Giải bài tập 2 Đọc và thực hành tiếng Việt trang 9 sách bài tập Văn 10 - Kết nối tri thức

Buzz

Đọc tóm tắt

- Đọc đoạn văn trong sách giáo khoa Ngữ văn 10, tập một, bạn cần trả lời các câu hỏi về bài thơ Thu hứng, bao gồm cảm xúc cá nhân khi đọc, ý nghĩa của từ “hứng” trong các từ ghép Hán Việt, cách hiểu tiêu đề bài thơ, mô hình âm điệu của thơ Đường luật, và sự đối nghịch trong các liên thơ.
- Các câu hỏi yêu cầu sự phân tích kỹ lưỡng và hiểu biết về thơ cũng như trải nghiệm cá nhân.

Đọc lại đoạn văn Thu hứng trong sách giáo khoa Ngữ văn 10, tập một (trang 47 - 48) và trả lời các câu hỏi sau:

Câu 1

Chia sẻ cảm xúc của bạn khi đọc bài thơ Thu hứng và lí do đằng sau cảm xúc đó.

Phương pháp giải:

Tham khảo trải nghiệm cá nhân.

Lời giải chi tiết:

Đây là một câu hỏi mở, học sinh có thể chia sẻ cảm xúc của mình khi đọc tác phẩm, đồng thời tự lý giải lí do tại sao lại có cảm xúc như vậy.

Gợi ý:

- Các trạng thái cảm xúc, cảm giác có thể xuất phát từ ảnh hưởng của tác phẩm: Cảm xúc buồn, cô đơn trước cảnh mùa thu hiu hắt, tàn tạ; cảm giác lo lắng về sự nhỏ bé, lạc lõng của con người trước vũ trụ vô hình, thiên nhiên mùa thu lạnh lẽo; cảm xúc nhớ nhà, quê hương trong hoàn cảnh xa lạ, xa cảnh, trước sự lạnh lẽo của mùa thu...

- Trạng thái cảm xúc được kích thích từ sự đồng cảm với tâm trạng của nhà thơ trong một hoàn cảnh đặc biệt: thiên nhiên hoang tàn, u ám, sông núi xa xôi, thuyền đơn độc, hoa cúc giọt nước mắt; tiếng chày vang vọng nơi vùng quê núi non như một lời nhắc nhở về quê hương...

Câu 2

Đi từ ý nghĩa của từ “hứng” trong tên bài thơ, hãy tìm và giải thích nghĩa ba từ ghép Hán Việt chứa từ này.

Phương pháp giải:

- Sử dụng kiến thức hiện có hoặc tra cứu từ điển để tìm ba từ ghép Hán Việt chứa từ “hứng”.

- Đặt câu hỏi phù hợp với ngữ cảnh.

Lời giải chi tiết:

- “Hứng” mang ý nghĩa là trạng thái tinh thần phấn chấn, sôi nổi trong lòng.

- Các từ ghép Hán Việt chứa yếu tố “hứng” như: cảm hứng, hứng thú, hứng khởi,...

+ Cảm hứng: Dẫn dắt trí tưởng tượng, sáng tạo, hoạt động sáng tác có hiệu quả.

→ Thiên nhiên phương Bắc là nguồn cảm hứng bất tận cho văn chương sáng tạo.

+ Hứng thú: Sự phấn khởi, thích thú, hứng chịu, quan tâm.

→ Tác phẩm đã gây được hứng thú cho độc giả.

+ Hứng khởi: Trạng thái phấn chấn, hăng hái trong lòng.

→ Sau khi nhớ lại quá khứ, ông thầy nhận ra rằng không có thời kỳ nào đầy hứng khởi bằng mùa thu năm Tỵ.

Câu 3

Theo bản dịch, tiêu đề Thu hứng có thể hiểu theo nhiều cách: “Cảm xúc về mùa thu” (mùa thu là đối tượng của cảm xúc); “ Cảm xúc trong mùa thu” ( mùa thu là bối cảnh thời gian xuất hiện cảm xúc);… Theo ý bạn, người dịch đã hiểu tiêu đề theo cách nào?

Phương pháp giải:

Sử dụng kiến thức cá nhân để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Câu hỏi này yêu cầu phải hiểu rõ mối quan hệ ngữ pháp giữa cụm từ “thu hứng” trong nguyên văn và cụm từ “cảm xúc mùa thu” trong bản dịch.

- Cả nguyên văn và bản dịch đều có cấu trúc đa nghĩa, dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau. Đồng thời, để hiểu rõ hơn về cách hiểu của người dịch còn cần xem xét nội dung của tác phẩm.

- Trong trường hợp này, người dịch đã hiểu tiêu đề của bài thơ một cách tổng hợp: đồng thời là cảm xúc về mùa thu (bối cảnh thiên nhiên mùa thu), và là cảm xúc trong mùa thu (bức tranh mùa thu tâm lý).

Câu 4

Phân biệt và đánh giá mô hình luật về âm điệu của bài thơ.

Phương pháp giải:

- Đọc lại bài thơ Thu hứng trong sách giáo khoa Ngữ Văn 10, tập 1, trang 47.

- Xem xét các gieo vần, niêm, và luật về âm điệu trong thơ Đường luật.

Lời giải chi tiết:

- Cách gieo vần: vần đối ở các câu 1-2-4-6-8: lâm - sâm – âm – tâm – châm.

- Mô hình âm điệu bằng – trắc: từ thứ hai thanh bằng thì từ thứ tư thanh trắc, từ thứ sáu thanh bằng và câu tiếp theo ngược lại:

Câu 1: T T B B T T B (v)

Câu 2: B B T T T B B (v)

Câu 3: B B T T B B T

Câu 4: T T B B T T B (v)

Câu 5: T T B B B T T

Câu 6: B B T T T B B (v)

Câu 7: B B T T B B T

Câu 8: T T B B T T B (v)

→ Bài thơ tuân thủ mô hình âm điệu, vị trí thanh điệu bắt buộc phải tuân theo (vị trí 2 – 4 – 6 trong mỗi câu thơ) không được phá vỡ.

Câu 5

Phân tích sự đối nghịch về ý trong liên thơ thứ hai và thứ ba, đồng thời đánh giá tác dụng của nó.

Phương pháp giải:

- Đọc lại bài thơ Thu hứng trong sách giáo khoa Ngữ Văn 10, tập 1, trang 47.

- Lưu ý các yếu tố về sự đối nghịch về ý trong liên thơ thứ hai và thứ ba để phân tích tác dụng.

Lời giải chi tiết:

- Thơ Đường luật bát cú quy định hai liên giữa bài thơ phải có sự đối nghịch. Sự đối nghịch về ý tất nhiên phản ánh mối quan hệ chặt chẽ với sự đối nghịch về từ vựng và cú pháp, vì vậy cần bắt đầu từ ngôn từ để hiểu rõ ý của mỗi câu thơ (xem lại bản dịch nghĩa bài thơ trong sách giáo khoa). Sau đó, đặt trong bối cảnh cặp câu để chỉ ra biểu hiện và tác dụng của sự đối nghịch về ý.

- Xem xét liên thơ thứ 2 và thứ 3.

Ý nghĩa của từng câu thơ:

+ Câu 3: Trong lòng sông sóng lớn trùm bầu trời.

+ Câu 4: Từ cửa ải gió mây sà xuống làm đất âm u.

→ Sự đối nghịch trong hai câu trên thể hiện qua việc cảnh vận động từ dưới lên cao (sóng nước từ lòng sông tung lên cao); ở câu 4, cảnh vận động từ cao xuống thấp (gió mây từ núi cao đổ xuống).

→ Tác dụng: Tổng quát về một cảnh tượng thiên nhiên lớn, chao đảo, u ám, tăm tối. Thông qua đó, diễn đạt cảm giác nhỏ bé, lo sợ của con người.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Cảm xúc của bạn khi đọc bài thơ Thu hứng là gì và lý do tại sao?

Cảm xúc khi đọc bài thơ Thu hứng có thể là buồn bã, cô đơn, hoặc lo lắng về sự nhỏ bé của con người trước thiên nhiên lạnh lẽo. Bài thơ gợi lên sự xa cách, nhớ nhà trong cảnh mùa thu hiu hắt, làm người đọc đồng cảm với tâm trạng của nhà thơ.

Ba từ ghép Hán Việt chứa từ 'hứng' là gì và ý nghĩa của chúng?

Ba từ ghép Hán Việt chứa từ 'hứng' bao gồm cảm hứng, hứng thú và hứng khởi. 'Cảm hứng' là nguồn sáng tạo, 'hứng thú' là sự phấn khởi, thích thú, và 'hứng khởi' là trạng thái hăng hái, phấn chấn trong lòng.

Tiêu đề Thu hứng có thể hiểu theo những cách nào?

Tiêu đề Thu hứng có thể hiểu là cảm xúc về mùa thu, hoặc cảm xúc trong mùa thu. Người dịch có thể đã hiểu tiêu đề theo cả hai cách này, thể hiện cảm xúc đối với thiên nhiên mùa thu và cảm xúc diễn ra trong mùa thu.

Mô hình âm điệu của bài thơ Thu hứng như thế nào?

Bài thơ Thu hứng tuân thủ mô hình âm điệu Đường luật với sự gieo vần đối ở các câu 1, 2, 4, 6, 8. Mỗi câu thơ có sự phân chia giữa thanh bằng và thanh trắc, tạo nên nhịp điệu chặt chẽ và rõ ràng.

Sự đối nghịch về ý trong liên thơ thứ hai và thứ ba của bài Thu hứng có tác dụng gì?

Sự đối nghịch giữa hai liên thơ thể hiện cảnh thiên nhiên chuyển động từ dưới lên (sóng nước) và từ trên xuống (gió mây), tạo ra một hình ảnh thiên nhiên u ám, chao đảo, làm nổi bật cảm giác lo sợ và nhỏ bé của con người trước vũ trụ.

Từ 'hứng' trong bài thơ Thu hứng có ý nghĩa gì trong bối cảnh của tác phẩm?

'Hứng' trong bài thơ Thu hứng mang nghĩa là trạng thái tinh thần phấn chấn, sôi nổi. Đây là cảm xúc của tác giả đối với mùa thu, đồng thời là cảm xúc khơi dậy từ thiên nhiên và bối cảnh mùa thu trong thơ.