Giải bài tập văn trang 23 trong sách bài tập văn 10 - Cánh diều

Buzz

Đọc tóm tắt

- Đoạn văn trên nhấn mạnh sự tinh tế và sâu sắc của các biện pháp tu từ trong thơ của các nhà thơ nổi tiếng như Trần Đăng Khoa, Chế Lan Viên, Lò Ngân Sủn, và Nguyễn Đình Thi.
- Các biện pháp này giúp tác giả diễn đạt sâu sắc về tình cảm, hoàn cảnh và lý tưởng dân tộc Việt Nam, từ khát khao tự do đến sự hy sinh cao cả.

Câu 1

a. Gió mạnh mẽ thổi, thay đổi hình dạng liên tục

Cát bay như đàn chim hoang

(Trần Đăng Khoa)

b. Đêm buông xuống, không thể nhìn thấy rõ nhau nữa

Như vỏ ốc biến thành lời

(Trần Đăng Khoa)

c. Gặp lại nhân dân như nai trở về suối quen thuộc

Cỏ đón giọt sương, chim én đón mùa xuân,

Như đứa trẻ thơ thèm khát được bú sữa

Chiếc nôi bỗng nhận được vòng tay đón

(Chế Lan Viên)

d. Tình yêu là loại vũ khí

Giữ vững đất trời quê nhà

(Lò Ngân Sủn)

Phương pháp giải:

- Đọc câu thơ

- Ôn lại kiến thức cũ về so sánh

- Áp dụng vào câu thơ → tác dụng

Lời giải chi tiết:

a. Tác dụng nhấn mạnh sự khó khăn ở Trường Sa của những người lính đảo.

b. Tác dụng nhấn mạnh khí thế làm việc của những người lính ở đây rất gian khổ và đầy thách thức. Mặc dù khó khăn nhưng những người lính ở đảo vẫn giữ được tinh thần vui vẻ, lạc quan, yêu đời.

c. Nhấn mạnh khát vọng trở lại với đất nước, với quê hương.

d. Tác dụng nhấn mạnh tình yêu quê hương kết hợp với tình yêu lứa đôi của những người lính trên biên cương của Tổ quốc.

Câu 2

Tìm và phân tích ý nghĩa của các biện pháp tu từ trong những dòng thơ sau ở bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi

a. Ôi những cánh đồng quê chảy máu

Dây thép gai đâm nát bầu trời chiều

b. Trán cháy rực nghĩa trời đất mới

Lòng ta đầy ánh bình minh

c. Súng bắn vang trời tức giận

Con người nổi như dòng sông trào

Nước Việt Nam từ máu lửa

Rơi bùn đứng lên sáng lòa

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ bài thơ

- Ôn lại kiến thức về biện pháp tu từ

- Áp dụng vào bài thơ → ý nghĩa của các biện pháp tu từ

Lời giải chi tiết:

a. Biện pháp hoán dụ: cánh đồng quê chảy máu.

- Biện pháp nhân hóa: dây thép gai đâm nát bầu trời chiều

→ Tác giả rất tài tình và khéo léo khi sử dụng thành công biện pháp hoán dụ và nhân hóa để vẽ lên một bức tranh về đồng quê thân thuộc, dân dã nhưng đầy tang thương. Với những hình ảnh 'chảy máu, đâm nát' khiến người đọc liên tưởng đến những dấu hiệu của chiến tranh. Mà chiến tranh làm đổ máu. Một khung cảnh thật sự u ám, buồn tẻ.

b. Ẩn dụ

Tác dụng: Hình ảnh “trán cháy rực” và 'lòng ta đầy ánh bình minh” gợi lên ý nghĩa về sự vinh quang, chiến thắng của dân tộc. Mặc dù có hi sinh, khó khăn nhưng dân tộc vẫn kiên trì, quyết tâm giành lại độc lập. Hình ảnh rất đặc biệt, diễn đạt sự thăng hoa của tinh thần, niềm tin được thắp sáng. Người đọc có thể hình dung được hình ảnh ngọn lửa của hy vọng. Câu thơ cuối tràn đầy kiêu hãnh, niềm vui, khát vọng phất lên hi vọng. Sự bát ngát của trời đất là sự bát ngát của tâm hồn con người.

c. BPTT nổi bật là: so sánh

+ Con người nổi lên như dòng sông trào (từ so sánh: như)

Tác dụng: nói lên tinh thần yêu nước của người dân Việt Nam.

Câu 3

Tìm và phân tích ý nghĩa của các biện pháp tu từ trong những trích dẫn sau:

a. Mẹ ngồi yên bình, dáng vẻ mặt đang gồng lên,

Lưng vẫn cong, đỡ cả cuộc đời sóng gió.

b. Lúc ngồi nhớ thôn Đông,

Cớ sao nhớ thôn Đoài không?

c. Những niềm vui ấy chị vẫn nhớ rõ ràng. (Ngô Tất Tố)

Phương pháp giải:

Ôn lại kiến thức về biện pháp tu từ.

Lời giải chi tiết:

a. Hoán dụ: Mẹ ngồi yên bình, dáng vẻ mặt đang gồng lên

→ Nhấn mạnh nội dung diễn đạt của câu thơ: một sự sẻ chia và hy sinh yên lặng của người mẹ.

b. Ẩn dụ: Thôn Đông, thôn Đoài

Nhân hoá: Có sao nhớ thôn Đoài không?

→ Nhấn mạnh nội dung diễn đạt của câu thơ: không gian trở thành không gian của tâm trạng nhớ nhung, của đôi lứa hò hẹn.

c. Hoán ngữ: Những niềm vui ấy chị vẫn nhớ rõ ràng

→ Có tác dụng biểu cảm, nhấn mạnh nội dung diễn đạt của câu “những niềm vui ấy”.

Khi mùa hoa mận nở rộ, miền Tây Bắc trở nên đặc biệt hấp dẫn với vẻ đẹp của thiên nhiên. Hoa mận trắng như tuyết và nhụy vàng như nắng rực rỡ trên những cành cây, tạo nên một khung cảnh tráng lệ, đẹp đẽ. Cảnh nhà nhà sơn sắc, chuẩn bị cho mùa tết sắp đến thêm phần thú vị và ấm áp.

Các biện pháp so sánh trong các câu thơ được sử dụng một cách tinh tế để tạo ra hình ảnh và cảm xúc đặc biệt. Từ 'như' và 'như' trong câu thơ a và b tạo ra sự tương đồng giữa hai khái niệm khác nhau, mang lại sự phong phú và hấp dẫn cho câu thơ. Trong khi đó, các so sánh trong câu thơ c và d giúp làm nổi bật hình ảnh và cảm xúc, tăng cường tính biểu cảm và hình tượng cho câu thơ.

Trong những câu thơ này, các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hoá và ẩn dụ được sử dụng một cách linh hoạt và tinh tế. Chúng giúp tạo ra hình ảnh sắc nét và cảm xúc sâu sắc, làm cho câu thơ trở nên sống động và sinh động hơn. Dù mỗi câu thơ có một phong cách và ý nghĩa riêng, nhưng tất cả đều đem lại cho người đọc những trải nghiệm đặc biệt và sâu sắc về vẻ đẹp của Tổ quốc.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu thơ 'Cát bay như đàn chim hoang' và tác dụng của nó?

Biện pháp tu từ trong câu 'Cát bay như đàn chim hoang' là so sánh. Tác dụng của nó là nhấn mạnh sự thay đổi liên tục và khó khăn trong môi trường khắc nghiệt, phản ánh sự gian khổ của những người lính ở Trường Sa.

Câu thơ 'Đêm buông xuống, không thể nhìn thấy rõ nhau nữa' sử dụng biện pháp tu từ nào và mục đích của nó?

Câu thơ 'Đêm buông xuống, không thể nhìn thấy rõ nhau nữa' sử dụng biện pháp nhân hóa và ẩn dụ. Mục đích của nó là tạo ra hình ảnh u ám, khắc họa sự khó khăn, gian khổ trong công việc của những người lính ở đảo.

Biện pháp tu từ trong câu 'Gặp lại nhân dân như nai trở về suối quen thuộc' là gì và ý nghĩa của nó?

Câu 'Gặp lại nhân dân như nai trở về suối quen thuộc' sử dụng biện pháp so sánh. Ý nghĩa của nó là diễn tả khát vọng mãnh liệt của người lính muốn trở về quê hương, tạo cảm giác an lành, quen thuộc như việc nai về suối.

Câu 'Tình yêu là loại vũ khí' trong bài thơ của Lò Ngân Sủn sử dụng biện pháp tu từ nào và tác dụng của nó?

Câu 'Tình yêu là loại vũ khí' sử dụng biện pháp ẩn dụ. Tác dụng của nó là nhấn mạnh sức mạnh tiềm tàng của tình yêu trong việc bảo vệ quê hương, đất nước, và trong cuộc chiến đấu của những người lính.

Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu 'Cánh đồng quê chảy máu' trong bài thơ 'Đất nước' và ý nghĩa của nó?

Câu 'Cánh đồng quê chảy máu' sử dụng biện pháp hoán dụ. Ý nghĩa của nó là mô tả cảnh tượng đau thương của chiến tranh, khi đất đai và con người phải chịu đựng sự tàn phá, đổ máu.

Trong bài thơ 'Đất nước', câu 'Trán cháy rực nghĩa trời đất mới' có biện pháp tu từ nào và tác dụng của nó?

Câu 'Trán cháy rực nghĩa trời đất mới' sử dụng biện pháp ẩn dụ. Tác dụng của nó là khắc họa hình ảnh người dân Việt Nam mạnh mẽ, quyết tâm với sự hi sinh vì độc lập tự do, giống như ngọn lửa cháy rực.