1. Vắc xin rota - Định nghĩa và tác dụng
Vắc xin rota được phát triển để phòng ngừa virus rota, một trong những tác nhân chính gây ra bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ.
Tiêu chảy cấp thường gặp ở trẻ nhỏ do virus rota. Virus này thường lây lan qua đường miệng, tiếp xúc với phân và có thể lây lan qua đường hô hấp. Trẻ em dưới 5 tuổi dễ mắc phải virus rota.
Thời gian ủ bệnh thường là 2 - 3 ngày và kéo dài từ 5 - 7 ngày. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột với triệu chứng nôn mửa trong khoảng từ 1 - 3 ngày đầu, sau đó là tiêu chảy, nôn mửa, sốt và thậm chí co giật.
Khi mắc bệnh, trẻ rất dễ mất nước do phải đi ngoài từ 10 - 20 lần mỗi ngày. Điều này gây mệt mỏi, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và cân nặng của trẻ, cũng như có thể gây ra những vấn đề dinh dưỡng và tác động tiêu cực khác. Virus rota được coi là nguy hiểm đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho trẻ, thậm chí là tử vong.
Để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh và giữ cho sức khỏe trong thời kỳ phát triển đầu đời, trẻ cần được tiêm vắc xin rota theo lịch trình khuyến nghị của bộ Y tế. Hiện tại, việc tiêm vắc xin rota là biện pháp hiệu quả nhất vì chưa có thuốc chống virus rota đặc hiệu.
Virus rota là nguyên nhân chính gây ra bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ, và vắc xin rota giúp ngăn chặn loại virus này.
Khi nào nên tiêm vắc xin rota?
Vắc xin rota được uống, không phải tiêm như các loại vắc xin khác.
Trẻ em nên bắt đầu uống vắc xin rota khi đủ 6 tuần tuổi và kết thúc liệu trình trước 6 tháng tuổi để tạo ra kháng thể trong cơ thể. Phương pháp uống vắc xin rota có thể gồm 2 hoặc 3 liều tùy theo loại vắc xin.
Trong 6 tháng đầu đời, trẻ em rất nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh vì cơ thể chưa sản xuất ra đủ kháng thể. Nếu trẻ mắc phải virus rota, bệnh tiêu chảy có thể gây nguy hiểm. Việc uống vắc xin rota trong thời gian này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
Hiện nay có 2 loại vắc xin rota là rotarix và rotateq, mỗi loại có lịch trình uống riêng.
-
Vắc xin rotarix:
Vắc xin rotarix yêu cầu 2 liều. Trẻ nên bắt đầu uống liều đầu tiên khi đủ 6 tuần tuổi, sau đó uống liều thứ hai sau 4 tuần. Khuyến nghị kết thúc liệu trình trước khi trẻ đạt 6 tháng tuổi.
-
Vắc xin rotateq:
Vắc xin rotateq chỉ dành cho trẻ em, không sử dụng cho người lớn. Liều trình bao gồm 3 liều. Liều đầu tiên uống khi trẻ được 7 - 8 tuần tuổi, liều thứ hai sau 4 tuần, và liều thứ ba sau 4 tuần kể từ liều thứ hai. Lịch trình uống vắc xin rotateq cần phải kết thúc trước khi trẻ đạt 32 tuần tuổi.
Chú ý: Vắc xin chỉ uống, không tiêm. Trẻ cần uống cùng một loại vắc xin cho tất cả các liều, không được thay đổi loại vắc xin. Nếu trẻ nôn hoặc nôn mửa sau khi uống, không được uống thêm liều thay thế. Các liều tiếp theo vẫn phải tuân thủ lịch trình uống bình thường.
Vắc xin rota cần được tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi.
3. Khi nào không nên tiêm vắc xin rota?
Không phải tất cả trẻ đều phù hợp với việc tiêm vắc xin rota. Các trường hợp không nên tiêm bao gồm:
-
Trẻ đã từng phản ứng nặng với liều vắc xin rotarix trước đó không nên tiêm liều thêm.
-
Trẻ đang bị sốt không nên tiêm.
-
Trẻ có vấn đề về tiêu hóa không nên tiêm.
-
Trẻ có hệ miễn dịch suy giảm không nên tiêm.
-
Nếu trẻ đang bị bệnh, nên chờ đến khi khỏe hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi tiêm.
-
Trước khi tiêm vắc xin, cần kiểm tra hệ thống miễn dịch của trẻ.
4. Vắc xin rota có giá bao nhiêu?
Vắc xin rota là một trong những loại vắc xin có giá cao nhất hiện nay. Dưới đây là mức giá tham khảo của 2 loại vắc xin rota:
-
Vắc xin rotarix: khoảng 600.000-700.000 đồng cho một liều uống.
-
Vắc xin rotateq: khoảng 500.000-600.000 đồng cho một liều uống.
Đây chỉ là giá tham khảo, có thể khác nhau tùy từng cơ sở y tế.
Bố mẹ cần theo dõi trẻ sau khi tiêm vắc xin rota để xem có phản ứng phụ không, nếu có cần thông báo cho cán bộ y tế
5. Sau khi tiêm vắc xin rota cần chú ý điều gì?
Thường thường, sau khi tiêm bất kỳ loại vắc xin nào cũng có thể gặp một số tác dụng phụ như sốt, khó thở, tim đập nhanh, nổi mề đay,... Tuy nhiên, với vắc xin rota, các tác dụng phụ nghiêm trọng gần như không xuất hiện. Đây là loại vắc xin an toàn, hầu hết trẻ không gặp vấn đề gì sau khi tiêm. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể xuất hiện ở một số trường hợp như: nôn mửa, tiêu chảy.
Sau khi trẻ được tiêm vắc xin rota, bố mẹ cần theo dõi phản ứng của trẻ trong khoảng 12 giờ đến 48 giờ. Nếu phát hiện trẻ có các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn,... cần báo ngay cho cán bộ y tế để được thăm khám kịp thời. Một số trường hợp sau khi tiêm vắc xin có thể gặp một số tác dụng phụ, thậm chí là khó thở, suy giảm hô hấp.
Thông báo cho bác sĩ về loại thuốc trẻ đang sử dụng để tránh các tương tác không mong muốn hoặc phản ứng khác của thuốc.
Nhớ rằng, tránh sử dụng vắc xin rota cùng lúc với vắc xin bại liệt vì chúng có thể gây ra tương tác thuốc, làm giảm hiệu quả của vắc xin và tăng nguy cơ viêm nhiễm đường tiêu hóa.
Đặc biệt, việc cho trẻ em tiêm vắc xin rota cần được thực hiện tại các trung tâm tiêm chủng hoặc bệnh viện đáng tin cậy, cha mẹ không nên tự ý tiêm cho con. Lựa chọn một địa chỉ y tế uy tín cũng là một điều mà các bậc cha mẹ quan tâm. Ở Hà Nội, một lựa chọn đề xuất cho bạn là Bệnh viện Đa khoa Mytour - một trung tâm y tế với hơn 23 năm kinh nghiệm, có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, đảm bảo việc tiêm chủng an toàn và chất lượng. Tại đây, có trang thiết bị y tế hiện đại, dịch vụ thăm khám chu đáo và tiện lợi.