Buzz
1. Tổng quan về Châu Mỹ
Châu Mỹ có diện tích hơn 42 triệu km², đứng thứ hai toàn cầu. Châu lục này trải dài qua nhiều vĩ độ, từ vùng cực Bắc đến vùng cận cực Nam. Eo đất Panama, điểm hẹp nhất, chỉ rộng chưa đến 50 km.
Vào khoảng 135 triệu năm trước, Mỹ tách ra từ phần phía tây của siêu lục địa Gondwanaland, hình thành lục địa riêng. Khoảng 15 triệu năm trước, va chạm của mảng Caribe gây ra sự hình thành các núi lửa dọc theo ranh giới, tạo ra các đảo. Vật liệu xói mòn từ Nam Mỹ và Bắc Mỹ lấp đầy các kẽ hở ở Trung Mỹ, cộng thêm đất mới từ núi lửa. Khoảng 3 triệu năm trước, Bắc Mỹ và Nam Mỹ được nối bởi Eo đất Panama, hình thành lục địa Châu Mỹ duy nhất.
Điểm cực Bắc của châu Mỹ tọa lạc trên đảo Kaffeklubben, đây cũng là điểm trên mặt đất xa nhất về phía Bắc của toàn cầu.
Điểm cực Nam nằm tại quần đảo Nam Thule, tuy nhiên đôi khi khu vực này được xem là một phần của châu Nam Cực.
Châu Mỹ có chiều dài Bắc Nam lớn nhất trong các châu lục. Khoảng cách giữa hai cực của nó, từ bán đảo Boothia ở phía Bắc Canada đến Mũi Froward ở Patagonia, Chile, gần 14.000 km (8.700 mi). Điểm cực Tây của lục địa là bán đảo Seward ở Alaska; đảo Attu, nằm xa hơn về phía Tây bờ biển Alaska, được xem là cực Tây của châu Mỹ. Ponta do Seixas ở Đông Bắc Brasil là điểm cực Đông của lục địa, trong khi Nordostrundingen tại Greenland là điểm cực Đông của toàn bộ châu lục.
Đặc điểm địa lý
∙ Địa hình của châu Mỹ có sự chuyển biến rõ rệt từ tây sang đông:
- Địa hình châu Mỹ cao ở phía tây, giảm dần về trung tâm và lại tăng cao ở phía đông.
Các dãy núi lớn và đồ sộ chủ yếu tập trung ở phía tây:
+ Dọc theo bờ biển miền tây Bắc Mỹ là dãy núi Cooc-đi-e.
+ Dọc theo bờ biển phía tây Nam Mỹ là dãy An-đet. - Các đồng bằng rộng lớn nằm ở giữa: đồng bằng Trung tâm và đồng bằng A-ma-dôn.
- Phía đông là các dãy núi thấp và cao nguyên với độ cao từ 500 đến 2.000m: dãy A-pa-lat, cao nguyên Bra-xin, cao nguyên Guy-an,...
- Những con sông lớn ở châu Mỹ: + Sông Mi-xi-xi-pi chảy qua Bắc Mỹ theo hướng bắc-nam, góp phần tạo nên đồng bằng Trung tâm.
+ Sông A-ma-dôn chảy qua Nam Mỹ theo hướng tây-đông, đổ ra Đại Tây Dương và bồi đắp đồng bằng A-ma-dôn.
∙ Châu Mỹ nằm trải dài qua nhiều đới khí hậu:
- Lãnh thổ châu Mỹ bao phủ tất cả các đới khí hậu từ hàn đới đến ôn đới và nhiều hơn nữa. Trong đó, khí hậu ôn đới ở Bắc Mỹ và khí hậu nhiệt đới ẩm ở Nam Mỹ chiếm diện tích lớn nhất.
+ Khí hậu hàn đới lạnh lẽo hiện diện ở vùng gần Bắc Băng Dương.
+ Khi di chuyển từ cực bắc đến cực nam, Bắc Mĩ trải qua khí hậu ôn đới.
+ Trung Mĩ và Nam Mĩ nằm hai bên đường Xích đạo,.....
- Thiên nhiên của châu Mĩ rất phong phú và đa dạng, mỗi khu vực đều có những cảnh đẹp riêng.
- Đồng bằng A-ma-dôn tại Nam Mĩ là đồng bằng lớn nhất thế giới, nằm trong vùng Xích đạo.
- Rừng A-ma-dôn là khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới, có tác dụng làm trong lành và làm mát khí hậu nhiệt đới của Nam Mĩ, điều tiết nước sông ngòi và được gọi là lá phổi xanh của Trái Đất.
Châu Mỹ, với những dãy núi ven biển và đồng bằng nội địa, sở hữu nhiều lưu vực sông lớn.
Lưu vực sông lớn nhất Bắc Mỹ là Mississippi, đứng thứ hai thế giới về quy mô. Hệ thống sông Mississippi-Missouri chảy qua 31 tiểu bang của Mỹ, chủ yếu nằm trong Đại Bình nguyên Bắc Mỹ, giữa dãy núi Rocky và Appalachian. Đây là con sông dài thứ tư toàn cầu.
Tại Bắc Mỹ, các sông chảy từ khu vực trung tâm Canada ra vịnh Hudson nằm ở phía đông dãy Appalachian. Ở bờ biển phía tây Bắc Mỹ, những con sông chính bao gồm Colorado, Columbia, Yukon và Sacramento. Tại Nam Mỹ, lưu vực sông lớn nhất là Amazon, hệ thống sông có lưu lượng nước lớn nhất thế giới. Sông Paraná là hệ thống sông lớn thứ hai của Nam Mỹ, trải dài trên diện tích 2,5 triệu km².
2. Đặc điểm dân cư của Châu Mỹ
Dân cư Bắc Mỹ phân bổ không đồng đều giữa các vùng phía Tây và Đông, cũng như giữa miền bắc và miền nam. Vùng có mật độ dân số thấp nhất là phía bắc Canada và bán đảo A-la-xca, dưới 1 người/km², trong khi vùng đông bắc Hoa Kỳ có mật độ dân số cao nhất, trên 100 người/km². Phân bố dân cư châu Mỹ bị ảnh hưởng bởi sự phân hóa tự nhiên và lịch sử nhập cư lâu dài, dẫn đến sự phân bố không đồng đều.
– Nhờ vào lịch sử nhập cư phong phú, Châu Mĩ có sự đa dạng chủng tộc bao gồm Môn-gô-lô-ít, Ơrô-pê-ô-ít, Nê-grô-ít và nhiều người lai khác.
– Sự nhập cư đã tạo nên một bức tranh dân cư đa dạng ở châu Mĩ với các nhóm chủng tộc như người da đen, da trắng, da vàng và người lai.
– Phần lớn dân cư châu Mỹ là những người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới (người Nê-grô-ít bị đưa đến làm nô lệ, người Ơrô-pê-ô-ít đến để xâm chiếm và định cư, v.v…). Sự hòa quyện giữa các chủng tộc đã tạo ra nhiều nhóm người lai khác nhau.
– Một số thành phố lớn ở châu Mĩ có dân số vượt quá 8 triệu người, bao gồm Santiago, São Paulo, Lima, Mexico City, New York, Ottawa, Chicago,…
*Sự khác biệt:
+ Bắc Mĩ: Đô thị hóa diễn ra đồng bộ với công nghiệp hóa và sự phát triển kinh tế mạnh mẽ. Tỉ lệ dân cư đô thị gia tăng, nhiều đô thị mới được hình thành, ít gặp vấn đề tiêu cực.
+ Trung và Nam Mĩ: Dẫn đầu thế giới về tốc độ đô thị hóa nhưng nền kinh tế phát triển chậm, gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng. Đô thị hóa nhanh chóng kết hợp với kinh tế kém phát triển dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực.
Những vấn đề tồn tại trong xã hội châu Mĩ:
– Quản lý xã hội gặp khó khăn do sự đa dạng về chủng tộc và tình trạng nhập cư.
– Mức sống giữa các quốc gia trong châu Mĩ có sự chênh lệch đáng kể.
– Tạo cơ hội việc làm tại các khu đô thị
– Xung đột về chủng tộc và tôn giáo
3. Giải bài tập Địa lý lớp 5 bài 25: Châu Mỹ
Quan sát hình 1 ở trang 121 và hình 2 ở trang 122 trong sách giáo khoa, hãy xác định các khu vực thiên nhiên trong ảnh bằng cách điền các chữ a, b, c, d, e, g vào các ô trống (...) dưới đây:
Quan sát hình 1 trên trang 121 của sách giáo khoa, hãy ghi tên các dãy núi, cao nguyên và đồng bằng lớn của châu Mĩ vào bảng dưới đây:
| Các dãy núi cao phí tây | Hai đồng bằng lớn ở giữa | Các dãy núi thấp và cao nguyên cao ở phía đông |
Trả lời:
| Các dãy núi cao ở phía tây | Hai đồng bằng lớn ở giữa | Các dãy núi thấp và cao nguyên ở phía đông |
| - Dãy Cooc - đi - e - Dãy An - đét | - Đồng bằng Trung Tâm - Đồng bằng A - ma - dôn | - Dãy A - pa - lat - Cao nguyên Guy - an - Cao nguyên Bra - xin |
Điền thông tin phù hợp vào các chỗ trống (....) để hoàn thành câu.
Châu Mĩ nằm ở bán cầu ..., có diện tích đứng thứ ... trong số các châu lục trên toàn thế giới. Châu Mĩ kéo dài qua ... đới khí hậu. Khí hậu chiếm diện tích lớn nhất là ... ở Bắc Mĩ và khí hậu ... ở Nam Mĩ.
Trả lời: Châu Mĩ nằm ở bán cầu Tây, đứng thứ 3 về diện tích trong số các châu lục toàn cầu. Châu Mĩ trải dài qua 3 đới khí hậu. Khí hậu chiếm diện tích lớn nhất là ôn đới ở Bắc Mĩ và nhiệt đới ẩm ở Nam Mĩ.
Giải bài tập Vở bài tập Địa lý lớp 5: Mô tả một số đặc điểm nổi bật của khu rừng A-ma-dôn.
Trả lời: Rừng A-ma-dôn nằm trên lãnh thổ Nam Mĩ, là khu rừng nhiệt đới lớn nhất toàn cầu và được coi là lá phổi xanh của hành tinh.
Trên đây là những thông tin về Châu Mỹ. Để nắm rõ hơn, xin tham khảo: Đề thi học kỳ 2 môn Lịch sử - Địa lý lớp 5 theo Thông tư 22 có đáp án. Xin cảm ơn!
