Buzz
Đọc lại đoạn văn Múa rối nước – hiện đại phản ánh về tình hình xã hội trong sách giáo khoa Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 – 139) và trả lời các câu hỏi:
Câu hỏi 1
Đoạn tiêu đề của văn bản có sự hấp dẫn như thế nào với độc giả?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn tiêu đề và đưa ra nhận xét về sự hấp dẫn.
Lời giải chi tiết:
Đoạn tiêu đề Múa rối nước – hiện đại phản ánh về tình hình xã hội gợi lên sự mong đợi xem tác giả sẽ trình bày thế nào về việc phản ánh thực tế xã hội trong nghệ thuật múa rối nước hiện đại.
Câu hỏi 2
Nội dung của hai câu đầu trong phần sa-pô nhấn mạnh điều gì? Tại sao người viết quan tâm đến điều này?
Phương pháp giải:
- Đọc lại đoạn văn Múa rối nước – hiện đại phản ánh về tình hình xã hội trong sách giáo khoa Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 – 139).
Lời giải chi tiết:
Nội dung của hai câu đầu trong phần sa-pô nhấn mạnh sự độc đáo, sự khác biệt của nghệ thuật rối nước: khác biệt với nhiều hình thức biểu diễn khác. Sự khác biệt trong “sân khấu”, “diễn viên” khiến cho việc chuyển đổi vị trí, vai trò giữa con người và đạo cụ trở nên độc đáo. Điều này làm tăng sự hấp dẫn và sự tò mò của độc giả, đặc biệt là độc giả nước ngoài đến Việt Nam và muốn tìm hiểu văn hóa dân tộc.
Câu hỏi 3
Từ thông tin trong văn bản, hãy tạo bảng tra cứu về nghệ thuật múa rối nước với các định nghĩa ngắn gọn về từng thuật ngữ như: nhà rối (thuỷ đình), buồng trỏ, con rối, sào, dây, âm nhạc,... (Chú ý: có thể tham khảo thêm tài liệu để hoàn thiện bảng tra cứu theo quan điểm của từng cá nhân).
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Múa rối nước – hiện đại soi bóng tiền nhân trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 – 139).
- Tìm hiểu thêm về các tài liệu liên quan để tạo ra bảng tra cứu.
Lời giải chi tiết:
Mặc dù văn bản Múa rối nước – hiện đại soi bóng tiền nhân chỉ giới thiệu sơ lược về nghệ thuật múa rối nước ở Việt Nam nhưng đã cung cấp cho độc giả một số kiến thức cơ bản về di sản nghệ thuật.
+ Nhà rối hay Thuỷ đình là kích thước của sân khấu múa rối nước. Sân khấu được xây dựng giữa một ao hồ với kiến trúc như mái đình của nông thôn Việt Nam, với một màn tre làm nền, được trang trí bởi cờ, võng lọng,…
+ Buồng trỏ là hệ thống sào và dây dùng để điều khiển con rối theo ý muốn.
+ Con rối được chế tạo từ gỗ sung, được đội một cách sáng tạo với màu sắc rực rỡ, đáng yêu và gần gũi.
+ Âm nhạc trong múa rối kết hợp giữa tiếng đàn, tiếng hát, tiếng trống, tiếng kèn sáo và thậm chí là tiếng pháo phụ trợ.
Câu hỏi 4
Theo bạn, ý tưởng “hiện đại soi bóng tiền nhân” đã được tác giả thể hiện thông qua những thông tin cụ thể nào? Hãy cho ý kiến về cách thể hiện đó.
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Múa rối nước – hiện đại soi bóng tiền nhân trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 – 139).
- Phân tích và đánh giá cách tác giả thể hiện thông tin.
Lời giải chi tiết:
Ý tưởng “hiện đại soi bóng tiền nhân” đã được tác giả thể hiện qua các thông tin cụ thể sau:
- “Ngày nay, nhà rối được xây dựng ngay trong các nhà hát và trong các khu du lịch sinh thái,… với sân khấu là một hồ nhân tạo. Cả làng xóm đứng ngồi quanh ao xem rối. [...] và giữa cảnh sắc tuyệt vời, khán giả phố cũng đang thưởng thức múa rối giữa không gian mát mẻ được điều hòa.”
- “Bên cạnh những biểu diễn hội hè đã trở thành truyền thống ở nhiều ngôi làng, trên toàn quốc cũng có nhiều điểm biểu diễn múa rối nước thu hút khán giả, đặc biệt là trẻ em và du khách quốc tế.”
Trong những thông tin trên, độc giả có thể nhận thấy sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong việc cố gắng làm sống lại những giá trị tinh thần mà múa rối nước đã truyền tải qua các thế hệ người Việt. Tác giả dường như muốn gợi lên một vấn đề: nghệ thuật truyền thống như múa rối nước muốn tồn tại trong xã hội hiện đại thì phải thích ứng với điều kiện mới. Tuy nhiên, cách thích ứng đó phải được cân nhắc kỹ lưỡng để bảo toàn bản sắc của nghệ thuật mà không làm mất đi giá trị của nó.
Câu hỏi 5
Bạn hiểu thế nào về sự băn khoăn của những người đam mê nghệ thuật múa rối nước được đề cập ở cuối văn bản? Bạn có thể đóng góp thêm ý kiến gì về vấn đề này?
Phương pháp giải:
- Đọc lại văn bản Múa rối nước – hiện đại soi bóng tiền nhân trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 – 139).
- Trình bày ý kiến cá nhân và đóng góp thêm ý kiến.
Lời giải chi tiết:
Sự băn khoăn của những người yêu nghệ thuật múa rối nước ở cuối văn bản tập trung vào các từ “duy trì”, “bảo tồn” và “phát triển”. Việc duy trì và bảo tồn không phải là điều dễ dàng bởi số lượng những người yêu thích và hiểu biết về nghệ thuật này vẫn còn ít, trong khi xã hội ngày nay đang bị cuốn vào nhiều loại giải trí mới và hấp dẫn hơn.
Thêm vào đó, việc bảo tồn nghệ thuật múa rối nước không chỉ đơn giản là tổ chức biểu diễn mà còn liên quan đến việc tái tạo bối cảnh phù hợp, tương tự như bối cảnh của quê hương xưa. Việc giữ nguyên những gì đã có có thể dẫn đến việc múa rối nước trở nên xa lạ với thế hệ sau, nhưng cũng cần phải phát triển để không làm mất đi vẻ đẹp và ý nghĩa của nó. Cách phát triển mà không làm mất đi tinh hoa của múa rối nước là một thách thức lớn mà vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng.
