Buzz
Đọc hai đoạn văn dưới đây trong văn bản Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt và trả lời các câu hỏi:
Đoạn 1: Nến thắm, đèn cầy, và không khí đong đầy nhà hòa quyện, trước tượng Phật, bàn thờ thần linh, bàn thờ tổ tiên, tạo cho lòng người ấm áp bồi hồi, mặc dù không nói ra nhưng trong lòng cảm nhận như có vô vàn loài hoa mới nở, bướm lượn bay hồi sinh.
Đoạn 2: Đó là lúc mâm cơm đã dần kết thúc, mọi người bắt đầu thưởng thức bữa ăn đơn giản với canh cà om, thịt gà điểm cùng lá tía tô thái nhỏ hay tô canh chua cua vắt chanh ăn mát như làn gió hòa mình vào lòng người. Cánh màn che trước bàn thờ gia tiên đã được hạ xuống từ hôm “hoá vàng” và các trò chơi ngày Tết cũng đã chấm dứt tạm thời để nhường chỗ cho cuộc sống yên bình hàng ngày.
Câu 1
Hai đoạn văn mô tả không gian nào?
Phương pháp giải:
Đọc hai đoạn văn và xác định hai đoạn văn mô tả không gian nào.
Lời giải chi tiết:
Hai đoạn văn mô tả không gian gia đình trong ngày Tết.
Câu 2
Bước tiến của thời gian được thể hiện như thế nào qua cách mô tả không gian?
Phương pháp giải:
Chỉ ra bước tiến của thời gian qua cách mô tả không gian của tác giả.
Lời giải chi tiết:
Tác giả đã mô tả sự tiến triển của thời gian từ ngày Tết cho đến những ngày sau Tết. Ở đoạn văn thứ nhất, tác giả mô tả không gian ngày Tết đầu năm với nến thắm, đèn cầy, bàn thờ thần linh. Sang đến đoạn thứ hai, ngày Tết đã qua, không khí ấm áp của ngày Tết đã dần phai nhạt, thay vào đó là bữa cơm gia đình thường nhật.
Câu 3
Nét đẹp của cuộc sống gia đình được tác giả nhận biết như thế nào?
Phương pháp giải:
Chỉ ra nét đẹp của cuộc sống gia đình qua cách nhận thức của tác giả.
Lời giải chi tiết:
Tác giả nhận biết nét đẹp của cuộc sống gia đình qua bữa cơm quây quần của con người trong và sau Tết. Ở đoạn văn thứ nhất, trong ngày Tết truyền thống, gia đình tụ họp, chuẩn bị bàn thờ tổ tiên với nến, nhang và mâm cơm cúng ấm áp. Trong không khí gia đình đó, tác giả cảm nhận sự ấm áp của tình thân và niềm vui lan tỏa như hoa mới nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan. Đến đoạn văn thứ hai, tác giả chủ yếu nói về bữa cơm của cuộc sống hàng ngày – một bữa cơm thể hiện sự tinh tế, cầu kỳ và phong phú của người Hà Nội trong cách thức ăn uống. Qua đó, phản ánh nét đẹp văn hóa của truyền thống dân tộc.
Câu 4
Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt là bài đầu tiên trong tập tuỳ bút Thương nhớ Mười Hai của Vũ Bằng. Từ hai đoạn văn trên, em hiểu gì về nỗi niềm của tác giả gắn với tháng Giêng? Dựa vào phần giới thiệu về tác giả, tác phẩm (SGK, tr. 109), hãy giải thích nhan đề của tập tuỳ bút.
Phương pháp giải:
Trình bày cảm nhận của bản thân về nỗi niềm của tác giả gắn với tháng Giêng. Từ đó giải thích nhan đề của tập tuỳ bút.
Lời giải chi tiết:
+ Cảm nhận của tác giả: Tác giả rất ấn tượng với tháng Giêng vì đây là tháng đầu tiên của năm mới, gợi lại trong tác giả nhiều kỷ niệm về một thời gắn bó với Hà Nội, cùng quây quần bên bữa cơm gia đình ngày Tết, cùng cảm nhận hơi ấm của mùa xuân và những phút giây thiêng liêng bên gia đình.
+ Ý nghĩa nhan đề: Tập tuỳ bút có tên là Thương nhớ Mười Hai tức là nỗi nhớ thương quê hương của tác giả gắn với 12 tháng trong năm. Mỗi tháng sẽ gợi lại trong tâm tưởng của tác giả nỗi nhớ về những kỷ niệm của một thời xa vắng. Trong đó, tháng Giêng chính là khởi nguồn của nỗi nhớ.
Câu 5
Hai đoạn văn gợi ra cho em những liên tưởng gì về gia đình của mình?
Phương pháp giải:
Đọc hai đoạn văn và nêu những liên tưởng của bản thân về gia đình mình.
Lời giải chi tiết:
Hai đoạn văn khiến em nhớ đến gia đình của mình. Gia đình em là một gia đình hạnh phúc, có bố, có mẹ và có 2 anh em. Trong nhà em, bố mẹ luôn làm gương cho con cái học hỏi. Bố mẹ cũng rất tín ngưỡng, chăm lo chuyện lễ bái và thờ cúng tổ tiên cẩn thận. Chính vì thế, mỗi dịp giỗ Tết là mẹ em thường chuẩn bị mâm cơm cúng đầy đủ, chu đáo. Hành động của bố mẹ khiến em cảm nhận được sự thiêng liêng của ngày giỗ, Tết và thấy trân trọng, biết ơn tổ tiên, gia đình mình nhiều hơn.
Câu 6
Chỉ ra biện pháp tu từ so sánh trong hai đoạn văn trên và nêu tác dụng.
Phương pháp giải:
Chỉ ra biện pháp so sánh trong 2 đoạn văn và nêu tác dụng của biện pháp đó.
Lời giải chi tiết:
Đoạn văn a: Biện pháp so sánh: tuy miệng chẳng nói ra nhưng trong lòng thì cảm như có không biết bao nhiêu là hoa mới nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan.
Đoạn văn b: Biện pháp so sánh: Ấy là lúc thịt mỡ dưa hành đã hết, người ta bắt đầu trở về với bữa cơm giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá tía tô thái nhỏ hay những bát canh trứng cua vắt chanh ăn mát như quạt vào lòng.
Tác dụng: giúp người viết diễn tả những cảm giác vô hình bằng những hình ảnh cụ thể, dễ hình dung, dễ cảm nhận.
