Buzz
Đọc đoạn văn dưới đây để trả lời các câu hỏi:
Con gà rừng ăn chung với công,
Uổng công chẳng thể chịu được, ức!
Láng giềng ai hay?
Bông bông kéo, bông bông giữ,
Xa xa rung, xa xa đùa,
Láng giềng ai hay, ức vì mâu thuẫn xuân huyện.
Chờ đến lúc lúa chín vàng,
Để anh gặt, để em xới cơm.
Bông bông kéo, bông bông giữ,
Xa xa rung, xa xa đùa,
Láng giềng ai hay, ức vì mâu thuẫn xuân huyện.
(Xuý Vân giả dại, trích Kim Nham, Ngữ văn 10, tập một, tr. 129)
Xác định cảm xúc của nhân vật trong lời thoại và tính chất của nó. Lý do dựa trên gì để nhận định như vậy?
Phương pháp giải:
- Đọc và phân tích đoạn trích.
- Xác định cảm xúc của nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Cảm xúc của Xuý Vân qua lời thoại là: bực bội → thất vọng → mong đợi hạnh phúc → bực bội.
Điều này cho thấy cảm xúc của nhân vật không đồng đều, không ổn định, có sự chồng chéo của nhiều tình cảm khác nhau.
Đầu tiên, cảm xúc bực bội rõ ràng, nhưng khi sang dòng thứ tư, lời hát trở nên nhẹ nhàng, phản ánh mong muốn hạnh phúc. Nhưng sự thay đổi này bị gián đoạn bởi “Láng giềng ai hay, ức vì mâu thuẫn xuân huyện”. Tuy nhiên, ký ức về hạnh phúc gia đình lại trỗi dậy, làm cho lời hát trở nên lạc quan.
Cuối cùng, sự bất mãn lại xuất hiện, như một gánh nặng không thể thoát khỏi của thực tại.
Trong lời thoại, cảm xúc nào của nhân vật được nhấn mạnh thông qua biểu đạt trực tiếp? Điều này đã làm sáng tỏ điều gì về tình trạng của Xuý Vân?
Phương pháp giải:
- Đọc và xác định cảm xúc qua lời thoại.
- Đánh giá tác động của cảm xúc này đến tình trạng của Xuý Vân.
Lời giải chi tiết:
Trong lời thoại, cảm xúc của Xuý Vân được nhấn mạnh qua từ “ức”. Điều này không chỉ tạo nên nhịp điệu cho lời hát mà còn làm nổi bật sự phẫn nộ và sự khao khát của nhân vật đối với tình cảm cá nhân.
Từ cảm xúc này, ta có thể thấy rằng chuyện giả dại của Xuý Vân xuất phát từ mâu thuẫn giữa mong muốn và thực tế. Cuộc sống đời thường không như mong đợi đã khiến Xuý Vân bất mãn. Điều này chỉ ra rằng Xuý Vân không phải là một kẻ 'mơ mộng', chỉ chạy theo những hình ảnh tình yêu thoáng qua.
Đào sâu vào ý nghĩa ẩn dụ của câu: “Con gà rừng ăn lẫn với công'.
Vận dụng kiến thức để hiểu rõ ý nghĩa ẩn dụ của câu.
Ý nghĩa của câu này là tình trạng lạc lõng, khó hòa nhập với môi trường, như một con công (tươi đẹp) lạc lõng giữa bầy gà rừng (bình dân) hoặc ngược lại. Tác giả muốn nói về sự không cân đối giữa các đối tượng, chứ không phải chỉ là so sánh vẻ đẹp của Xuý Vân với chim công.
Phân tích sức hút và tính gợi cảm của câu “Bông bông dắt, bông bông díu' được đề cập hai lần trong lời thoại.
Áp dụng kiến thức để phân tích sức hút và tính gợi cảm của câu.
Câu “Bông bông dắt, bông bông díu” xuất hiện hai lần trong lời thoại. Nó có thể gợi nhớ hình ảnh các bông lúa vàng hoặc hoa đồng nội trên tóc của nhân vật, tạo ra cảm giác náo nức và phấn khích, phản ánh mong muốn của Xuý Vân về hạnh phúc và sự vui vẻ.
Tại sao đoạn lời thoại trong chèo Xuý Vân giả dại được xem là một điệu hát chèo có thể biểu diễn độc lập?
Áp dụng kiến thức để trả lời câu hỏi.
Đoạn lời thoại trong chèo Xuý Vân giả dại được coi là điệu hát chèo riêng biệt, gọi là 'điệu con gà rừng'. Lý do là nó phản ánh tinh thần và cảm xúc chung, thể hiện sự bất mãn và bất bình của nhiều người, đặc biệt là phụ nữ trong xã hội xưa. Đoạn lời thoại từ “Tôi kêu đò, đò nọ không thưa” đến “Ai ơi giữ lấy đạo hằng chớ quên” cũng được coi là điệu quá giang trong chèo cổ.
