Giải bài tập Thực hành tiếng Việt trang 55 trong vở thực hành ngữ văn lớp 8

Buzz

Nội dung bài viết

Ý nghĩa của một số thành phần từ Hán Việt được áp dụng trong văn bản Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu và một số từ Hán Việt sử dụng những thành phần đó:

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Bài tập giải nghĩa và phân nhóm từ Hán Việt trong văn bản Ngữ văn 8, tập 1, giúp học sinh hiểu ý nghĩa các thành phần từ Hán Việt.
- Ngoài việc giải thích từng yếu tố Hán Việt như 'sĩ', 'tử', 'quan', 'trường', 'sứ', 'nhân', 'tài', còn tìm các từ có cùng thành phần để xếp nhóm, ví dụ như 'nam', 'thủy', 'giai'. Các câu hỏi đều được giải đáp chi tiết từ văn bản giáo khoa, hướng dẫn học sinh sử dụng từ điển Hán Việt hiệu quả.

Ý nghĩa của một số thành phần từ Hán Việt được áp dụng trong văn bản Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu và một số từ Hán Việt sử dụng những thành phần đó:

Câu 1

Bài tập 1 (trang 55, VTH Ngữ văn 8, tập 1)

STT	Yếu tố Hán Việt	Giải nghĩa	Từ có yếu tố Hán Việt tương ứng
1
2
3
4
5
6
7

Phương pháp giải:

Sử dụng từ điển Hán Việt để giải đáp

Lời giải chi tiết:

STT	Yếu tố Hán Việt	Giải nghĩa	Từ có yếu tố Hán Việt tương ứng
1	sĩ	Học trò, người có học vấn	Sĩ diện, học sĩ, sĩ phu, danh sĩ…
2	tử	Một người nào đấy, thành phần cấu tạo nên một chỉnh thể nào đấy	Lãng tử, tài tử, nữ tử, nam tử, sĩ tử, phần tử…
3	quan	- Chức vụ trong bộ máy nhà nước phong kiến, thực dân - Viên chức có quyền hành trong bộ máy nhà nước phong kiến, thực dân	Quan văn, quan võ, quan sứ, quan lại, quan trường…
4	trường	- khoảng đất trống rộng rãi - nơi tụ họp đông người - nói, chỗ	Quảng trường, trường sở, hiện trường, công trường, trường học, thị trường…
5	sứ	Người thực hiện mệnh lệnh của nhà nước làm việc ở nước ngoài	Sứ giả, sứ thần, công sứ, quan sứ, sứ quán…
6	nhân	Người	Nhân văn, nhân khẩu, nhân lực, yếu nhân, vĩ nhân, đại nhân…
7	tài	Có năng lực, giỏi	Tài năng, tài hoa, tài nghệ, tài đức, hiền tài, đại tài, thiên tài…

Câu 2

Bài tập 2 (trang 55, VTH Ngữ văn 8, tập 1)

Tìm từ Hán Việt có thành phần Hán Việt tương ứng

Yếu tố Hán Việt	Từ có yếu tố Hán Việt tương ứng
Gian1 (lừa dối, xảo trá)
Gian2 (giữa, khoảng giữa)
Gian3 (khó khăn, vất vả)

Phương pháp giải:

Sử dụng từ điển Hán Việt để tìm câu trả lời

Lời giải chi tiết:

Yếu tố Hán Việt	Từ có yếu tố Hán Việt tương ứng
Gian1 (lừa dối, xảo trá)	Gian ác, gian giảo, gian hiểm, gian hùng, gian lận, gian manh, gian phi, gian phu, gian tà, gian tặc, gian tham, gian thần, gian thương, gian trá, gian xảo, tà gian…
Gian2 (giữa, khoảng giữa)	Trung gian, dân gian, dương gian, không gian, nhân gian, thế gian, thời gian, trần gian…
Gian3 (khó khăn, vất vả)	Gian khổ, gian nan, gian nguy, gian truân…

Câu 3

Bài tập 3 (trang 56, VTH Ngữ văn 8, tập 1)

Xếp các từ ngữ thành từng nhóm có thành phần Hán Việt tương tự và giải nghĩa mỗi thành phần Hán Việt đó

Trường hợp	Nhóm từ ngữ có yếu tố Hán Việt cùng nghĩa	Giải nghĩa yếu tố Hán Việt
Nhóm	Các từ ngữ
a. nam: kim chỉ nam, nam quyền, nam phong, phương nam, nam sinh, nam tính	Nam1
Nam2
b. thủy: thủy tổ, thủy triều, thủy lực, hồng thủy, khởi thủy, nguyên thủy	Thủy1
Thủy2
c. giai: giai cấp, giai điệu, giai nhân, giai phẩm, giai thoại, giai đoạn, bách niên giai lão	Giai1
Giai2
Giai3

Phương pháp giải:

Áp dụng kiến thức về từ đồng âm

Lời giải chi tiết:

Trường hợp	Nhóm từ ngữ có yếu tố Hán Việt cùng nghĩa	Giải nghĩa yếu tố Hán Việt
Nhóm	Các từ ngữ
a. nam: kim chỉ nam, nam quyền, nam phong, phương nam, nam sinh, nam tính	Nam1	Kim chỉ nam, nam phong, phương nam	- Kim chỉ nam: kim có nam châm dùng để chỉ phương hướng. Khi nói về chủ trương, đường lối … và nói một cách văn vẻ hơn, nó còn có ý "điều chỉ dẫn đường lối đúng". - Nam phong: Chỉ gió thổi từ phía Nam - Phương nam: chỉ một phương trong bốn phương, nằm ở phía tay phải của người đang ngoảnh mặt về phía Mặt Trời
Nam2	Nam quyền, nam sinh, nam tính	- nam quyền: khái niệm chỉ các phái võ ở miền Nam Trung Hoa và có nguồn gốc từ Nam Thiếu Lâm ở Toàn Châu và tỉnh Phúc Kiến là chủ yếu. - nam sinh: chỉ học sinh nam - nam tính: chỉ tính nam
b. thủy: thủy tổ, thủy triều, thủy lực, hồng thủy, khởi thủy, nguyên thủy	Thủy1	Thủy triều, thủy lực, hồng thủy	- thủy triều: hiện tượng nước biển, nước sông... lên xuống trong một chu kỳ thời gian phụ thuộc biến chuyển thiên văn - thủy lực: môn khoa học lý giải về sự chuyển động cũng như vận chuyển lực của một chất lỏng tồn tại trong môi trường giới hạn nào đó. - hồng thủy: đại thảm họa khủng khiếp được nhắc đến trong truyền thuyết của nhiều tôn giáo và nhiều dân tộc trên thế giới. Nó được miêu tả là một trận lụt cực lớn và đối với Kinh Thánh là sự trừng phạt của Thiên Chúa do sự suy đồi đạo đức, thoái hóa biến chất của loài người
Thủy2	Thủy tổ, khởi thủy, nguyên thủy	- thủy tổ: là vị tổ đầu tiên, người khai sinh, người sáng lập ra một dòng họ, một cộng đồng tộc người, một dân tộc, một quốc gia thậm chí cả loài người - khởi thủy: là đầu tiên, trước hết bắt đầu cho một quá trình nào đó thường là lâu dài - nguyên thủy: thuộc về giai đoạn hình thành và phát triển đầu tiên của loài người, cho đến trước khi bước vào xã hội có giai cấp và có nhà nước.
c. giai: giai cấp, giai điệu, giai nhân, giai phẩm, giai thoại, giai đoạn, bách niên giai lão	Giai1	giai điệu, giai nhân, giai phẩm, giai thoại	- giai điệu: một chuỗi nối tiếp của các nốt nhạc (các cấp độ hay tầng dao động sóng âm thanh) mà người nghe nhận thức như một thực thể duy nhất - giai nhân: chỉ người đàn bà đẹp - giai phẩm: một phong trào văn hóa mang xu hướng chính trị của một số văn nghệ sĩ, trí thức sống ở miền Bắc dưới chính quyền Việt Nam - giai thoại: một truyện ngắn và hấp dẫn về một sự việc hoặc nhân vật có thật. Tuy được dựa trên một việc hoặc người có thật, nhưng vì được truyền tải qua nhiều thế hệ, nên giai thoại có thể trở thành "hơi phi lý"
Giai2	Giai cấp, giai đoạn	- giai cấp: những tập đoàn người có địa vị khác nhau trong một hệ thống sản xuất nhất định. Giai cấp không phải tồn tại trong tất cả các xã hội khác nhau của lịch sử và nó không thể tồn tại vĩnh viễn hay tuyệt đối - giai đoạn: phần thời gian trong một quá trình phát triển dài, phân biệt với những phần thời gian khác bởi những hiện tượng, những đặc điểm riêng
Giai3	Bách niên giai lão	ngụ ý vợ chồng cùng nhau sống đến trăm tuổi, bên nhau đến già. Dùng để chỉ toàn bộ thời gian mà một người sống trên cõi đời này.

Câu 4

Bài tập 4 (trang 57, VTH Ngữ văn 8, tập 1)

Giải nghĩa các thành ngữ có thành phần Hán Việt và đặt câu với mỗi thành ngữ

Thành ngữ	Giải nghĩa	Đặt câu
a. vô tiền khoáng hậu
b. dĩ hòa vi quý
c. đồng sàng dị mộng
d. chúng khẩu đồng từ
e. độc nhất vô nhị

Phương pháp giải:

Giải nghĩa các thành ngữ

Lời giải chi tiết:

Thành ngữ	Giải nghĩa	Đặt câu
a. vô tiền khoáng hậu	Điều chưa từng xảy ra trong quá khứ và cũng rất khó xảy ra trong tương lai	Thành tích của anh ấy là vô tiền khoáng hậu
b. dĩ hòa vi quý	Lấy sự hài hòa, hòa khí làm mục đích cao nhất	Anh em với nhau thì không nên tranh chấp như vậy, dĩ hòa vi quý là hơn
c. đồng sàng dị mộng	Ngủ cùng giường nhưng mơ những giấc mơ khác nhau (cùng sống với nhau nhưng tâm tư, tình cảm không giống nhau hoặc cùng làm việc nhưng không cùng một chí hướng)	Tôi và anh chỉ là đồng sàng dị mộng mà thôi, không thể hợp tác trong công việc này nữa
d. chúng khẩu đồng từ	Nhiều người cùng nói một lời như nhau	Bọn nó chúng khẩu đồng từ như vậy, ai mà cãi được
e. độc nhất vô nhị	Thứ độc đáo, duy nhất, chỉ có một mà không có hai	Món quà cô ấy làm tặng mẹ quả là độc nhất vô nhị

Các câu hỏi thường gặp

Ý nghĩa của các yếu tố Hán Việt trong văn bản Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu là gì?

Các yếu tố Hán Việt như 'sĩ', 'tử', 'quan' có nghĩa cụ thể liên quan đến học vấn, chức vụ và vai trò xã hội. Chúng thể hiện sự phân cấp và văn hóa truyền thống trong ngữ cảnh văn bản.

Các từ Hán Việt nào có yếu tố 'tài' và ý nghĩa của chúng là gì?

Các từ có yếu tố 'tài' như 'tài năng', 'tài hoa' thể hiện khả năng xuất sắc hoặc năng lực nổi bật trong một lĩnh vực nào đó. Chúng thường được dùng để tôn vinh người có thành tựu.

Tại sao việc hiểu từ Hán Việt lại quan trọng trong văn học Việt Nam?

Hiểu từ Hán Việt giúp người đọc nắm rõ nghĩa gốc, góp phần làm sáng tỏ nội dung văn bản và tăng cường khả năng phân tích văn học, từ đó làm phong phú thêm cảm thụ nghệ thuật.

Thành ngữ nào trong Hán Việt thể hiện sự hiếm có và ý nghĩa của nó?

Thành ngữ 'vô tiền khoáng hậu' chỉ những sự kiện chưa từng xảy ra trong quá khứ và khó có khả năng xảy ra trong tương lai. Nó thể hiện sự đặc biệt và giá trị độc nhất.

Cách sử dụng từ điển Hán Việt như thế nào để tìm hiểu các thành phần từ?

Sử dụng từ điển Hán Việt giúp tra cứu nhanh chóng ý nghĩa và nguồn gốc của các thành phần từ, từ đó hỗ trợ trong việc hiểu rõ hơn về ngữ nghĩa và cách dùng của từ trong ngữ cảnh.

Nội dung từ Mytour nhằm chăm sóc khách hàng và khuyến khích du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không áp dụng cho mục đích khác.

Nếu bài viết sai sót hoặc không phù hợp, vui lòng liên hệ qua email: [email protected]