Giấc mơ bay và lòng nhân văn thuần khiết.

Nếu có một danh hiệu đạo diễn “lầy' nhất thế giới, thì chắc chắn Hayao Miyazaki là ứng cử viên hàng đầu. Người hâm mộ của Ghibli đã quen với việc ông, cha đẻ của một trong những hãng phim hoạt hình hàng đầu thế giới, nhiều lần tuyên bố sẽ nghỉ hưu, sau đó lại quay lại để thực hiện bộ phim “cuối cùng'. Dù vậy, vào cuối năm ngoái, khi đạo diễn người Nhật 76 tuổi này quay trở lại một lần nữa, fan của studio Ghibli và người yêu thích anime Nhật Bản vẫn đang rất háo hức chờ đợi tác phẩm tiếp theo của ông.

_{Hayao Miyazaki, một trong những người sáng lập của studio Ghibli}

Đạo diễn, biên kịch, nhà sản xuất, và hoạ sĩ sinh năm 1941 là con thứ hai trong một gia đình có bốn người con trai tại Bunkyo, Tokyo. Việc trưởng thành trong thời kỳ Thế chiến II và cha mình là giám đốc một hãng sản xuất phụ tùng cho máy bay đã gieo vào tâm hồn của Miyazaki tình yêu mãnh liệt với máy bay, đồng thời là sự căm ghét không đáng chịu với chiến tranh. Những ấn tượng đó đã ghi sâu trong tất cả các tác phẩm của Miyazaki đến nay. 

Hayao Miyazaki tốt nghiệp đại học Gakushuin với tấm bằng về Kinh tế và Chính trị học, sau đó ông gia nhập hãng hoạt hình Toei Animation để thỏa mãn đam mê vẽ tranh của mình. Tại đây, ông gặp Isao Takahata—người đồng sáng lập của Studio Ghibli vào năm 1985. Bộ phim Nausicaa of the Valley of the Wind (Nausicaa của Thung lũng gió) ra mắt năm 1984 là tác phẩm đầu tiên đưa tên tuổi của Miyazaki lên tầm cao mới.

Miyazaki có thể coi là một người khá bảo thủ khi áp dụng công nghệ vào sản xuất phim của mình. Ông trung thành với phong cách làm phim truyền thống với hình vẽ tay, và chỉ cho phép kỹ xảo máy tính can thiệp không quá 10% nội dung phim. Chuyên trang công nghệ Recode từng trích dẫn lời chế giễu của Miyazaki khi xem một thước phim được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI): 'Tôi thực sự cảm thấy ghê sợ. Nếu bạn muốn làm một thứ hoạt hình kinh khủng thì cứ làm, nhưng tôi sẽ không bao giờ sử dụng thứ công nghệ này vào các tác phẩm của mình. Chúng giống như một sự xúc phạm tới cuộc sống vậy'. 

Trong hành trình xây dựng Ghibli như ngày nay, không thể không nhắc đến một người bạn và cộng sự thân thiết của Miyazaki: Mamoru Fujisawa—hay được biết đến với nghệ danh Joe Hisaishi. Mối quan hệ giữa nhà soạn nhạc sinh năm 1950 và đạo diễn Hayao Miyazaki thường được so sánh với mối quan hệ giữa đạo diễn Steven Spielberg và nhạc sỹ John Williams.

Khi thưởng thức phim của Ghibli, bạn sẽ có cơ hội đắm chìm trong biển cảm xúc. Có thể bạn sẽ rơi nước mắt khi Chihiro khóc, hoặc trải qua những cảm xúc kỳ lạ khi ngắm vẻ đẹp của Laputa trên màn ảnh. Những cảm xúc đó không chỉ đến từ cốt truyện hấp dẫn và hình ảnh lung linh, mà còn nhờ vào nhạc phim mê hoặc: một ngày hè thảnh thơi với One Summer Day, hoặc không gian mơ mộng với Merry Go Round of Life.

Tương tự như việc thiếu The Imperial March trong Star Wars, hoặc không có John Williams ở Jurassic Park, nếu thiếu những sáng tác của Joe Hisaishi, các bộ phim của Miyazaki sẽ không còn trọn vẹn linh hồn.

Theo chia sẻ của nhạc sĩ, ông đã cố gắng kết nối cảm giác hi vọng và sự gắn bó với tâm hồn trong mỗi cảnh phim. Âm nhạc của ông thường chậm hơn, để khán giả có thể tưởng tượng những khoảnh khắc trống trải giữa các đoạn nhạc.

Ghibli thực sự là một làn gió mới trong ngành công nghiệp anime của Nhật với những triết lý làm phim độc đáo. Các bộ phim của Miyazaki thường không có kịch bản định sẵn, cốt truyện được phát triển trong quá trình sản xuất, tạo ra sự bất ngờ cho khán giả.

Ghibli được ví như Pixar của Nhật Bản với sự sáng tạo và khả năng sản xuất các tác phẩm anime sâu sắc. Hãng đã sản xuất nhiều bộ phim anime có doanh thu cao nhất mọi thời đại ở Nhật, giành được nhiều giải thưởng quan trọng như Oscar cho hoạt hình hay nhất cho Spirited Away (Vùng đất linh hồn).

Những fan hâm mộ Ghibli không chỉ yêu thích vì danh hiệu mà hãng đạt được. Họ còn mê mẩn với những nhân vật như Totoro hay con ma Vô Diện, và cảm thấy quý mến với Miyazaki với bộ kính kinh điển của ông.

Dù lý do là gì, tình yêu không thể diễn tả bằng lời.

Mặc dù có vẻ ngoài truyền thống, Miyazaki thực sự là một trong những nhà sản xuất phim mộng mơ nhất. Nếu phải chọn một điểm chung trong tất cả các tác phẩm nổi bật của ông, đó chắc chắn là khả năng bay. Không gian trong thế giới hoạt hình của Miyazaki luôn tràn ngập những phương tiện bay, từ chổi bay đến tàu bay và thậm chí là lâu đài bay.

Cùng với sự lãng mạn, tác phẩm của Miyazaki thường chứa đựng những thông điệp nhân văn tiến bộ. Đó là cuộc chiến để bảo vệ thiên nhiên trước sự công nghiệp hoá của con người, hành trình trưởng thành, tìm kiếm đam mê và tình yêu gia đình trong các bộ phim như Công chúa Mononoke, Vùng đất linh hồn, Lời thì thầm của trái tim, Hàng xóm của tôi là Totoro...

Miyazaki đã tạo ra những nhân vật nữ dũng cảm và tự lực, không sợ chiến đấu cho những điều mà họ tin tưởng. Họ không cần một vị cứu tinh, chỉ cần một người bạn, một người ủng hộ.

Khác biệt giữa những công chúa Disney và những nữ anh hùng trong phim Miyazaki là ở chỗ, những cô bé 10 tuổi trong các bộ phim này sẵn lòng chiến đấu với thế lực hắc ám để cứu vãn gia đình, hoặc một nữ sinh trung học quyết tâm theo đuổi đam mê thực sự của mình, hoặc một công chúa sống trong rừng sâu bên cạnh bầy sói, quyết tâm bảo vệ mảnh rừng thiêng liêng đến cùng. Không gì có thể cản bước sự dễ thương, trong sáng nhưng mạnh mẽ của những nhân vật nữ trong thế giới anime Miyazaki.

John Lasseter, một trong những đạo diễn hàng đầu của Pixar Studio từ bán cầu Tây đã từng ca ngợi người bạn từ xứ sở mặt trời mọc - người được gọi là “Walt Disney của Nhật Bản”: “Tôi yêu các bộ phim của ông ấy và tìm kiếm cảm hứng từ chúng. Mỗi khi tôi cần động lực, tôi xem phim của ông ấy'. Cũng giống như John, chúng ta đều không thể không trân trọng “một tấm lòng trong thế giới này' tên là Hayao Miyazaki.

Trong những năm tháng tuổi trẻ, tôi luôn tự hỏi: Làm thế nào để không trở thành người lớn? Làm thế nào để tránh khỏi sự phức tạp và không phải làm những việc mình không thích?

Tôi hiện tin rằng, việc trưởng thành và giữ trái tim trong sạch không hề xung đột. Tôi sẽ vẫn xem Spirited Away lần nữa, và sẽ không ngần ngại khóc khi thấy Haku trao bánh cho Chihiro.

Dù chiếc xe buýt mèo không tồn tại để đưa chúng ta đến bất cứ đâu, hãy luôn lắng nghe tiếng gọi của trí tưởng tượng và con tim.

Theo Nga Levi

Mytour