1. Hướng dẫn giải bài tập Toán lớp 5, bài 81: Ôn tập tổng hợp
1.1 Bài 1: Thực hiện các phép tính đã cho
a. 128 chia cho 12,8
b. 285,6 chia cho 17
c. 117,81 chia cho 12,6
- Hướng dẫn: Đặt tính và thực hiện theo quy tắc chia số thập phân
- Phương pháp giải:
1.2 Bài 2: (Trang 99 trong Vở bài tập Toán lớp 5 tập 1) Tính toán các bài tập sau
a. (75,6 - 21,7) chia 4 cộng 22,28 nhân 2 = .....
b. 21,56 chia (75,6 - 65,8) trừ 0,354 chia 2 = ...
- Hướng dẫn giải:
+ Với biểu thức có dấu ngoặc, thực hiện các phép tính trong ngoặc trước rồi đến ngoài ngoặc.
+ Đối với biểu thức chứa các phép cộng, trừ, nhân, chia, thực hiện phép nhân và chia trước, sau đó mới thực hiện cộng và trừ.
- Giải chi tiết
a. (75,6 - 21,7) chia 4 cộng 22,82 nhân 2 = 53,9 chia 4 cộng 45,64 = 13,475 cộng 45,64 = 59,115
b. 21,56 chia (75,6 - 65,8) trừ 0,345 chia 2 = 21,56 chia 9,8 trừ 0,177 = 2,2 trừ 0,177 = 2,023
1.3 Bài 3: Năm 2023, gia đình bác Hoà thu hoạch 8 tấn thóc
Năm 2008, gia đình bác Hoà thu hoạch 8,5 tấn thóc. Hỏi
a. So với năm 2003, số thóc gia đình bác Hoà thu hoạch được vào năm 2008 đã tăng thêm bao nhiêu phần trăm?
b. Nếu đến năm 2013, số thóc cũng tăng thêm tỷ lệ phần trăm như năm 2008 so với năm 2003, thì gia đình bác Hoà sẽ thu hoạch được bao nhiêu tấn thóc vào năm 2013?
- Hướng dẫn giải:
+ Để tính tỷ lệ phần trăm giữa hai số, ta chia số thứ hai cho số thứ nhất, sau đó nhân kết quả với 100 và ghi thêm ký hiệu % vào bên phải kết quả.
+ Để tính a% của B, có thể lấy B chia 100 rồi nhân với a hoặc lấy B nhân a rồi chia cho 100.
- Giải chi tiết
a. Số thóc tăng thêm từ năm 2003 đến năm 2008 là:
8,5 - 8 = 0,5 (tấn)
Tỷ lệ phần trăm tăng thêm là:
0,5 chia 8 = 0,0625 = 6,25%
b. Số thóc tăng thêm từ năm 2008 đến năm 2013 là:
8,5 nhân 6,25 chia 100 = 0,53125 (tấn)
Số thóc thu hoạch năm 2013 là:
0,53125 cộng 8,5 = 9,03125 (tấn)
Kết quả: a. 6,25% và b. 9,03125 tấn
1.4 Bài 4: Chọn đáp án đúng nhất bằng cách khoanh tròn vào chữ cái tương ứng.
Một người bán hàng bỏ ra 80.000 đồng vốn và đã bị lỗ 6%
Để tính số tiền lỗ, ta cần tính:
a. 80.000 chia 6
b. 80.000 nhân 6
c. 80.000 chia 6 nhân 100
d. 80.000 nhân 6 chia 100
- Cách giải: Để tính số tiền lỗ, ta có thể chia 80.000 cho 100 rồi nhân với 6, hoặc nhân 80.000 với 6 rồi chia cho 100.
- Giải chi tiết
Theo đề bài, số tiền lỗ chính là 6% của 80.000 đồng.
Để tìm số tiền lỗ, bạn có thể chia 80.000 cho 1.000 rồi nhân với 6, hoặc nhân 80.000 với 6 rồi chia cho 100.
Chọn đáp án D.
2. Một số bài tập luyện.
Câu 1: Hãy chuyển các hỗn số sau thành số thập phân:
- Cách giải: Chuyển hỗn số đã cho thành phân số thập phân rồi viết lại dưới dạng hỗn số.
Câu 2: Tìm x trong biểu thức sau: X a 1,2 - 3,45 = 4,68
- Cách giải:
+ Nếu X x 1,2 là số bị trừ, ta cộng hiệu với số trừ để tìm X.
+ Để tìm X trong phép nhân, chia tích cho số đã biết.
- Giải chi tiết:
X x 1,2 - 3,45 = 4,68
X x 1,2 = 4,68 cộng với 3,45
X x 1,2 = 8,13
X = 8,13 chia cho 1,2
X = 6,775
Câu 3: Một cửa hàng có 600 bộ đồng phục học sinh. Lần đầu, cửa hàng bán được 40% số bộ quần áo, lần sau bán tiếp 55% số bộ còn lại. Hãy tính tổng số bộ quần áo đã bán được trong hai lần.
- Cách giải:
+ Để tính số bộ quần áo bán trong lần đầu, chia tổng số bộ ban đầu cho 100 rồi nhân với 40.
+ Để tính số bộ còn lại sau lần bán đầu tiên, trừ số bộ đã bán khỏi tổng số bộ ban đầu.
+ Để tính số bộ bán trong lần hai, lấy số bộ còn lại sau lần đầu chia cho 100 rồi nhân với 55.
+ Tổng số bộ quần áo bán được trong hai lần là tổng số bộ bán lần đầu cộng với số bộ bán trong lần hai.
- Giải chi tiết:
Tóm tắt:
Cửa hàng có 600 bộ quần áo
Lần đầu bán 40% số quần áo
Lần hai: 55% số quần áo còn lại
Tổng số bộ quần áo bán được trong cả hai lần là bao nhiêu?
Giải bài tập
Số bộ quần áo bán trong lần đầu là:
600 chia 100 nhân 40 = 240 (bộ quần áo)
Số bộ quần áo còn lại sau lần bán đầu tiên là:
Số bộ quần áo còn lại sau lần bán đầu tiên là: 600 - 240 = 360
Số bộ quần áo bán được trong lần hai là:
360 chia 100 nhân 55 = 198 (bộ quần áo)
Tổng số bộ quần áo bán được trong cả hai lần là:
240 cộng 198 = 438 (bộ quần áo)
Kết quả: 438 bộ đồng phục.
Câu 4: Tìm X
a. X nhân 1,4 = 2,8 nhân 1,5
b. 1,02 nhân X = 3,57 nhân 3,06
- Cách giải:
+ Tính giá trị của biểu thức ở phía bên phải
+ X là thừa số chưa biết. Để tìm thừa số chưa biết, chia tích cho thừa số đã biết.
- Giải chi tiết
a. X nhân 1,4 = 2,8 nhân 1,5
X x 1,4 = 4,2
X = 4,2 chia 1,4
X = 3
b. 1,02 nhân X = 3,57 nhân 3,06
1,02 nhân X = 10,9242
X = 10,9242 chia 1,02
X = 10,71
Câu 5: Một mảnh vườn hình chữ nhật có diện tích 161,5 m² và chiều rộng là 9,5 m. Tính chu vi của mảnh đất hình chữ nhật đó.
- Cách giải: Áp dụng công thức tính chiều dài bằng diện tích chia cho chiều rộng; chu vi hình chữ nhật bằng hai lần tổng của chiều dài và chiều rộng.
- Giải chi tiết:
Chiều dài của mảnh vườn hình chữ nhật là:
161,5 chia 9,5 = 17 (m)
Chu vi mảnh vườn hình chữ nhật là:
(17 + 9,5) nhân 2 = 53 (m)
Kết quả: 53 m
Câu 6: Tính biểu thức sau bằng cách đơn giản nhất: 51,2 chia 3,2 - 4,3 nhân (3 - 2,1) - 2,68 = ...
- Cách giải:
+ Thực hiện phép tính trong dấu ngoặc trước, sau đó tính các phép toán bên ngoài.
+ Trong biểu thức có cộng, trừ, nhân, chia, thực hiện phép nhân và chia trước, sau đó thực hiện phép cộng và trừ.
- Giải chi tiết:
51,2 chia 3,2 - 4,3 nhân (3 - 2,1) - 2,68
= 16 - 4,3 x 0,9 - 2,68
= 16 - 3,87 - 2,68
= 12,13 - 2,68
= 9,45
Câu 7: Biết 4,5 lít dầu nặng 3,42 kg. Hỏi 8 lít dầu nặng bao nhiêu kg?
- Cách giải:
+ Tính trọng lượng của 1 lít dầu bằng cách chia trọng lượng của 4,5 lít dầu cho 4,5.
+ Để tính trọng lượng của 8 lít dầu, nhân trọng lượng của 1 lít dầu với 8.
- Giải chi tiết
Tóm tắt:
4,5 lít dầu nặng 3,42 kg
8 lít dầu nặng bao nhiêu kg?
Giải bài tập:
Trọng lượng của 1 lít dầu là:
3,42 chia 4,5 = 0,76 (kg)
8 lít dầu nặng bao nhiêu kg?
0,76 nhân 8 = 6,08 (kg)
Kết quả: 6,08 kg
Câu 8: Theo kế hoạch, năm ngoái thôn Hoà An dự định trồng 20 ha ngô. Đến hết tháng 9, thôn Hoà An đã trồng 18 ha và đến cuối năm trồng được 23,5 ha ngô. Tính
a. Đến cuối tháng 9, thôn Hoà An đã thực hiện được bao nhiêu phần trăm kế hoạch năm?
b. Đến cuối năm, thôn Hoà An đã hoàn thành bao nhiêu phần trăm kế hoạch và vượt mức dự kiến bao nhiêu phần trăm?