Trả lời câu hỏi bài tập số 9 trang 23 trong sách bài tập môn Ngữ văn lớp 6 - Liên kết kiến thức, phần 2
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
Dù muốn hay không, hình ảnh của chúng ta luôn hiện hữu trong tâm trí của người khác. Đối tượng 'người khác' có thể là gia đình, bạn bè, người thân hay thậm chí là những người xa lạ. Bất kể ai, cái nhìn của họ về chúng ta luôn mang theo một thái độ. Từ ánh mắt buồn của mẹ, ta cần nhạy cảm để nhận ra đã làm điều gì không đúng, khiến mẹ buồn lòng. Từ ánh mắt nghiêm túc của thầy cô, ta phải suy nghĩ về những sai sót mà chưa sửa chữa kịp thời. Chỉ khi nhận ra cái nhìn của người khác, ta mới hiểu được lời nói và hành động của mình đúng hay sai, để có thể điều chỉnh. Thường thì, việc tự đánh giá mình dễ dàng dẫn đến sự thiếu trung thực và khách quan. Vì thế, để hiểu rõ bản thân, cần phải chú ý đến cái nhìn của người khác về mình.
(Theo Phan Huy Dũng (Biên soạn), Để làm tốt bài thi môn Ngữ văn trong kỳ thi trung học phổ thông quốc gia - phần nghị luận xã hội, NXB Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2016, tr. 87)
Câu hỏi 1
Trong đoạn trích, 'người khác' bao gồm những đối tượng nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
'Người khác' trong đoạn trích được đề cập đến bao gồm: gia đình, bạn bè, người thân, thậm chí cả những người lạ.
Câu hỏi 2
Tác giả cho rằng: cái nhìn của người khác luôn mang theo một thái độ. Tác giả dùng những bằng chứng nào để chứng minh điều này?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Cái nhìn của người khác luôn mang theo một thái độ. Để chứng minh điều này, tác giả sử dụng các bằng chứng như: ánh mắt buồn của mẹ để chỉ ra việc làm sai của con cái; ánh mắt nghiêm túc của thầy cô để cho thấy học sinh chưa sửa chữa các lỗi của mình một cách nghiêm túc.
Câu hỏi 3
Ánh mắt của người khác thường mang theo những thái độ nào? Vấn đề này liên quan đến văn bản nào mà bạn đã đọc ở Bài 8 Khác biệt và gần gũi
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Ánh mắt của người khác thường mang theo những thái độ khác nhau: niềm tin yêu, sự đồng cảm và chia sẻ, sự khích lệ và cổ vũ, sự nghi ngờ hoặc trách móc,... Vấn đề này liên quan đến văn bản Tiếng cười không muốn nghe mà bạn đã đọc ở Bài 8. Khác biệt và gần gũi
Câu hỏi 4
Sử dụng từ ta trong đoạn trích giúp bạn hiểu điều gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Trong đoạn trích, việc sử dụng từ ta giúp tác giả muốn nói rằng: mỗi người đều phải chịu sự nhìn nhận và đánh giá từ người khác. Điều này không chỉ xảy ra với một cá nhân cụ thể nào.
Câu hỏi 5
Tại sao cần phải chú ý đến cái nhìn của người khác đối với bản thân để hiểu mình hơn?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Con người thường có thái độ chủ quan và không khách quan khi tự đánh giá bản thân. Đôi khi họ che giấu những khiếm khuyết hoặc tự cao tự đại. Có câu tục ngữ: Cọc đèn tối chân muốn nói điều đó. Vì vậy, chú ý đến cái nhìn của người khác về bản thân là cách để hiểu rõ hơn về mình.
Câu hỏi 6
Chỉ khi nhận ra thái độ của người khác, ta mới biết lời nói và hành động của mình đúng hay sai như thế nào để điều chỉnh.
Bạn có đồng ý với quan điểm này không? Tại sao?
Phương pháp giải:
Liên hệ cá nhân
Lời giải chi tiết:
Câu hỏi này yêu cầu bạn phải thể hiện sự đồng ý hoặc phản đối với quan điểm đã được trình bày. Để thể hiện sự đồng ý hoặc phản đối, bạn cần phải đưa ra lý lẽ và bằng chứng. Ví dụ: tôi đồng ý với quan điểm này vì mỗi lời nói và hành động của tôi đều có tác động đến người khác. Tự bản thân tôi không thể nhận ra hoàn toàn tác động đó là tích cực hay tiêu cực. Vì vậy, đôi khi thái độ của người khác là phản hồi đáng tin cậy, giúp tôi biết được liệu lời nói và hành vi của mình là đúng hay sai.
Câu hỏi 7
Liệu có thể đổi chỗ vị trí của hai từ nghiêm khắc và nghiêm túc trong câu sau không? Tại sao? Từ ánh mắt nghiêm khắc của thầy cô, hãy nghĩ đến những khuyết điểm mà ta chưa nghiêm túc sửa chữa.
Phương pháp giải:
Giải thích nghĩa của hai từ để làm bài
Lời giải chi tiết:
Không thể đổi chỗ vị trí của hai từ nghiêm khắc và nghiêm túc trong câu đó, vì hai từ này có ý nghĩa khác nhau.
Câu hỏi 8
Liệt kê và giải thích chức năng của thành phần được in đậm trong câu sau: Dù muốn hay không, hình ảnh của ta cũng luôn luôn hiện ra trong mắt “người khác”
Phương pháp giải:
Sử dụng kiến thức về các thành phần trong câu để trả lời
Lời giải chi tiết:
Trong câu “Dù muốn hay không, hình ảnh của ta cũng luôn luôn hiện ra trong mắt người khác”, thành phần được in đậm là trạng ngữ chỉ điều kiện.