Câu 1
Trả lời câu hỏi 1 Bài đọc hiểu: Hoa cúc ơi!, SBT trang 27 Ngữ văn 6 Trời xanh, tập 2
Tìm trong văn bản Hoa cúc ơi! các loại trạng ngữ khác nhau (chỉ thời gian, vị trí, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, tính chất,... của sự việc)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
- Chiều, bên gốc cây cúc sau nhà, một chiếc bát nhỏ như ấm úp ngược,... (trạng ngữ chỉ thời gian: chiều; trạng ngữ chỉ vị trí: bên gốc cây cúc sau nhà)
- Nhìn vào mắt con, Dế Vần bỗng thấy tim mình có tiếng đập thình thịch,... (trạng ngữ chỉ nguyên nhân: nhìn vào mắt con)…
Câu 2
Trả lời câu hỏi 2 Bài đọc hiểu: Hoa cúc ơi!, SBT trang 27 Ngữ văn 6 Trời xanh, tập 2
Đặc điểm của nhân vật Dế Vần trong truyện được thể hiện qua phương diện nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm của nhân vật Dế Vần trong truyện được thể hiện qua các phương diện sau:
- Dế Vần vẫn là một cậu bé chưa biết suy nghĩ: cậu muốn bắt chú chim về để nuôi, nhưng còn quá trẻ để hiểu được rằng mình không có kiến thức và con chim còn quá nhỏ để chăm sóc.
- Cậu là một cậu bé tốt bụng: khi nhìn thấy hoa cúc không còn sống, cậu đã rơi lệ và hối hận vì không đưa hoa cúc về tổ cho chim mẹ.
- Biết sửa sai: sau khi nhìn thấy chim hoa cúc, cậu không bắt nó mà thả ra và mong nó bay về với mẹ.
Câu 3
Trả lời câu hỏi 3 Bài đọc hiểu: Hoa cúc ơi!, SBT trang 27 Ngữ văn 6 Trời xanh, tập 2
(Câu hỏi 2, SGK) Cho biết điểm giống nhau giữa hai câu chuyện trong văn bản này:
a) Câu chuyện của người cha trong quá khứ
b) Câu chuyện hiện tại của hai cha con Ô Khìn
Từ đó, em hiểu cách viết 'truyện trong truyện' ở đây là thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
- Hai câu chuyện trong văn bản này giống nhau ở chỗ cả hai cha con đều gặp tình huống tương tự: thấy hoa cúc nhỏ, thích và muốn bắt để nuôi.
- Người kể đã lồng câu chuyện đã xảy ra của người cha (qua khứ) vào câu chuyện đang diễn ra (hiện tại). Từ câu chuyện của người cha nhớ lại kỷ niệm xưa của mình. Đó là cách kể 'truyện trong truyện'.
Câu 4
Trả lời câu hỏi 4 Bài đọc hiểu: Hoa cúc ơi!, SBT trang 27 Ngữ văn 6 Trời xanh, tập 2
(Câu hỏi 3, SGK) Tại sao ở đầu truyện, Ò Khìn muốn pa bắt con hoa cúc để chơi nhưng đến cuối truyện lại thả để chim bay vút lên trời với lời thì thầm: 'Bay đi, bay về với mé mày đi...'?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần đầu truyện
Lời giải chi tiết:
Hành động cuối truyện của Ò Khìn là sự thay đổi sau khi nghe câu chuyện của cha mình. Em hiểu nỗi buồn và sự ăn năn của cha về cái chết của con hoa cúc năm xưa nên không muốn lặp lại câu chuyện buồn ấy.
Câu 5
Trả lời câu hỏi 5 Bài đọc hiểu: Hoa cúc ơi!, SBT trang 27 Ngữ văn 6 Trời xanh, tập 2
Viết đoạn văn (khoảng 20-30 dòng) nêu bật những điểm về nội dung và nghệ thuật mà em cho là sâu sắc nhất sau khi học truyện Hoa cúc ơi! của Cao Duy Sơn
Phương pháp giải:
Liên hệ suy nghĩ của bản thân
Lời giải chi tiết:
Bài văn tham khảo:
Câu chuyện sử dụng bút pháp “truyện trong truyện”. Nghĩa là bắt đầu bằng câu chuyện xảy ra ở thì hiện tại, tác giả để cho nhân vật hồi nhớ về một câu chuyện tương tự xảy ra trong quá khứ mà chính nhân vật ấy tham gia. Một nhân vật như thế ở trong Hoa cúc ơi! chính là Dế Vần – bây giờ đã trong vai người cha kể lại cho con mình là Ò Khìn chuyện của mình ngày còn thơ bé. Tác giả để cho nhân vật rơi vào tình trạng ăn năn và thức tỉnh. Con hoa cúc non nớt, vô tội, tuyệt nhiên không có khả năng tự vệ ngày ấy chính là nạn nhân của một tình yêu nông nổi. Cuối cùng, con chim đã chết. Tiếng chim mẹ tìm con khẩn thiết kêu lên phía sau nhà đau đớn, tuyệt vọng. Nấm mộ con và nén hương ngún khói ngày ấy như một ám ảnh theo suốt cuộc đời của Dế Vần. Yêu quý loài vật thì hẳn là điều tốt rồi, nhưng phải là lòng yêu có hiểu biết và thật nâng niu để đừng bao giờ vô tình trở thành kẻ nhẫn tâm, thô bạo. Kết truyện là một hình ảnh thật mến thương: “hoa cúc non nớt đang nhẹ bay trong nắng thư”, dưới mặt đất là cái nhìn dõi theo trìu mến của hai cha con Dế Vần và Ò Khìn. Lòng họ thanh thản, vui sướng vì đã cứu giúp được một sinh linh mắc nạn, trả nó về với cao xanh. Dưới nhan đề truyện là lời phụ đề “Tặng con trai tôi” và dĩ nhiên, không chỉ cho con trai, mà còn cho tất cả những tâm hồn tuổi thơ trong trắng trên mặt đất này.”.
(Văn Giá, Tuyển tập truyện viết về thiếu nhi dân tộc và miền núi, NXB Giáo dục, 2004)