I. Phân tích trang 36
Câu 1 trang 36 SGK Tiếng Việt lớp 4 Tập 2
Tìm các câu mô tả 'Ai như thế nào?' trong đoạn văn dưới đây:
Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Hà Nội rực rỡ với màu đỏ. Cả thành phố được trang hoàng bằng cờ, đèn và hoa, thu hút dòng người từ mọi nơi đổ về vườn hoa Ba Đình. Các cụ già trông nghiêm trang, trong khi những cô gái thủ đô rạng rỡ trong những bộ trang phục sặc sỡ.
Hà Nội được bao phủ bởi sắc đỏ vào ngày 2 tháng 9 năm 1945, với cờ, đèn và hoa. Người dân từ khắp nơi tụ tập tại vườn hoa Ba Đình, nơi các cụ già giữ vẻ trang nghiêm còn các cô gái trẻ thì vui tươi trong trang phục rực rỡ.
Theo lời Võ Nguyên Giáp
Gợi ý:
Câu hỏi kiểu Ai thế nào? bao gồm hai phần:
- Chủ ngữ trả lời câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)?
- Vị ngữ trả lời câu hỏi: Thế nào?
Giải thích chi tiết:
Các câu hỏi kiểu Ai thế nào?
- Hà Nội tràn ngập sắc đỏ.
- Cả bầu trời rộng lớn đầy cờ, đèn và hoa.
- Các cụ già giữ vẻ mặt trang nghiêm.
- Những cô gái thủ đô vui tươi, trong trang phục màu sắc rực rỡ.
Câu 2, trang 36 sách Tiếng Việt lớp 4, Tập 2
Xác định chủ ngữ trong các câu vừa phân tích.
Gợi ý:
Hãy phân tích cấu trúc để xác định chủ ngữ và vị ngữ.
Giải thích chi tiết:
Câu | Chủ ngữ |
Hà Nội tưng bừng màu đỏ | Hà Nội |
Cả một vùng trời bát ngát cờ, đèn và hoa. | Cả một vùng trời |
Các cụ già vẻ mặt nghiêm trang. | Các cụ già |
Những cô gái thủ đô hớn hở, áo màu rực rỡ. | Những cô gái thủ đô |
Câu 3, trang 36 sách Tiếng Việt lớp 4, Tập 2
Chủ ngữ trong các câu trên thể hiện ý nghĩa gì? Nó được hình thành từ những từ ngữ nào?
Gợi ý:
Hãy quan sát các chủ ngữ mà bạn đã xác định và đưa ra câu trả lời.
Giải thích chi tiết:
- Chủ ngữ trong các câu này biểu thị những sự vật với đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái được mô tả ở vị trí đó.
- Chủ ngữ thường được tạo thành từ danh từ riêng và các cụm danh từ.
II. Lưu ý
1. Chủ ngữ trong câu kiểu Ai thế nào? thường chỉ những sự vật có đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái được mô tả ở vị ngữ.
2. Chủ ngữ thường được cấu tạo từ danh từ hoặc cụm danh từ.
3. Chủ ngữ thường xuất hiện ở đầu câu.
4. Phân biệt chủ ngữ với các thành phần khác trong câu:
- Phân biệt giữa chủ ngữ và vị ngữ:
+ Chủ ngữ chỉ người hoặc vật được mô tả.
+ Vị ngữ diễn tả đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái của chủ ngữ.
- Phân biệt giữa chủ ngữ và bổ ngữ:
+ Chủ ngữ là người hoặc vật được nhắc đến.
+ Bổ ngữ cung cấp thêm thông tin cho chủ ngữ.
III. Bài tập trang 37
Câu 1, trang 37 sách Tiếng Việt lớp 4, Tập 2
Tìm các chủ ngữ của những câu kiểu 'Ai thế nào?' trong đoạn văn đã cho (SGK Tiếng Việt 4, Tập 2, trang 37)
Ôi, chú chuồn chuồn nước thật đẹp! Lưng chú lấp lánh với màu vàng rực rỡ. Bốn cánh mỏng manh như giấy bóng. Đầu chú tròn và hai mắt sáng như pha lê. Thân chú nhỏ nhắn, vàng rực rỡ như ánh nắng mùa thu. Chú đậu trên một cành lộc vừng dài nhô ra trên mặt hồ, bốn cánh khẽ rung như còn đang phân vân.
Nguyễn Thế Hội
Gợi ý:
- Tìm các câu thuộc dạng Ai thế nào? trong đoạn văn.
Câu Ai thế nào? có hai phần chính:
+ Chủ ngữ trả lời câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)?
+ Vị ngữ trả lời câu hỏi: Thế nào?
- Tìm các chủ ngữ của những câu đã xác định.
Xác định nội dung mà chủ ngữ thể hiện:
+ Xác định chủ ngữ trong từng câu đã tìm: Chủ ngữ trả lời các câu hỏi Ai? Cái gì? Con gì?
+ Xem xét chủ ngữ vừa tìm có ý nghĩa gì: là người, vật, con vật, cây cối, địa danh, ...
Giải đáp chi tiết:
Ghi lại các câu thuộc kiểu Ai thế nào? trong đoạn văn và gạch chân chủ ngữ của từng câu.
Câu 3: Màu vàng trên lưng của chú lấp lánh.
Câu 4: Bốn chiếc cánh mỏng như giấy bóng.
Câu 5: Cái đầu tròn và hai con mắt sáng long lanh như thủy tinh.
Câu 6: Thân của chú nhỏ nhắn và thon dài, màu vàng như ánh nắng mùa thu.
Câu 8: Bốn cánh khẽ rung lên như còn đang phân vân.
Câu 2 trang 37 SGK Tiếng Việt lớp 4 Tập 2
Viết một đoạn văn dài 5 câu mô tả một loại trái cây yêu thích của bạn, trong đó có sử dụng một số câu kể Ai thế nào?
Gợi ý:
- Soạn một đoạn văn bao gồm phần mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.
- Nội dung cần liên quan đến một loại trái cây yêu thích của bạn.
- Sử dụng các câu kể Ai thế nào? để miêu tả các đặc điểm của trái cây.
Lời giải chi tiết:
Gợi ý cho đoạn văn:
Vải thiều là một trái cây đặc sản nổi tiếng của Việt Nam, được yêu thích vì hương vị thơm ngon độc đáo. Quả vải thiều có màu đỏ pha lẫn vàng, vỏ bên ngoài sần sùi và xù xì. Khi bóc lớp vỏ mỏng, bạn sẽ thấy phần cùi trắng ngà, dày và mọng nước, với vị ngọt thanh pha chút chua nhẹ, rất quyến rũ. Không chỉ ngon miệng, vải thiều còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe. Đây là món quà quý giá mà mùa hè mang lại cho chúng ta.
IV. Bài tập luyện từ và câu lớp 4: Xác định chủ ngữ trong câu Ai thế nào?
Câu 1: Xác định chủ ngữ trong các câu dưới đây:
- Mùa xuân mang đến những cơn gió ấm áp.
- Hoa phượng nở rực rỡ trong sân trường.
- Những chú chim đang hót vui vẻ trên cành cây.
- Bầu trời đêm rực rỡ ánh sao thật lung linh.
- Em bé đang tập đi, từng bước chập chững trong sân.
Chi tiết giải đáp:
Câu | Chủ ngữ |
Mùa xuân đến mang theo những cơn gió ấm áp. | Mùa xuân |
Bông hoa phượng nở rực rỡ trong sân trường. | Bông hoa phượng |
Những chú chim hót líu lo trên cành cây. | Những chú chim |
Bầu trời đêm đầy sao thật đẹp. | Bầu trời đêm |
Em bé tập đi chập chững trong sân nhà. | Em bé |
Câu 2: Hãy đặt câu theo yêu cầu được đưa ra:
- Viết một câu mô tả một con vật yêu thích của em theo kiểu Ai thế nào?
- Viết một câu mô tả một món đồ yêu thích của em theo kiểu Ai thế nào?
- Viết một câu mô tả một cảnh đẹp mà em đã thấy theo kiểu Ai thế nào?
Chi tiết giải đáp:
- Con mèo nhà em vừa béo ú vừa cực kỳ đáng yêu. (Miêu tả một con vật)
- Cây bút máy của em có màu xanh dương và viết rất mượt mà. (Miêu tả một món đồ)
- Bãi biển Nha Trang thật tuyệt vời với bờ cát trắng mịn màng và làn nước biển xanh trong vắt. (Miêu tả một cảnh đẹp)
Câu 3: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 câu) sử dụng các câu miêu tả Ai thế nào? để diễn tả một cảnh đẹp mà em đã từng chiêm ngưỡng.
Gợi ý:
- Miêu tả một cảnh đẹp mà em đã từng nhìn thấy (ví dụ: cảnh biển, cảnh núi, cảnh quê hương, ...).
- Dùng các câu miêu tả kiểu Ai thế nào? để thể hiện các đặc điểm, tính chất và trạng thái của cảnh đẹp đó.
- Sử dụng các từ ngữ mô tả sinh động và lôi cuốn.
Chi tiết giải đáp:
Đoạn văn mẫu:
Bãi biển Nha Trang thật kỳ diệu! Nước biển xanh trong như pha lê, sóng vỗ nhẹ nhàng vào bờ, tạo ra những âm thanh êm ái. Bãi cát trắng mịn màng kéo dài như một tấm thảm lụa. Những hàng dừa xanh rờn vươn cao, phản chiếu bóng xuống mặt nước. Bầu trời cao và trong suốt như một bức tranh.
Câu 5: Chỉnh sửa các lỗi sai trong những câu dưới đây:
- Những bông hoa nở rực rỡ trong khu vườn.
- Mùa xuân đến mang theo những cơn gió ấm áp và dễ chịu.
- Hoa phượng nở rực rỡ trong sân trường.
- Trong khu vườn, những bông hoa nở rực rỡ sắc màu.
- Những bông hoa nở rực rỡ và tỏa hương thơm ngát.
- Cánh đồng lúa trải dài với tiếng gió rì rào.
Chi tiết giải đáp:
Câu | Lỗi sai | Sửa lại |
Hoa nở rực rỡ trong vườn. | Thiếu chủ ngữ | Bông hoa nở rực rỡ trong vườn. |
Mùa xuân đến mang theo những cơn gió ấm áp. | Không có lỗi sai | |
Bông hoa nở rực rỡ trong sân trường. | Không có lỗi sai | |
Trong vườn nở rực rỡ những bông hoa. | Sai vị trí chủ ngữ | Những bông hoa nở rực rỡ trong vườn. |
Hoa nở rực rỡ, hoa tỏa hương thơm ngào ngạt. | Lặp chủ ngữ | Bông hoa nở rực rỡ và tỏa hương thơm ngào ngạt. |
Cách đồng lúa hót líu lo. | Chủ ngữ không phù hợp với vị ngữ | Những chú chim hót líu lo trên cánh đồng lúa. |
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết về chủ ngữ trong câu miêu tả kiểu Ai thế nào?. Mytour hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn đọc ôn tập hiệu quả môn Tiếng Việt lớp 4.