Các câu sau đây đúng hay sai? Cấu trúc của bài thơ là gì?
1
Câu 1 (trang 14, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Các phát biểu sau đây là đúng hay sai?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nội dung phát biểu
Lời giải chi tiết:
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
(1) Các dòng thơ trong bài thơ sáu chữ thường ngắt nhịp lẻ (3/3, 1/5, 5/1). |
|
x |
(2) Các dòng trong bài thơ bảy chữ thường ngắt nhịp 4/3, cũng có khi ngắt nhịp 3/4. |
x |
|
(3) Bài thơ sáu chữ, bảy chữ thường có nhiều vần. |
x |
|
(4) Cách ngắt nhịp dòng thơ còn phụ thuộc vào nghĩa của câu thơ, dòng chữ |
x |
|
2
Câu 2 (trang 15, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Cấu trúc của bài thơ là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Đáp án B
3
Câu 3 (trang 15, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Phương án nào mô tả đúng về luồng cảm xúc trong bài thơ?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Đáp án B
4
Câu 4 (trang 15, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Yếu tố chính trong bài thơ là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Đáp án D
5
Câu 5 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Ý nghĩa của từ ngữ là gì?
Phương pháp giải:
Xem lại kiến thức về ý nghĩa của từ
Lời giải chi tiết:
Đáp án A
6
Câu 6 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Cách ngắt âm tiết nào phù hợp với mỗi dòng thơ của khổ thơ thứ nhất?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
Đáp án A
7
Câu 7 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Vần được tạo ra bằng cách lặp lại hoàn toàn hoặc hiệp với những nguyên âm cùng hàng với chúng như sau:
- I, iê, ia, ê, e hiệp với nhau.
- Ư, ơ, â, ươ, ưa, a, ă hiệp với nhau.
- U, ô, o, uô, ua hiệp với nhau.
Dựa vào hướng dẫn trên và phần Kiến thức ngôn ngữ trong bài học, hãy xác định các vần được hiệp vần trong một khổ thơ của bài Nắng mới. Chỉ ra vần trong khổ thơ được hiệp theo cách nào.
Phương pháp giải:
Dựa vào hướng dẫn trên và phần Kiến thức ngôn ngữ trong bài học.
Lời giải chi tiết:
Dựa vào hướng dẫn về việc hiệp vần giữa các nguyên âm cùng hàng với nhau để xác định vần trong một khổ thơ. Thơ bảy chữ thường có vần chân ở các dòng 1,2,4. Ví dụ, khổ thơ đầu được hiệp vần như sau: nàng - nghìn - trong (các nguyên âm o,u,ô cùng hàng hiệp với nhau).
Ví dụ trong khổ 2:
Ngày nắng mới reo trên mái nhà,
Chim hót vang vọng đón bình minh;
Cỏ hoa lung linh sắc hồng thơm mịn,
Trong gió thoảng hương nhài tỏa xa.
+ Các vần được hiệp vần là: nhà- minh, mịn- xa. Cách gieo vần: Vần chân liền và vần chân cách tạo tính nhạc cho bài thơ.
8
Câu 8 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Nhân vật thể hiện cảm xúc trong bài thơ Nắng mới là ai và được thể hiện qua từ ngữ nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và tìm những từ ngữ thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Lời giải chi tiết:
Đáp án D
9
Câu 9 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Tiêu đề của bài thơ được đặt theo cách nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Đáp án A
10
Câu 10 (trang 16, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Dòng nào chỉ ra chính xác các từ miêu tả có trong bài thơ?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Đáp án D
11
Câu 11 (trang 17, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Hãy tìm ba hình ảnh trong bài thơ có mối liên kết chặt chẽ với nhau được tác giả sử dụng để mô tả về người mẹ. Qua những hình ảnh đó, người mẹ hiện lên như thế nào trong tâm trí của tác giả?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và tìm các hình ảnh mô tả về người mẹ.
Lời giải chi tiết:
- Ba hình ảnh có mối liên kết chặt chẽ với nhau để mô tả về người mẹ trong bài thơ: Hình ảnh “nắng mới” ở khổ thơ thứ nhất và thứ hai - là không gian, bối cảnh thân thuộc gắn liền với hình ảnh, hành động, dáng vẻ thân thương của mẹ trong quá khứ - là biểu tượng nghệ thuật đánh thức kí ức về mẹ và tuổi thơ ấm áp, tươi đẹp, bình yên. Hình ảnh tiếp theo là màu “áo đỏ” mẹ đưa trước giương phơi (khổ 2) và “nụ cười ngọt ngào” sau màu áo đỏ trong ánh nắng trưa hè.
→ Qua ba chi tiết này, hình ảnh về người mẹ hiện lên thật ấm áp, thân thương, đậm chất mẹ, trẻ trung, tươi mới trong tâm trí của nhà thơ. Đây là những kí ức đặc biệt nhất được ghi sâu đậm trong tâm hồn của một đứa con lớn lên khi nhớ về mẹ.
12
Câu 12 (trang 17, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Có thể đổi chỗ của hai động từ (hắt, reo) miêu tả hình ảnh “nắng mới” trong khổ thơ thứ nhất (Mỗi lần nắng mới hắt bên song) và thứ hai (Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội) được không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Trả lời theo hiểu biết và đưa ra lí giải hợp lý.
Lời giải chi tiết:
Không thể đổi chỗ của hai từ “hắt”, “reo” vì:
- Hắt (trong nắng mới hắt bên song): nắng nhẹ nhàng, xuyên qua cửa sổ, qua không gian hẹp mà tạo bóng dáng, tạo cảm giác hắt hơi, trĩu nặng, buồn bã.
- Reo (trong nắng mới reo ngoài nội): động từ nhân hóa ánh nắng mới như biết reo vui, bộc lộ sự phấn khích, vui mừng. Không gian mở rộng cho phép nắng lan tỏa, tràn ngập, “reo” cùng với hương đồng gió trong nhà. Ánh nắng như tiếng reo vui, hồi hộp của tâm trí trẻ thơ. Nắng “reo”, nắng ca hát, nắng vui, nắng tươi, nắng đẹp,... Nắng là tâm trạng phấn khích, hạnh phúc của tâm hồn nhà thơ khi sống trong tình thương mẹ dành cho con.
13
Câu 13 (trang 17, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) tả lại ấn tượng về một chi tiết trong bài thơ mà em cảm thấy ấn tượng nhất.
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn theo yêu cầu.
Lời giải chi tiết:
“Nắng mới” là một bài thơ hay viết về tình cảm của một đứa con dành cho người mẹ của mình. Chi tiết để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất trong bài thơ đó là “Áo đỏ người đưa trước giậu phơi”. “Áo đỏ” là biểu tượng của người mẹ trong tâm trí của con. Hình ảnh ấy của người mẹ đã ấn sâu vào tâm trí và mãi mãi ghi lại trong tâm hồn người đọc khi kết thúc bài thơ, tạo nên một nỗi buồn lẻ loi và tình cảm thương mẹ. Nắng mới kèm với áo đỏ, kèm với một khoảnh khắc kí ức xa xăm về mẹ.
14
Câu 14 (trang 17, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 1):
Bài thơ khiến em liên tưởng đến tác phẩm văn học nào? Vì sao?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các tác phẩm cùng viết về người mẹ và trả lời.
Lời giải chi tiết:
Bài thơ gợi cho em liên tưởng tới đoạn trích “Bên lòng mẹ” của Nguyên Hồng, vì đây cũng là một đoạn văn viết về tình cảm, kỷ niệm mà đứa con gửi gắm cho mẹ của mình.