Khi bị chỉ trích, thường ta kích hoạt phản ứng phòng thủ và có thể dẫn đến phản ứng mất bình tĩnh và tạo ra nhiều hậu quả đáng tiếc.
Tuy nhiên, không nhất thiết phải phản ứng theo cách đó. Nếu coi lời chỉ trích như một cơ hội để hiểu sâu hơn về chính mình hoặc mối quan hệ hiện tại với người khác, bạn sẽ nhận ra giá trị của những lời chỉ trích.
Theo tiến sĩ tâm lý học người Anh Leon F. Seltzer, luôn có sự khác biệt giữa phê bình mang tính xây dựng và phê bình mang tính phá hoại. Vì vậy, khi đối mặt với sự chỉ trích, hãy cố gắng hiểu một cách khách quan những phản hồi khó chịu đó. Bằng cách chấp nhận lời chỉ trích, bạn càng có nhiều cơ hội hưởng lợi từ đó.
Bốn Lý Do để Bình Tĩnh Đón Nhận Phê Bình
Thứ nhất, những lời chỉ trích có thể làm tăng nhận thức của bạn về sự cần thiết phải phát triển thêm các kỹ năng mà bạn nghĩ rằng đã đủ.
Những người chỉ trích có thể đưa ra những vấn đề bạn chưa chú ý hoặc kiến thức bạn chưa có. Sẵn lòng học hỏi những điều mới có thể giúp công việc của bạn trở nên hiệu quả, chính xác và cập nhật hơn.
Thứ Hai,
Trong các vấn đề cá nhân, nếu bạn muốn được bạn bè, gia đình và người thân quý trọng hơn, không thể thiếu bất kỳ phản hồi nào từ họ về những hạn chế trong cách bạn thực hiện nhiệm vụ và trách nhiệm của mình.
Thứ Ba,
Ban đầu, những phản hồi tiêu cực có thể khiến bạn cảm thấy buồn, lo lắng, tức giận. Không nên bác bỏ những lời chỉ trích này chỉ vì bạn không thích cảm giác khó chịu.
Thứ Tư, những lời chỉ trích gián tiếp có thể giúp bạn trở nên nhân ái, tò mò và thấu hiểu người khác hơn. Điều đó cũng có thể củng cố mối quan hệ của bạn, khiến bạn nhận ra rõ hơn về ranh giới, nhu cầu và mong đợi của đối phương. Nếu họ là đối tác của bạn, điều đó có thể làm cho mối quan hệ trở nên chặt chẽ hơn, an toàn hơn và thân mật hơn.
Làm thế nào để bình tĩnh hơn khi đối mặt với sự chỉ trích?
Đầu tiên, hãy tự nhủ rằng sự khuyết điểm của bạn không phản ánh sự thiếu năng lực về trí tuệ. Không ai tạo ra tác phẩm hoàn hảo từ lần thử nghiệm đầu tiên. Vì vậy, nếu bạn dành thời gian để chỉnh sửa và cải tiến, phiên bản kế tiếp của bạn sẽ thành công hơn. Nỗ lực này giúp bạn xác định điều bạn muốn duy trì hoặc từ bỏ. Bằng cách nào đó, bạn sẽ học được từ những điều bạn đã bỏ qua trước đó.
Tiếp theo, đừng quá chủ quan khi nhận lời chỉ trích. Hiểu đúng về động cơ của người khác khi chỉ ra sai sót có thể giúp bạn sửa chữa hoặc điều chỉnh.
Hãy đảm bảo bạn hiểu rõ mục đích của người khác khi họ phản hồi, đặc biệt nếu phản hồi đó được thực hiện một cách lịch sự và tôn trọng. Hỏi họ ý kiến, nhưng quan trọng nhất là đừng để sự lo sợ chi phối phản ứng của bạn.
Cuối cùng, hãy khuyến khích thái độ mở lòng thay vì phản ứng phòng thủ. Nếu không, bạn sẽ không học được gì từ những lời chỉ trích.