Câu 1
Định nghĩa và ví dụ về từ đồng âm. Dựa trên khái niệm từ đồng âm.
Phương pháp giải:
Dựa trên khái niệm từ đồng âm
Lời giải chi tiết:
- Từ đồng âm trong tiếng Việt là những từ phát âm giống nhau nhưng có nghĩa hoàn toàn khác nhau (gọi ngắn gọn là đồng âm khác nghĩa hoặc đồng âm dị nghĩa)
- Ví dụ: “đôi môi-môi giới”
+ đôi môi: “môi” (danh từ) chỉ bộ phận trên khuôn mặt con người
+ môi giới: “môi”(động từ) chỉ người trung gian
Câu 2
Định nghĩa và ví dụ về từ đa nghĩa. Dựa trên khái niệm từ đa nghĩa
Phương pháp giải:
Dựa trên khái niệm từ đa nghĩa
Lời giải chi tiết:
- Từ đa nghĩa là những từ có nhiều nghĩa biểu thị những đặc điểm khác nhau của một đối tượng, hoặc biểu thị những đối tượng khác nhau của thực tại.
- Ví dụ: từ “đi” trong tiếng Việt là một từ đa nghĩa, vừa có nghĩa chuyển bằng hai chi dưới (tôi đi rất nhanh nhưng vẫn không đuổi kịp anh ấy), vừa có nghĩa là một người đã chết (Anh ấy ra đi mà không kịp nói lời trăng trối)
Câu 3
Đọc các câu sau:
- Anh mong đợi ngày cha con gặp mặt
Con thân yêu của bạn nhỏ của cha
- Rửa tay rửa mặt rồi ăn cơm con nhé.
a. Giải thích nghĩa của từ 'mặt' trong hai ví dụ trên
b. Nghĩa của từ 'mặt' ở hai ví dụ trên có liên quan với nhau không?
c. Từ 'mặt' trong hai ví dụ trên là hai từ đồng âm hay một từ đa nghĩa?
Phương pháp giải:
Có thể sử dụng từ điển để giải thích nghĩa
Lời giải chi tiết:
a. Mặt: phần phía trước, từ trán đến cằm của người, hay phần phía trước của đầu con thú, nơi có các bộ phận như mắt, mũi, mồm
b. Nghĩa của từ 'mặt' ở hai ví dụ trên có liên quan với nhau
c. Từ 'mặt' trong hai ví dụ trên là một từ đa nghĩa
Câu 4
Đọc câu và thực hiện các yêu cầu:
- Con ngựa làm nhanh chân và hất mạnh nhằm làm cho bị tổn thương hoặc cho văng ra xa.
a. Giải thích nghĩa của từ 'làm nhanh chân và hất mạnh nhằm làm cho bị tổn thương hoặc cho văng ra xa' và 'chất rắn cấu tạo nên vỏ Trái Đất, thường thành từng tảng, từng hòn' trong câu trên
b. Từ 'đá' trong câu trên là một từ đa nghĩa hay các từ đồng âm? Dựa trên cơ sở nào để em xác định như vậy?
Phương pháp giải:
Có thể sử dụng từ điển để giải thích nghĩa
Lời giải chi tiết:
a.
làm nhanh chân và hất mạnh nhằm làm cho bị tổn thương hoặc cho văng ra xa
chất rắn cấu tạo nên vỏ Trái Đất, thường thành từng tảng, từng hòn
b. 'Đá' trong câu trên là hai từ đồng âm vì nghĩa hoàn toàn không liên quan với nhau
Câu 5
Đọc câu đó và thực hiện các yêu cầu sau:
Mồm bò1 không phải là mồm bò2 mà lại là mồm bò3
Đố là con gì?
a. Giải thích nghĩa của các từ 'bò' trong câu đố trên
b. Theo em, câu đố nói đến con vật nào?
c. Dựa vào hiểu biết về hiện tượng đa nghĩa và đồng âm, em hãy chỉ ra điểm thú vị trong câu đố trên.
Phương pháp giải:
Có thể sử dụng từ điển để giải thích nghĩa
Lời giải chi tiết:
a.
bò1 , bò3 : di chuyển thân thể ở tư thế bụng áp xuống, bằng cử động của toàn thân hoặc của những chân ngắn
bò2 :động vật nhai lại, chân có hai móng, sừng rỗng và ngắn, lông thường vàng, nuôi để lấy sức kéo, ăn thịt hay lấy sữa
b. Câu đó nói về con ốc sên
c. Điểm thú vị trong câu đố trên là tác giả đã khéo léo khai thác hiện tượng đồng âm. Các từ 'bò' trong câu đố trên là hai từ đồng âm khác nghĩa.
Câu 6
Viết một đoạn văn ngắn nói về tình cảm gia đình, trong đó có sử dụng từ đa nghĩa.
Phương pháp giải:
Liên hệ bản thân
Lời giải chi tiết:
Trong cuộc sống, tình cảm gia đình luôn là một phần quan trọng, là điều cần thiết để mỗi người cảm thấy ấm áp và an toàn. Tình cảm gia đình không chỉ đơn thuần là sự quan tâm, chia sẻ mà còn là nơi chúng ta tìm thấy sự yên bình và sự hiểu biết. Tình cảm gia đình không bao giờ phai nhạt, nó luôn mãi mãi theo ta suốt cuộc đời, là nguồn động viên, là địa chỉ quay về sau những chuyến đi mệt mỏi. Vì vậy, hãy luôn trân trọng và giữ gìn tình cảm gia đình, đó là một trong những điều quý giá nhất trong cuộc đời của mỗi người chúng ta. Tình cảm gia đình cũng giống như một ngọn lửa, cần được nuôi dưỡng và bảo vệ để luôn bùng cháy và tỏa sáng. Bằng cách hiểu biết, thông cảm và tôn trọng lẫn nhau, tình cảm gia đình sẽ ngày càng mạnh mẽ và bền vững hơn. Mỗi khoảnh khắc sum họp bên gia đình là một khoảnh khắc đáng trân trọng, là niềm vui và hạnh phúc không thể nào quý hơn.
* Từ đa nghĩa: in đậm