1. Kiến thức về việc sử dụng năng lượng chất đốt
Các loại chất đốt phổ biến hiện nay bao gồm chất đốt rắn, lỏng và khí. Chất đốt rắn như củi, tre, rơm, rạ và than đá, trong đó than đá chủ yếu dùng để sản xuất điện tại các nhà máy nhiệt điện và trong một số động cơ. Quảng Ninh là địa phương chính khai thác than đá. Ngoài ra còn có than bùn và than củi.
Chất đốt lỏng bao gồm dầu mỏ, xăng, dầu hoả, dầu đi-ê-zen, dầu nhờn và nhiều loại khác. Dầu mỏ chủ yếu được khai thác ở Vũng Tàu và đóng vai trò quan trọng trong nguồn năng lượng của Việt Nam.
Chất đốt khí bao gồm khí tự nhiên và khí sinh học. Ngoài ra, chất thải hữu cơ như mùn, rác và phân gia súc cũng có thể được chế biến thành nguồn năng lượng qua hệ thống ống dẫn vào bếp.
Tuy nhiên, việc sử dụng các loại nhiên liệu này có thể dẫn đến những tai nạn nghiêm trọng nếu không tuân thủ các biện pháp an toàn cần thiết.
Hiện tại, các nguồn năng lượng truyền thống đang dần cạn kiệt. Con người đang tìm kiếm và khai thác các nguồn năng lượng bền vững như năng lượng mặt trời và năng lượng thủy triều. Chúng ta cần học cách sử dụng năng lượng một cách hiệu quả và bảo vệ môi trường.
2. Giải Khoa học 5 bài 42, 43: Sử dụng năng lượng từ nhiên liệu
Kết nối thực tiễn và trả lời câu hỏi (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 86):
- Hãy liệt kê một số loại nhiên liệu mà bạn biết. Trong danh sách đó, hãy chỉ rõ loại nào ở dạng rắn, loại nào ở dạng lỏng và loại nào ở dạng khí.
Trả lời:
+ Một số loại nhiên liệu bao gồm:
- Than (dạng rắn).
- Dầu hỏa (dạng lỏng).
- Khí gas (dạng khí).
Kết nối thực tiễn và trả lời câu hỏi (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 86):
- Than đá được sử dụng cho những mục đích gì?
- Ở Việt Nam, hoạt động khai thác than đá chủ yếu diễn ra ở những khu vực nào?
- Bạn có biết các loại than khác ngoài than đá không?
Trả lời:
- Than đá được dùng để cung cấp năng lượng cho các máy móc trong nhà máy nhiệt điện, các loại động cơ, và cũng được sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày.
- Tại Việt Nam, khai thác than đá chủ yếu tập trung ở tỉnh Quảng Ninh, nơi có trữ lượng than đá lớn nhất trong cả nước.
- Ngoài than đá, còn có các loại than khác như than mỡ, than non, than gỗ, than xương, than bùn, và nhiều loại than khác.
Thực hành (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 87):
- Xăng và dầu được dùng cho những mục đích gì?
- Ở Việt Nam, dầu mỏ thường được khai thác chủ yếu ở đâu?
Trả lời:
- Xăng và dầu thường được dùng để điều khiển máy móc và các phương tiện giao thông.
- Tại Việt Nam, hoạt động khai thác dầu mỏ chủ yếu diễn ra ở vùng biển thuộc Biển Đông.
Kết nối thực tiễn và trả lời câu hỏi (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 88):
- Khí đốt tự nhiên được khai thác từ đâu?
Câu trả lời:
Có nhiều dạng khí đốt khác nhau, nhưng khí đốt tự nhiên được khai thác từ các mỏ khí dưới lòng đất. Trong khi đó, khí sinh học (biogas) được sản xuất từ các bể chứa chất thải hữu cơ như mùn, rác, và phân động vật.
- Lợi ích của việc phát triển khí sinh học là gì?
Câu trả lời:
Việc phát triển khí sinh học mang lại nhiều lợi ích vì đó là một giải pháp thiết thực để khắc phục tình trạng thiếu hụt nhiên liệu tự nhiên và cải thiện môi trường ở nông thôn. Khí sinh học giúp tận dụng hiệu quả các chất thải hữu cơ và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Kết nối thực tế và trả lời câu hỏi (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 88):
- Tại sao không nên chặt cây một cách tùy tiện để lấy củi và đốt than?
Trả lời:
Chặt cây một cách tùy tiện để lấy củi và đốt than có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường. Điều này làm suy giảm tài nguyên rừng, gây xói mòn đất và làm ô nhiễm không khí khi đốt than. Việc chặt cây mà không có biện pháp bảo vệ môi trường cũng làm suy thoái hệ sinh thái.
- Liệu than đá, dầu mỏ và khí đốt tự nhiên có phải là nguồn năng lượng vô tận không? Hãy liệt kê một số nguồn năng lượng khác có thể thay thế chúng.
Trả lời:
Không, than đá, dầu mỏ và khí đốt tự nhiên không phải là những nguồn năng lượng vô tận. Nếu sử dụng quá mức, chúng có thể bị cạn kiệt. Một số nguồn năng lượng khác có thể thay thế bao gồm năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng thủy điện, năng lượng hạt nhân, và các nguồn năng lượng tái tạo khác.
Kết nối thực tế và trả lời câu hỏi (SGK Khoa học 5 tập 2 trang 89):
- Để phòng tránh tai nạn khi sử dụng chất đốt trong sinh hoạt, bạn cần thực hiện những biện pháp nào?
Trả lời:
Để đảm bảo an toàn khi sử dụng chất đốt trong sinh hoạt, cần tuân thủ các biện pháp như sử dụng bếp ga có van khóa tự động, trang bị phương tiện chữa cháy ở những nơi có nhiều chất đốt, luôn tắt bếp khi không sử dụng, và thực hiện đúng các quy tắc an toàn liên quan đến chất đốt.
3. Bài tập thực hành về việc sử dụng năng lượng từ chất đốt.
Câu 1. Ngôi nhà thường sử dụng những nguồn năng lượng nào sau đây?
A. Năng lượng điện
B. Năng lượng từ chất đốt
C. Năng lượng mặt trời
D. Tất cả các phương án trên
Câu 2. Trong các hoạt động dưới đây, hoạt động nào liên quan đến việc sử dụng năng lượng trong gia đình?
A. Bật đèn
B. Gấp quần áo
C. Quét nhà
D. Nhặt rau
Câu 3. Điện được sử dụng để cung cấp năng lượng cho thiết bị nào trong các thiết bị dưới đây?
A. Bật lửa
B. Tủ lạnh
C. Bếp gas
D. Máy tính xách tay
Câu 4. Trong các nguồn năng lượng sau đây, nguồn nào là vô tận trong tự nhiên?
A. Dầu mỏ
B. Than đá
C. Năng lượng mặt trời
D. Rừng cây
Câu 5. Hành động nào dưới đây thể hiện sự lãng phí năng lượng?
A. Mở cửa sổ khi có ánh sáng tự nhiên
B. Không đóng cửa tủ lạnh sau khi sử dụng
C. Tắt máy điều hòa khi không sử dụng
D. Dùng tấm chắn gió cho bếp ga
Câu 6. Hành động nào sau đây thể hiện sự tiêu thụ năng lượng một cách lãng phí?
A. Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng
B. Lựa chọn thiết bị điện có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng
C. Để đèn phòng tắm sáng cả đêm
D. Sử dụng thiết bị tiết kiệm điện
Câu 7. Nhãn năng lượng thường cung cấp thông tin gì?
A. Mức độ tiết kiệm năng lượng của thiết bị
B. Độ bền của thiết bị
C. Tuổi thọ của thiết bị
D. Tất cả các thông tin trên
Câu 8. Trong các hoạt động dưới đây, hoạt động nào sử dụng năng lượng từ chất đốt trong gia đình?
A. Nấu ăn
B. Đun nước
C. Phơi quần áo
D. Cả A và C
Câu 9. Năng lượng có thể được phân loại thành những loại nào?
A. Năng lượng gió và năng lượng tái tạo
B. Năng lượng tái tạo và không tái tạo
C. Một loại khác
D. Tất cả đều không đúng
Câu 10. Hành động nào dưới đây dẫn đến việc lãng phí điện khi sử dụng TV?
A. Không tắt hoàn toàn nguồn điện khi không sử dụng
B. Điều chỉnh âm lượng TV để phù hợp với nhu cầu
C. Mua TV kích thước lớn cho một phòng nhỏ
D. Cùng xem TV khi có chương trình yêu thích của cả gia đình
Câu 11. Việc chặt cây rừng để làm củi thay vì sử dụng điện gây ra hậu quả gì?
A. Gây ô nhiễm môi trường
B. Suy giảm tài nguyên thiên nhiên
C. Gây ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu
D. Tất cả các hậu quả trên
Câu 12. Đèn huỳnh quang tiêu thụ điện năng như thế nào so với đèn sợi đốt?
A. Giống nhau
B. Tiêu thụ ít hơn từ 4 đến 5 lần
C. Tiêu thụ nhiều hơn từ 4 đến 5 lần
D. Có sự khác biệt
Câu 13. Chọn đáp án sai: Để sử dụng năng lượng trong gia đình một cách tiết kiệm và hiệu quả, bạn nên
A. Giảm mức tiêu thụ năng lượng tối đa và chọn thiết bị có công suất nhỏ nhất
B. Chọn thiết bị gia đình tiết kiệm năng lượng
C. Tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo
D. Lắp đặt, sử dụng và bảo trì thiết bị theo hướng dẫn của nhà sản xuất
Câu 14. Nguồn năng lượng nào dưới đây không thể được tái tạo?
A. Năng lượng mặt trời và thủy điện
B. Năng lượng gió và năng lượng sinh học
C. Than đá và dầu mỏ
D. Năng lượng gió và địa nhiệt
Câu 15. Tại sao chúng ta cần tiết kiệm năng lượng?
A. Sử dụng năng lượng không tiết kiệm sẽ làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên
B. Giảm thiểu nguy cơ biến đổi khí hậu và các hiện tượng liên quan
C. Tiết kiệm chi phí điện cho gia đình
D. Tất cả các lựa chọn trên
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về giải Khoa học 5 bài 42, 43: Sử dụng năng lượng chất đốt. Cảm ơn các bạn đã theo dõi!