Giá trị dinh dưỡng từ quả mận: Sức hấp dẫn đến từ sự tinh túy

1. Hình dạng và cách phát triển của quả mận

Mác măn, Lý tử, từ Trung Quốc. Quả mận đã xuất hiện từ xa xưa ở nhiều nơi khác nhau như Triều Tiên, Nhật Bản, Lào, Ấn Độ. Ở Việt Nam, cây mận được trồng rộng rãi ở trung du và các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Nội, Lào Cai, Sơn La,...

Hiện nay, có nhiều loại quả mận phụ thuộc vào điều kiện địa lý, khí hậu. Tuy nhiên, đặc điểm chung của cây mận là:

Cây mận là loại cây gỗ, thân nhỏ, cành màu nâu đỏ, ngắn, tổng chiều cao có thể đạt đến 15m. Vỏ thân cây có gai, mọc thẳng và phân thành nhiều nhánh nhỏ phía trên.

Lá cây mọc xen kẽ, hình mũi mác, mỗi lá dài từ 6 - 8cm, rộng khoảng 3cm. Đầu lá thuôn hẹp, gân nổi rõ, mép có răng cưa. Hoa mận có 5 cánh mọc ở kẽ lá và tụ thành từ 3 - 5 bông, màu trắng. Quả mận có đường kính trung bình khoảng 5cm, hình cầu, vỏ ngoài bóng và có nhiều màu sắc khác nhau (đỏ, xanh, tím, vàng lục, tía,...) và chứa hạt cứng ở trung tâm.

Hiện nay, ở Việt Nam, những loại mận phổ biến bao gồm:

• Mận Hà Nội: hạt nhỏ, thịt dày, giòn khi cắn;

• Mận cơm: trồng nhiều tại Lạng Sơn, ưa chuộng ở phía Nam. Mận có kích thước vừa phải, thịt vàng, vỏ chín hơi xanh ngả vàng, chua thanh, giòn khi ăn;

• Mận Tả Van: thịt đỏ đậm, hơi giòn, nhỏ hơn so với các loại mận khác;

• Mận miền Nam (quả roi): dạng chuông, đuôi nhọn, hạt to, mọng nước, ngọt mát;

• Mận Tam Hoa: chín thường có màu tím, đỏ đậm, ngọt và thơm.

Có đa dạng loại mận với kích thước và màu sắc khác nhau

2. Thành phần dinh dưỡng của quả mận 

Trong 100g quả mận trung bình, chúng ta có thể tìm thấy những dưỡng chất sau:

• Nước 94,1g, protein 0,6g, chất béo 0,2g, chất xơ, 0,7g, glucid 3,9g;

• Năng lượng: 20kcalo;

• Đường: 9,92g bao gồm glucoza, galactoza, sacarcoza, fructoza,...;

• Vitamin như: vitamin B, C, E, K,...;

• Khoáng chất cần thiết: sắt 0,4mg, canxi 28mg, kali 157mg, magie 7mg, kẽm, mangan, đồng,...;

• Dưỡng chất khác: beta carotene 96mcg, axit béo no và không no, purin 24mg, alanin, phenylalanin, lysin, valin, leucin, glutamic, axit aspartic,...

Đặc biệt cần tránh ăn nhân hạt mận vì chứa amygdalin, khi tiêu thụ có thể gây ra axit cyanhydric. Chất này có thể gây ra các vấn đề về hô hấp như khò khè, khó thở,...

3. Tác dụng của quả mận là gì? 

Mận giúp làm giảm mỡ trong máu, có lợi cho tim mạch: 

Kali trong quả mận hỗ trợ kiểm soát huyết áp, ổn định nhịp tim và bảo vệ hệ tim mạch. Đồng thời, mận ít chất béo và giàu chất xơ giúp giảm cholesterol trong máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh như thiếu máu, nhồi máu cơ tim.

Người béo phì và bị tiểu đường cần ăn mận vì: 

Mận ít calo, nhưng giàu chất xơ giúp chậm quá trình hấp thụ chất béo và đường từ thực phẩm, tăng tiết insulin. Điều này giúp duy trì đường huyết ổn định, phù hợp cho người thừa cân, rối loạn mỡ máu và tiểu đường.

Quả mận hỗ trợ hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón:

Chất xơ không tan trong quả mận ngăn chặn vi khuẩn có hại ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày và giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.

Tốt cho sức khỏe mắt:

Vitamin và khoáng chất trong quả mận, như vitamin A, B, C, beta carotene,... hỗ trợ sức khỏe mắt và phòng tránh các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, cận thị, thoái hóa điểm vàng.

Giới Y học đánh giá cao giá trị dinh dưỡng của quả mận

Tác dụng chống oxy hóa và tăng cường miễn dịch của quả mận:

Một quả mận cung cấp 7% vitamin C và 8% vitamin A, giúp tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa, tạo collagen và giữ da căng mịn.

Quả mận là lựa chọn tốt cho các bà mẹ:

Nhờ lượng khoáng chất và vitamin phong phú, quả mận là lựa chọn lý tưởng cho phụ nữ mang thai, giúp ngăn ngừa co thắt tử cung, thiếu máu, nguy cơ sinh non và giảm stress.

Phòng tránh bệnh ung thư:

Anthocyanin có trong quả mận giúp loại bỏ gốc tự do, chống oxy hóa, hỗ trợ ngăn ngừa một số loại ung thư nguy hiểm như ung thư tiền liệt tuyến, ung thư vú,... 

4. Lưu ý quan trọng khi sử dụng quả mận 

Mận, một loại trái cây giàu dinh dưỡng, có thể ăn khô hoặc tươi tùy vào mục đích sử dụng như ăn tươi, sấy khô, làm mứt, nước ép, sốt,... Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều mận cũng không tốt, đặc biệt đối với những người dễ bị nóng trong người hoặc có cơ địa đặc biệt. Việc tiêu thụ quá nhiều loại trái cây này có thể gây ra một số vấn đề như sau:

• Gây tổn thương cho răng, dạ dày, gây nổi mụn vì nhiệt độ cơ thể tăng lên;

• Gây hình thành sỏi thận: quả mận chứa nhiều oxalat - một loại chất làm giảm khả năng hấp thụ canxi và gây lắng đọng canxi trong thận. Điều này được xem là một nguyên nhân gây ra sỏi thận, sỏi tiết niệu nên nếu bạn đang hoặc đã mắc bệnh sỏi thận thì nên hạn chế tiêu thụ mận.

Tiêu thụ quá nhiều mận có thể gây ra cồn ruột và nổi mụn nóng

Trước khi sử dụng mận, hãy rửa sạch và ngâm mận trong nước muối pha loãng khoảng 30 phút để loại bỏ các thuốc trừ sâu và chất độc trên vỏ quả.

Mận không chỉ là loại trái cây phổ biến được ưa chuộng vào mùa hè mà còn là một loại dược liệu quý có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, chỉ nên tiêu thụ mận ở mức độ phù hợp để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.