp con cảm thấy thoải mái và tin tưởng. Khi lớn lên, khoảng cách giữa bố mẹ và con sẽ không quá xa. Bố mẹ có thể trở thành người bạn thân thiết hoặc người thầy tình yêu của con.

• Đóng vai trò là người hỗ trợ trong mọi quyết định của con trước bước ngoặt cuộc đời

Có thể bạn đã lầm khi nghĩ rằng “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” không còn đúng trong thời kỹ thuật số ngày nay. Vẫn còn nhiều phụ huynh khi con học cấp hai thì ép con phải đỗ vào trường chuyên này, lớp chuyên kia. Sau khi đỗ vào trường chuyên, lại ép con phải cố gắng học để vào đại học này, đại học khác. Sau khi tốt nghiệp, lại đến việc phải làm việc ở cơ quan này, công ty kia. Khi gần đến tuổi 30 thì lại giục con lập gia đình, ép xem mắt từ anh A đến anh B.

Mặc dù biết rằng những hành động của cha mẹ đều mang ý muốn tốt cho con và mong con có một tương lai tốt đẹp, công việc ổn định và gia đình hạnh phúc, nhưng họ không biết rằng những quyết định ấy lại khiến con cái họ cảm thấy bế tắc. Con có thể trở nên mệt mỏi, lạc lõng và mất tinh thần chiến đấu trong cuộc sống.

Vì vậy, cuộc đời là của con, bố mẹ chỉ nên là người hỗ trợ con trong việc xác định hướng đi của mình. Phụ huynh cần nhận biết tính cách của con phù hợp với ngành nghề nào, tư vấn cho con về những ưu và nhược điểm khi chọn ngành học. Còn lại, hãy để con tự quyết định và chịu trách nhiệm với tương lai của mình.

Để gần gũi và ôm lấy bố mẹ, con cần biết cảm thông và chia sẻ.

Bạn có nghĩ rằng mọi sự cô đơn đều bắt nguồn từ việc mất kết nối với gia đình không? Khi sinh ra, chúng ta có kết nối với cha mẹ, ông bà. Sau này, chúng ta tự tạo ra kết nối với bạn bè. Nếu cãi nhau với bạn, chúng ta cũng không thấy buồn chán lắm, bởi chúng ta biết đó chỉ là một phần của mối kết nối mà chúng ta có thể tái thiết. Nhưng khi mất kết nối với gia đình, chúng ta không thể xây dựng lại. Chúng ta cảm thấy lạc lõng.

Tìm Kiếm Bản Thân Trong Thế Giới Sau Tuổi Thơ | Đặng Hoàng Giang

Người ta thường nói, gia đình là nơi cung cấp sức mạnh cho ta bước vào tương lai. Nhưng đôi khi, gia đình lại là một điều gì đó xa lạ. Bạn không cảm nhận được tình yêu thương, không thể gần gũi với bố mẹ. Để xóa bỏ khoảng cách này, cần nỗ lực từ cả bố mẹ và con cái. Vậy, con cái cần làm gì?

Xin đừng vội nổi nóng, cáu gắt trước những hành động, lời nói của bố mẹ.

Nếu hành động của họ làm bạn tổn thương, hãy bình tĩnh và suy nghĩ. Hãy tự hỏi tại sao họ giận dữ? Có phải vì công việc quá tải, cuộc sống mệt mỏi mà không có ai chia sẻ? Hay họ từng trải qua những đau thương, những cãi vã khi còn nhỏ?

Những cảm xúc tiêu cực về bố mẹ không nên giữ lâu trong lòng. Hãy giải quyết ngay trong ngày để tránh tích tụ. Vì càng lâu tích tụ, càng khó giải quyết, và khoảng cách giữa bố mẹ và con cái càng xa dần.

Có thể bố mẹ bạn cũng cần sự ấm áp và sự chia sẻ. Tại sao không thử làm điều đó?

Nỗi lo âu, hỗn độn của người lớn thường bắt nguồn từ những tổn thương tuổi thơ. Như những đường ray dẫn ra ngoài ga tàu, chúng gắn người ta vào những mô hình suy nghĩ mà họ không dễ thoát ra. Họ được “lập trình” bởi những mô hình nội tại, những quan điểm, có nguy cơ lặp lại những mối quan hệ độc hại từ khi còn nhỏ.

Tìm kiếm bản thân giữa cuộc đời tuổi thơ | Đặng Hoàng Giang

• Tôn trọng ý kiến đóng góp, lời khuyên, và sự dạy dỗ của phụ huynh
  

Mặc dù khoảng cách giữa hai thế hệ là khá xa, nhưng các kinh nghiệm và bài học quý báu trong cuộc sống không bao giờ thay đổi. Do đó, việc tiếp nhận lời khuyên từ phụ huynh không chỉ là tốt mà còn giúp chúng ta tránh được những sai lầm, đồng thời làm cho khoảng cách giữa hai thế hệ trở nên gần gũi hơn khi cả hai cùng thảo luận về chủ đề chung. 

• Đền đáp tình yêu bằng tình yêu

Đừng tức giận trước những sự quan tâm hay những câu hỏi của cha mẹ. Hãy trả lời sự quan tâm của cha mẹ bằng cách hỏi thăm sức khỏe khi ở xa nhà, hay tặng những món quà nhỏ mà bạn chọn lựa khi trở về. Hãy thoải mái thể hiện tình cảm yêu thương và sự quan tâm của bạn đối với cha mẹ… 

Thời gian là món quà lớn nhất mà chúng ta không nhận ra, đó là ký ức về thời gian chúng ta được yêu thương. Vì thế, trước khi quá muộn, đừng ngần ngại bày tỏ tình cảm của mình. Hãy để họ biết bạn yêu thương họ đến như thế nào.

Reply 1988

Khi đã trưởng thành, nếu bạn cảm thấy tính cách của mình không hợp với bố mẹ, hãy xây dựng cho mình một cuộc sống độc lập. Bên cạnh gia đình, bạn cũng cần tìm kiếm những mối quan hệ mới ngoài xã hội. Có những người bạn đồng hành thực sự để chia sẻ và hiểu bạn, cũng như một công việc mà bạn yêu thích. Tuy nhiên, cuộc sống riêng không có nghĩa là bạn phải từ bỏ cha mẹ!

• “Tình yêu là tất cả những gì chúng ta cần.” 

Đó là câu nói yêu thích của tôi trong cuốn sách Điều kỳ diệu. Tình yêu là chiếc khiên bảo vệ chúng ta khỏi những tác động tiêu cực. Tình yêu của cha mẹ giúp con tránh xa những tác động tiêu cực từ xã hội, và tình yêu bản thân giúp bạn tự bảo vệ mình khỏi những tác động tiêu cực từ gia đình. 

Để tránh khỏi những tổn thương từ gia đình, hãy học cách yêu thương chính mình thật sự. Hãy quan tâm đến suy nghĩ và cảm xúc của mình hơn, xác định rõ mục tiêu tương lai, và xây dựng con người mà bạn mong muốn trở thành. Đừng để bản thân mệt mỏi. Hãy tạo ra một lớp vỏ bảo vệ mạnh mẽ để không bị tổn thương quá nhiều từ gia đình. Hãy để mọi người biết rằng bạn xứng đáng được yêu thương vì bạn là chính bạn, không phải vì bạn làm gì đó cho họ.

Kết luận

Tha thứ là mở cánh cửa cho sự tự do tinh thần của bạn, không phải là gông cùm để hạn chế nó.

Mọi thử thách đều là cơ hội, như Marc & Angel Chernoff đã nói, hãy nhớ điều đó.

Ai cũng có lỗi lầm, nhưng để lòng không bị đau đớn, hãy cho đi sự tha thứ.

'Nhà' không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với bình yên, nhưng chúng ta vẫn mong muốn điều đó.

Cuộc sống có hạn, đừng để những nỗi buồn kéo dài quá lâu.

Gia đình là nơi chúng ta luôn muốn trở về, hãy hy vọng mọi người đều có được điều đó.

Ngân Hà - Nơi Tinh Tế Của Sách.

Hình ảnh: Được chụp bởi Huy Dũng