Trả lời câu hỏi bài tập 5 VBT trang 5 Ngữ văn 6 Kết nối tri thức
Đọc lại văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh (từ Một người là chúa miền non cao đến rước Mị Nương về núi) trong SGK (tr. 11) và trả lời các câu hỏi:
Câu 1
Đoạn trích kể về thử thách gì đặt ra với Sơn Tinh, Thuỷ Tinh khi cả hai đến cầu hôn công chúa Mị Nương cùng một lúc?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản Sơn Tinh, Thuỷ Tinh từ 'Một người là chúa miền non cao...rước Mị Nương về núi' trong SGK/11
Lời giải chi tiết:
Làm sao tìm được đồ sính lễ phù hợp và đưa đến trước theo yêu cầu của Vua Hùng là thử thách đặt ra với Sơn Tinh và Thuỷ Tinh khi họ đến cầu hôn công chúa Mị Nương
Câu 2
Sự băn khoăn của Vua Hùng và kế giải quyết tình trạng khó xử do vua đưa ra có thể cho ta biết được điều gì về phẩm chất của hai nhân vật chính?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản Sơn Tinh, Thuỷ Tinh từ 'Một người là chúa miền non cao...rước Mị Nương về núi' trong SGK/11 và nêu suy nghĩ về phẩm chất của hai nhân vật chính
Lời giải chi tiết:
Sự băn khoăn của Vua Hùng và kế giải quyết tình trạng khó xử do vua đưa ra khẳng định một thực tế: Sơn Tinh và Thủy Tinh ngang sức ngang tài, mỗi người làm chủ một vùng không gian quan trọng trên địa bàn cư trú của cộng đồng người Việt, vì vậy, ai cũng xứng đáng làm rể vua.
Câu 3
Tên của những món đồ sinh lễ mà Sơn Tinh, Thuỷ Tinh phải chuẩn bị gợi lên suy nghĩ của bạn về phong tục và cuộc sống hàng ngày của người Việt xưa?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn Sơn Tinh, Thuỷ Tinh từ 'Một người là chúa miền non cao...rước Mị Nương về núi' trong SGK/11 để tìm ra các loại đồ sinh lễ và suy nghĩ về phong tục cuộc sống của người Việt xưa
Lời giải chi tiết:
Những món đồ sinh lễ bắt buộc phải có bao gồm: Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi. Qua tên gọi của chúng, có thể thấy được một phần phong tục và cuộc sống hàng ngày của người Việt xưa: trọng văn hóa lúa gạo (gần với nền sản xuất lúa nước); chăm sóc các loài chim, thú sống trong vùng đất rừng núi giàu nguyên liệu của họ như voi, ngựa, gà...
Câu 4
Đoạn trích hai lần thuật lại lời nói của Vua Hùng. Hãy nhận xét cách trình bày trên văn bản về lời nói của vua ở hai lần đó.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn Sơn Tinh, Thuỷ Tinh từ 'Một người là chúa miền non cao...rước Mị Nương về núi' trong SGK/11
Lời giải chi tiết:
Đoạn trích hai lần thuật lại lời nói của Vua Hùng. Lời nói lần thứ nhất được viết tách khỏi văn, sau dấu hai chấm và một dấu gạch ngang để chỉ lời thoại.
Lời nói lần thứ hai được viết liền với văn bản, sau dấu hai chấm và đặt trong ngoặc kép. Cả hai cách trình bày lời thoại này đều phổ biến trong các văn bản văn học hiện nay. Đôi khi, chúng có thể xuất hiện cùng nhau trong một văn bản.
Câu 5
Chủ thể thực hiện hành động phán và tâu trong đoạn trích và nhận xét về cách sử dụng từ phán và tâu.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn văn Sơn Tinh, Thuỷ Tinh từ 'Một người là chúa miền non cao...rước Mị Nương về núi' trong SGK/11 và đưa ra nhận xét
Lời giải chi tiết:
Từ phán được sử dụng để chỉ hành động nói của Vua Hùng với Sơn Tinh, Thuỷ Tinh; từ tâu chỉ hành động nói của hai vị thần đối với Vua Hùng. Nói chung, việc sử dụng các từ này thường phù hợp khi muốn miêu tả cuộc đối thoại giữa vua với người dưới của mình (trong ngữ cảnh câu chuyện, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh mặc dù là thần nhưng vẫn có thể coi là người dưới, vì cả hai đều muốn làm con rể của Vua Hùng). Trong một số trường hợp khác, tùy thuộc vào ý định sử dụng ngôn từ của người kể, người viết, các từ phán, tâu có thể được sử dụng linh hoạt, không nhất thiết phải liên quan đến mối quan hệ vua - tôi.