Mộng du | |
---|---|
John Everett Millais, The Somnambulist, 1871. | |
Chuyên khoa | Y học giấc ngủ |
ICD-10 | F51.3 |
DiseasesDB | 36323 |
MedlinePlus | 000808 |
eMedicine | article/1188854 |
MeSH | D013009 |
Giấc Mơ Lạc Lối (tiếng Anh: Sleepwalking; còn gọi là Ngủ Đi Rong hoặc chứng Miên Hành) là một dạng rối loạn giấc ngủ thuộc nhóm parasomnia. Những người bị mộng du thường bắt đầu từ giai đoạn giấc ngủ sâu với mức ý thức giảm và thực hiện các hành vi như ngồi trên giường, đi vào phòng tắm, hoặc lau dọn nhà cửa; cũng có thể thực hiện các hành động nguy hiểm như nấu ăn, lái xe, hành vi bạo lực, hoặc thậm chí gây hại cho người khác.
Dù hành vi mộng du thường đơn giản và lặp đi lặp lại, thỉnh thoảng vẫn có báo cáo về những hành động phức tạp từ người mộng du trong khi ngủ, mặc dù việc này đôi khi gây tranh cãi về tính hợp pháp. Người mộng du thường không nhớ gì về những gì đã xảy ra vì ý thức của họ đã chuyển sang trạng thái khó nhớ lại. Mặc dù mắt họ vẫn mở, nhưng biểu hiện của họ lại mờ nhạt và đờ đẫn. Chứng mộng du có thể kéo dài từ ít nhất 30 giây đến tối đa 30 phút.
Nghiên cứu
Theo Tổ chức Nghiên cứu Giấc ngủ Quốc gia Hoa Kỳ, tỷ lệ người bị mộng du dao động từ 1-15% trong tổng dân số. Mộng du thường gặp ở trẻ em và thường giảm dần khi trưởng thành. Ở người lớn, mộng du ít phổ biến hơn nhưng khi xảy ra, nó xảy ra gấp ba lần so với trẻ em mỗi năm và kéo dài lâu hơn. Mộng du ở người già rất hiếm và thường kèm theo các rối loạn khác như rối loạn mê sảng, nhiễm độc thuốc, hoặc co giật. Thống kê cho thấy gần 80% người mộng du có người thân cũng bị ảnh hưởng. Người có tỷ lệ mắc mộng du cao gấp 5 lần nếu anh chị em sinh đôi của họ cũng bị mộng du.
Nguồn gốc
Mộng du thường gây ra sự hỗn loạn trong gia đình, và tỷ lệ mộng du ở trẻ em tăng lên 45% nếu một trong bố mẹ bị ảnh hưởng và lên 60% nếu cả hai đều bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy mộng du xảy ra chủ yếu ở nam hay nữ. Các yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến cả hai giới, nhưng sự biểu hiện của nó có thể bị tác động bởi các yếu tố môi trường.
Điều trị
Một số loại thuốc có thể được kê đơn cho người mộng du, chẳng hạn như benzodiazepine với liều thấp như clonazepam và thuốc chống trầm cảm ba vòng. Các chuyên gia khuyến cáo nên loại bỏ các vật dụng nguy hiểm, khóa chặt cửa sổ và cửa ra vào trước khi ngủ để giảm nguy cơ từ các hành động không an toàn trong lúc mộng du. Vệ sinh giấc ngủ tốt và tránh thiếu ngủ cũng được khuyến khích.
Có nhiều ý kiến khác nhau về việc việc đánh thức người mộng du có gây hại hay không. Một số chuyên gia cho rằng nên nhẹ nhàng hướng dẫn người mộng du trở lại giường mà không cần đánh thức họ. Trong khi đó, một số ý kiến khác cho rằng việc đánh thức người mộng du có thể làm họ bối rối nhưng không gây hại.
Trong lĩnh vực tâm linh, người ta sử dụng phương pháp thôi miên để điều trị cho người mộng du nhằm giúp họ khỏi chứng bệnh này.
Chú thích
Liên kết ngoài
- Sleepwalking trên Từ điển bách khoa Việt Nam
- Về hiện tượng mộng du vào đêm trăng tròn và các câu chuyện kỳ bí tại Việt Nam Lưu trữ 2016-09-15 từ Wayback Machine, Hiền Lê. VTC 26/08/2010, 06:11 AM
Ngủ và rối loạn giấc ngủ | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Các giai đoạn của chu kỳ giấc ngủ |
| ||||||||||||||
Sóng não |
| ||||||||||||||
Rối loạn giấc ngủ |
| ||||||||||||||
Cuộc sống thường ngày |
|
Tiêu đề chuẩn |
|
---|