Buzz
Đọc lại văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 82 – 84) và trả lời các câu hỏi:
Câu 1
Nhan đề của văn bản đã gợi cho bạn những suy nghĩ gì?
Phương pháp giải:
Dựa vào trải nghiệm của bản thân.
Lời giải chi tiết:
Bạn hãy nêu những suy nghĩ có thật của mình khi lần đầu tiếp xúc với nhan đề văn bản. Suy nghĩ đó có thể là những câu hỏi hoặc bắt đầu từ những câu hỏi:
- Từ “chữ” ở đây được dùng với nghĩa nào? (Chữ cái? Chữ viết? Từ, tiếng? Nghệ thuật sử dụng ngôn từ? Tác phẩm?...).
- Thế nào là “bầu lên”? Phải chăng “bầu lên” là tôn vinh hay khẳng định giá trị?
- Nhà thơ xác định vị trí của mình trong đời sống văn học bằng nhiều phẩm chất
và thành quả khác nhau, tại sao ở đây chỉ nhấn mạnh vào yếu tố “chữ”?
- Luận để thể hiện qua nhan để đã từng được bàn tới chưa? Ai bàn? Ở đâu? Khi nào?
Câu 2
Bạn thích nhất ý kiến nào được nêu trong văn bản? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 82 – 84).
Lời giải chi tiết:
Văn bản tuy ngắn nhưng nêu được nhiều ý kiến rất thú vị của chính tác giả hay của người khác về thơ và về nhà thơ. Có thể chọn một ý kiến bất kì khiến bạn thích thú và cần nêu được lí do khiến bạn có cảm giác như vậy, chẳng hạn:
- Hình thức diễn đạt độc đáo, gây ấn tượng ngay tức khắc.
- Nội dung ý kiến mang đậm tính đối thoại, buộc phải chú ý.
- Ý kiến có tính chất khác thường, khiến ta phải nghĩ lại, nghĩ mới về một đối tượng ngỡ đã quá quen thuộc, không còn gì phải nói nữa.
Bài 3
Trong văn bản, các luận điểm chính được phát triển từ sự tương tác với quan điểm và ý kiến khác về thơ, nhà thơ, công việc sáng tác thơ, và chữ viết trong thơ. Hãy phân tích một ví dụ từ văn bản để minh họa điều này.
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 82 – 84).
- Sử dụng kiến thức cá nhân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Hầu hết các luận điểm chính trong văn bản được phát triển từ sự tương tác với quan điểm và ý kiến khác về thơ, nhà thơ, công việc sáng tác thơ, và chữ viết trong thơ. Một ví dụ có thể là:
- Quan điểm: “Tôi rất biết những câu thơ hay đều kì ngộ, nhưng là kì ngộ kết quả của một thành tâm kiên trì, một đa mang đắm đuối, làm động lòng quỷ thần, chứ không phải may rủi đơn thuần, cần phải nói được các ý.”
+ Nội dung: Tác giả không bác bỏ ý kiến rằng “những câu thơ hay đều kì ngộ”, nhưng ông đề cập đến sự cần thiết của sự kiên trì và đa mang trong sáng tạo thơ, thay vì xem nó chỉ là may mắn.
Bài 4
Trong đoạn cuối phần 2, tác giả đã phát triển quan điểm “Chữ bầu lên nhà thơ” như thế nào?
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 82 – 84).
- Tập trung vào cách triển khai quan điểm “Chữ bầu lên nhà thơ” của tác giả.
Lời giải chi tiết:
Ở đoạn cuối phần 2, tác giả đã phát triển quan điểm “Chữ bầu lên nhà thơ” bằng cách:
- Trích dẫn ý kiến của các nhà thơ, nhà văn nổi tiếng trên thế giới (Ét-mông Gia-bét – Edmond Jabès, Gít-đơ – Gide, Pét-xoa – Pessoa), coi đó như một sự ủng hộ tích cực cho quan điểm của mình.
- Diễn giải ý kiến của Ét-mông Gia-bét theo hướng phản ánh ý tưởng đã được đề cập từ nhan đề và đoạn đầu văn bản. Nếu Ét-mông Gia-bét gần như chỉ đề cập đến vai trò của ngôn từ trong việc xác định danh vị thực sự của nhà thơ, thì Lê Đạt mở rộng hơn, cho rằng mỗi lần sáng tạo tác phẩm mới là một lần nhà thơ phải đối mặt với chữ. Rõ ràng, “nhà thơ” không phải là danh vị được thiết lập một cách vĩnh viễn. Nó có thể bị thu hẹp nếu nhà thơ không lao động chăm chỉ với ngôn từ mỗi khi sáng tác một bài thơ mới.
Bài 5
Mặc dù văn bản chủ yếu được viết bằng câu ngắn và xuống hàng liên tục, người đọc vẫn cảm nhận được sự liên kết mạch lạc của ý và ý. Theo bạn, điều gì đã làm cho văn bản tạo ra ấn tượng đó?
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 82 – 84).
- Sử dụng kiến thức cá nhân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Mặc dù văn bản chủ yếu được viết bằng câu ngắn và xuống hàng liên tục, người đọc vẫn cảm nhận được sự liên kết mạch lạc của ý và ý.
Một số nguyên nhân khiến văn bản tạo ra ấn tượng này có thể bao gồm:
- Mọi thứ được viết ra đều phản ánh một quá trình suy tư sâu sắc, có tổ chức về thơ và bao gồm toàn bộ các vấn đề, khía cạnh có liên quan.
- Mật độ thông tin trong mỗi câu văn khá cao do tác giả sử dụng phong cách viết súc tích, gọn gàng, kích thích nhiều liên tưởng, so sánh. Ai có khả năng phát triển thông tin trong đó sẽ nhận ra được sự liên kết giữa các câu, các ý bề ngoài ban đầu có vẻ phân tán.
