(Bài tập 1, SGK) Tìm phó từ trong các câu sau. Cho biết chúng đi kèm từ loại nào và bổ sung ý nghĩa gì cho từ trung tâm.
Câu 1
Câu 1 (trang 27, SBT Ngữ văn 7, tập 1)
(Bài tập 1, SGK) Tìm phó từ trong các câu sau. Cho biết chúng đi kèm từ loại nào và bổ sung ý nghĩa gì cho từ trung tâm.
a) Con vật khủng khiếp quá! (Véc-nơ)
b) Đúng là tàu đang đỗ ở chỗ nước trong (Véc-nơ)
c) Vòi và đuôi bạch tuộc có khả năng mọc lại. (Véc-nơ)
d) Anh đừng để tâm đến chuyện hôm nay. (Brét-bơ-ry)
Phương pháp giải:
Đọc và xác định phó từ
Lời giải chi tiết:
a) Phó từ quá đi kèm tính từ khủng khiếp, bổ sung ý nghĩa chỉ mức độ cho từ trung tâm
b) Phó từ đang đi kèm động từ đỗ chỉ thời gian tiếp diễn.
c) Phó từ lại đi kèm động từ mọc chỉ sự lặp lại.
d) Phó từ đừng, đến đi kèm động từ để tâm chỉ sự phủ định và đích được nói tới
Câu 2
Ghép các phó từ (in đậm) trong những câu ở cột A với nghĩa phù hợp nêu ở cột B:
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức về phó từ
Lời giải chi tiết:
1 – d; 2 - e; 3 - h; 4 - g; 5 - c; 6 - c; 7 - a
Câu 3
Câu 3 (trang 27, SBT Ngữ văn 7, tập 1)
Trong những câu dưới đây, từ in đậm ở câu nào là phó từ? Vì sao?
a1) San ăn những hai quả chuối. (Nam Cao)
a2) Ông ta đã thấy những quái vật đó ở Ấn Độ Dương. (Véc-nơ)
b1) Không, tôi nói thật đấy. (Brét-bơ-ry)
b2) ... Anh ta có những ảo tưởng thật kì quặc. (Brét-bơ-ry)
c1) ... Gia đảm tảo đỏ có một con vật gì đó rất đáng sợ. (Véc-nơ)
c2) Nếu có gặp những quải vật đó ở đây, tôi cũng chẳng ngạc nhiên chút nào. (Véc-nơ)
d1) Lắm người hơn nhiều của. (Tục ngữ)
d2) Thể là đủ khủng khiếp lắm rồi. (Véc-nơ)
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức về phó từ
Lời giải chi tiết:
Những câu có phó từ là:
- a1 vì những là phó từ về nghĩa, chỉ số nhiều của sự vật nêu ở danh từ (quái vật) đứng sau
- b2 vì thật là phó từ chỉ mức độ
- c2 vì có là phó từ chỉ khả năng
- d2 vì lắm là phó từ chỉ mức độ
Câu 4
Câu 4 (trang 28, SBT Ngữ văn 7, tập 1)
(Bài tập 3, SGK) Các tổ hợp “số từ + danh từ” in đậm trong những câu dưới đày (trích văn bản Bạch tuộc của Véc-nơ) giúp em hình dung về loài bạch tuộc như thế nào?
a) Đó là một con bạch tuộc dài chừng tám mét.
b) Thân nó hình thoi phình ở giữa, là một khối thịt nặng chừng hai mươi, hai lăm tấn.
c) Con quái vật có tám vòi thì bảy vòi đã bị chặt đứt.
Phương pháp giải:
Đọc và hình dung theo trí tưởng tượng của em
Lời giải chi tiết:
a) Tổ hợp “số từ + danh từ” cho biết chiều dài thân hình của con bạch tuộc là rất lớn.
b) Tổ hợp “số từ + danh từ” cho biết khối lượng bạch tuộc, giúp em hình dung ra một loài vật khổng lồ và nguy hiểm.
c) Tổ hợp “số từ + danh từ” cho biết số vòi bị chặt đứt của con bạch tuộc, qua đó hình dung về thương tật của con vật cũng như sự chiến đấu dũng cảm của con người
Câu 5
Câu 5 (trang 28, SBT Ngữ văn 7, tập 1)
Xác định số từ số lượng và số từ thứ tự trong những dòng thơ dưới đây. Chỉ ra đặc điểm giúp nhận biết số từ số lượng và số từ thứ tự.
Một canh... hai canh... lại ba cạnh
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
(Không ngủ được, Hồ Chí Minh)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn trích
Lời giải chi tiết:
- Số từ chỉ số lượng:
Một canh... hai canh... lại ba cạnh
Trằn trọc băn khoăn, giấc chẳng thành
…
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh
- Số từ chỉ thứ tự:
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt,
- Đặc điểm giúp nhận biết số từ số lượng và số từ thứ tự: khi nói về số lượng, số từ thường đứng trước danh từ, còn khi để biểu thị thứ tự của sự vật thì số từ thường đứng sau danh từ