Câu 1
Câu 1 (trang 21, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
Những gì sau đây được coi là khái niệm của truyện lịch sử?
A. Truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, thường mượn chuyện về loài vật, đồ vật, cây cỏ,... hoặc về chính con người để nêu lên triết lí nhân sinh và những bài học kinh nghiệm về cuộc sống
B. Truyện có nội dung liên quan đến các nhân vật và sự kiện lịch sử; được nhà văn hư cấu, tưởng tượng, bổ sung, sáng tạo thành những hình tượng văn học sinh động
C. Truyện kể về cuộc đời của nhân vật bất hạnh, nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật thông minh, nhân vật ngốc nghếch để nêu lên triết lí nhân sinh và những bài học kinh nghiệm về cuộc sống
D. Truyện thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, nhằm giáo dục con người
Phương pháp giải:
Xem xét kỹ nội dung kiến thức bài học
Lời giải chi tiết:
Đáp án B
Câu 2
Câu 2 (trang 21, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
Truyện lịch sử được mô tả như thế nào?
A. Là một hệ thống sự kiện liên quan đến đời sống xã hội nhằm thể hiện nội dung, ý nghĩa tác phẩm
B. Là một hệ thống sự việc kết nối các sự kiện quan trọng trong lịch sử xã hội nhằm phản ánh kinh nghiệm và triết lí sống
C. Là một hệ thống sự kiện liên quan đến lịch sử dân tộc được sắp xếp theo một ý đồ nhất định của tác giả nhằm thể hiện nội dung, ý nghĩa tác phẩm
D. Là một hệ thống sự kiện chính trị, xã hội liên quan đến dân tộc được sắp xếp từ xưa đến nay nhằm phản ánh xã hội, hoặc về chính con người để nêu lên triết lí nhân sinh
Phương pháp giải:
Xem xét kỹ nội dung kiến thức bài học
Lời giải chi tiết:
Đáp án C
Câu 3
Câu 3 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
(Câu hỏi 4, SGK) Hãy làm sáng tỏ đặc điểm của một truyện lịch sử có cốt truyện đa tuyến qua đoạn trích (chú ý các yếu tố nhân vật và sự kiện chính).
Phương pháp giải:
Đọc kỹ phần Kiến thức ngữ văn đầu bài để thực hiện yêu cầu
Lời giải chi tiết:
Tác giả đã trình bày một chuỗi các sự kiện từ việc quân Thanh sang xâm lược đến việc Nguyễn Huệ lên ngôi vua dẫn quân đánh bại quân Thanh, vua Lê Chiêu Thống và quần thần tháo chạy.
Đoạn trích của tái hiện những diễn biến phức tạp của nhiều nhân vật khác nhau:
+ Suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật Tôn Sĩ Nghị
+ Các cảm xúc, suy nghĩ, hành động của Quang Trung
+ Diễn biến tâm trạng, cảm xúc, hành động của vua Lê Chiêu Thống
Câu 4
Câu 4 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
(Câu hỏi 5, SGK) Theo tôi, từ đoạn văn, tác giả truyền đạt thông điệp gì? Thông điệp này ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống hiện nay?
Cách tiếp cận:
Phản ánh ý kiến cá nhân
Lời giải chi tiết:
Theo tôi, qua đoạn văn, tác giả muốn truyền đạt thông điệp về lòng yêu nước và tôn trọng lịch sử dân tộc.
Đến ngày nay, tinh thần yêu nước và tự hào về lịch sử dân tộc vẫn được duy trì và phát triển, giúp thế hệ trẻ hiện nay nhận thức được vai trò của mình trong xây dựng và phát triển đất nước.
Câu 5
Câu 5 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
(Câu hỏi 6, SGK) Để viết bài giới thiệu về nhân vật Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, tôi sẽ nêu những ý chính nào?
Cách tiếp cận:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
- Tổng quan về nhân vật (tên, thời đại)
- Đặc điểm tính cách và tài năng của nhân vật. (Tính cách, tài năng)
- Các chiến công nổi bật của nhân vật.
Câu 6
Câu 6 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
Lời dụ của vua Quang Trung đối với quân lính có ý nghĩa như thế nào?
Cách tiếp cận:
Đọc kỹ văn bản
Lời giải chi tiết:
- Khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc.
- Thể hiện truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của cha ông.
- Lời dụ này được xem như một bài diễn thuyết ngắn gọn, khích lệ tình yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc.
- Có ý nghĩa tôn vinh và động viên quân đội
Câu 7
Câu 7 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
Các tác giả Ngô gia văn phái là những cựu thần nhà Lê nhưng vì sao lại khắc hoạ hình ảnh vua Quang Trung đẹp đến như thế?
Cách tiếp cận:
Trả lời dựa trên ý kiến cá nhân và lí giải hợp lý
Lời giải chi tiết:
Các tác giả trong nhóm Ngô Gia Văn phái không chỉ là người tận tụy với triều Lê mà còn xây dựng hình ảnh tuyệt vời về anh hùng Quang Trung - Nguyễn Huệ. Ban đầu, họ coi trọng sự thật lịch sử. Trong bối cảnh biến động, họ chứng kiến sự thất bại của triều chúa Lê Trịnh, cũng như công lao và tài năng của Quang Trung - Nguyễn Huệ. Họ cũng là những nhà tiên phong, vượt lên trên định kiến giai cấp để truyền đạt về Quang Trung - Nguyễn Huệ. Cuối cùng, họ tự hào về chiến công vĩ đại của dân tộc, không thể không tôn vinh Quang Trung, là tinh thần lãnh đạo và tướng lĩnh của cuộc chiến tranh.
Câu 8
Câu 8 (trang 22, SBT Ngữ văn 8 Cánh diều, tập 2):
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi dưới đây:
Đọc đoạn trích trong SBT Ngữ văn 8 CD tập 2 trang 22-23
a) Đoạn trích kể về sự kiện gì? Sự kiện này liên quan đến sự kiện lịch sử nào của dân tộc?
b) Trong đoạn trích, ai là nhân vật chính? Nhân vật nào thực sự tồn tại trong lịch sử và nhân vật nào là tưởng tượng?
c) “Phá cường địch báo hoàng ân” có ý nghĩa gì? Tại sao Trần Quốc Toản rất ấn tượng với sáu chữ này?
d) Điều gì ấn tượng nhất trong đoạn trích đối với bạn? Tại sao?
Cách tiếp cận:
Đọc văn bản và thực hiện yêu cầu
Lời giải chi tiết:
a) Đoạn trích kể về việc Trần Quốc Toản treo cờ với sáu chữ vàng “Phá cường địch báo hoàng ân” để tuyển binh, chiến đấu giúp đỡ quê hương. Sự kiện này liên quan đến thời kỳ nhà Trần chống lại quân Nguyên xâm lược.
b) Nhân vật chính trong đoạn trích là Trần Quốc Toản. Nhân vật Trần Quốc Toản, Chiếu Thành Vương, và phu nhân là những nhân vật có thật trong lịch sử, còn vị tướng già là nhân vật hư cấu.
c) “Phá cường địch báo hoàng ân” có nghĩa là: đánh bại kẻ mạnh và thể hiện lòng biết ơn vua, Trần Quốc Toản ấn tượng với sáu chữ này vì chúng “đan xen nhau đầy sức mạnh, lời nặng nề, ý chí kiên định thể hiện khao khát đánh bại kẻ thù và bảo vệ quê hương.
d) Trong đoạn trích, điều gây ấn tượng nhất với tôi là dòng chữ “Phá cường địch báo hoàng ân” của Trần Quốc Toản trên lá cờ. Vì lý do rằng, dòng chữ này mang ý nghĩa mạnh mẽ và tự hào, thể hiện quyết tâm và sự kiên trì trong việc đánh bại kẻ thù và bảo vệ quê hương. Câu này cũng tạo ra một cảm giác động viên và khích lệ, gieo rắc niềm tin vào khả năng vượt qua khó khăn và chiến thắng trong cuộc sống.