Giải bài tập văn Xúy Vân giả dại trang 30 sách bài tập văn 10 - Cánh diều

Buzz

Đọc tóm tắt

- Các câu hỏi về chèo cổ: (1) Chèo cổ thuộc sân khấu dân gian, phát triển ở đồng bằng Bắc Bộ.
- (2) Các vở chèo cổ nổi bật: Quan Âm Thị Kính, Lưu Bình – Dương Lễ, Kim Nham.
- (3) Kịch bản chèo từ truyện cổ tích, truyện Nôm.
- (4) Nội dung chèo phản ánh đời sống phong kiến, ca ngợi phẩm chất con người.

Các câu hỏi sau về chèo cổ có đúng hay không? Đánh dấu V vào ô thích hợp.

Câu 1

Các phát biểu sau đây về chèo cổ là đúng hay sai? Hãy đánh dấu V vào ô phù hợp.

Phương pháp giải:

Đọc phần Kiến thức ngữ văn SGK về thể loại chèo để hoàn thành bài.

Lời giải chi tiết:

Nội dung phát biểu	Đúng	Sai
(1) Chèo cổ thuộc thể loại sân khấu dân gian, ra đời từ xa xưa, phát triển mạnh mẽ ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.	V
(2) Các vở chèo cổ đặc sắc gồm: Quan Âm Thị Kính, Lưu Bình – Dương Lễ, Kim Nham, Tam nữ đồ vương, Đào Tam Xuân.		V
(3) Kịch bản chèo (tích chèo) là phần nội dung chính của vở diễn, thường lấy từ các truyện cổ tích, truyện Nôm, truyện cười.	V
(4) Nội dung của chèo cổ phản ánh đời sống vật chất, tâm hồn, tình cảm của con người trong xã hội phong kiến, phê phán các thói hư, tật xấu, ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người, thể hiện sâu sắc tinh thần nhân văn.	V

Câu 2

Điều gì không phải là yêu cầu khi đọc hiểu văn bản chèo?

Phương pháp giải:

Tham khảo Kiến thức ngữ văn SGK về thể loại chèo để hoàn thành bài tập.

Lời giải chi tiết:

Đáp án D

Câu 3

Tâm trạng của Xúy Vân được thể hiện ra sao qua tiếng gọi chờ đò, trong lời hát điệu con gà rừng, trong lời than, lời hát ngược?

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu nội dung của tác phẩm để phân tích tâm trạng của nhân vật

- Chú ý đến những tiếng gọi chờ đò, trong lời hát điệu con gà rừng, trong lời than, lời hát ngược để nhận biết các yếu tố tâm trạng của Xúy Vân.

Lời giải chi tiết:

Tâm trạng của Xúy Vân qua tiếng gọi đò, trong điệu hát con gà, trong lời than, lời hát ngược: Nàng đầy day dứt về những việc mình làm, nhưng đôi khi tự nhận thấy mình đã sai lầm, ngốc nghếch, thất bại:

Tôi gọi đò, đò không đến

Tôi chờ mãi không thấy đò

Đợi đò càng lâu, có lúc là tâm trạng của phụ nữ tự thấy mình lạc lõng, cô đơn, vô nghĩa trong gia đình chồng, những thất vọng trước sự xung đột giữa ước mơ về hạnh phúc gia đình ấm cúng và hiện thực bị chồng lơ là, bỏ bê vì quá mê công việc. Nàng trách móc số phận, nhưng số phận lại không kết nối họ với nhau. Vì thế, nàng cảm thấy buồn bã, cô đơn, tuyệt vọng, đau lòng. Câu nói ngược, chứa đựng những ý kiến mâu thuẫn, kích thích về tâm trạng nội tâm xáo trộn, không ổn định, hỗn loạn. Xúy Vân dường như rơi vào trạng thái rối loạn, điên cuồng, lạc lõng, mất phương hướng.

Câu 4

Phân tích tác dụng của một yếu tố nghệ thuật trong văn bản mà em thấy thể hiện rõ các đặc trưng của sân khấu chèo.

Phương pháp giải:

- Đọc và hiểu nội dung của tác phẩm để phân tích yếu tố nghệ thuật

- Phân tích cách thức sử dụng yếu tố nghệ thuật để thể hiện đặc điểm của sân khấu chèo

- Ôn lại và tìm hiểu về các đặc điểm của sân khấu chèo

Lời giải chi tiết:

- Nghệ thuật diễn tả tâm trạng phức tạp của Xúy Vân qua lời hát: Tâm trạng phức tạp của Xuý Vân thể hiện trong sự mâu thuẫn giữa hình thức bên ngoài và nội dung tâm trạng bên trong.

- Nội dung suy nghĩ, tâm trạng bên trong: Xúy Vân hoàn toàn tỉnh táo, cô luôn day dứt, oán trách, cảm thấy cô đơn, lạc lõng...

- Hình thức bên ngoài cô phải đóng vai một người điên, hành động và lời nói giống như người điên dại.

- Nghệ thuật diễn tả: Tác giả kết hợp các lời thật, lời điên để thể hiện sự mâu thuẫn trong tâm trạng. Sử dụng các lối nói, điệu nhảy, vũ điệu, hướng dẫn sân khấu khác nhau để thể hiện sự biến đổi trong tâm lý, tâm trạng của nhân vật.

Câu 5

Trong đoạn trích, câu hát nổi bật nhất của nhân vật Xuý Vân là gì? Tại sao bạn lại ấn tượng với nó?

Phương pháp giải:

Chọn một câu hát hoặc lời nói mà bạn cảm thấy ấn tượng, dựa vào sự sáng tạo nghệ thuật của câu hát, lời nói để giải thích lý do.

Lời giải chi tiết:

Tôi ấn tượng với câu hát:

“Con cá rô nằm vũng chân trâu

Để cho năm bảy cần câu châu vào”

Do biện pháp ẩn dụ tinh tế trong câu: Biện pháp ẩn dụ gợi lên tình cảm khổ đau, tính thế bế tắc, ngột ngạt của Xuý Vân: Không gian hẹp, bó buộc, nhỏ nhen, chỉ là một cái “vũng chân trâu”; tình thế bị đuổi bắt, khó mà thoát ra khỏi “Như chim vào lồng như cá cắn câu”.

Câu 6

Theo bạn, nhân vật Xúy Vân xứng đáng được thương hay chỉ trách? Tại sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ tác phẩm để hiểu và rút ra được ý nghĩa của văn bản

- Xem xét vấn đề qua các khía cạnh như thời kỳ, hoàn cảnh và nguyên nhân dẫn đến chuỗi hành động của nhân vật,

- Hiểu và đưa ra đánh giá khách quan về nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Theo tôi, Xúy Vân đáng được thương hơn là chỉ trách bởi:

- Cuộc hôn nhân giữa Thúy Vân và Kim Nham được sắp đặt hối hả không hoàn toàn dựa trên tình yêu.

- Xúy Vân cũng chỉ là một cô gái thôn quê bình thường với những ước mơ, khát vọng nhỏ nhoi giản dị. Nhưng những ước mơ đó không được thực hiện, chồng và gia đình chồng cô chỉ mong ước về danh vọng, tham vọng trở thành quan lại. Trong những lúc lạc lõng nhất, cô gặp Trần Phương, người mà cô xem như tri kỉ, bạn đồng hành, người chia sẻ cùng mình.

- Có thể nói Xúy Vân là một người thông minh, khôn ngoan, mạnh mẽ, khao khát hạnh phúc và can đảm theo đuổi tình yêu nhưng cô phải giả dối để bám theo tình yêu mong manh đó và rồi phải trả giá đắt. Mong muốn tình yêu tự do nhưng lại không thể thực hiện được vì trong xã hội phong kiến, tư tưởng cũ kỹ, quan niệm “tam tòng” đã trói buộc số phận người phụ nữ.

Câu 7

Hãy tìm và thu thập một số tác phẩm văn học nghệ thuật lấy cảm hứng từ hình ảnh nhân vật Xuý Vân trong vở chèo. Chọn một tác phẩm bạn ưa thích nhất và chỉ ra trong tác phẩm đó tác giả đã diễn đạt cảm xúc, suy tư như thế nào về hình ảnh nhân vật Xuý Vân.

Phương pháp giải:

Tìm kiếm và thu thập một số tác phẩm văn học nghệ thuật lấy cảm hứng từ hình ảnh nhân vật Xuý Vân trong vở chèo. Chọn một tác phẩm bạn yêu thích nhất và chỉ ra trong tác phẩm đó tác giả đã thể hiện cảm xúc, suy tư như thế nào về hình ảnh nhân vật Xuý Vân.

Lời giải chi tiết:

- Một số tác phẩmlấy cảm hứng từ hình ảnh nhân vật Xuý Vân trong vở chèo: Bài thơ Vân dại của Đoàn Thị Tảo, ca khúc Chờ chàng của Trần Khánh Ly, bộ tranh Xuý Vân của hoạ sĩ Lý Trực Sơn,…

- Tôi ưa thích nhất bài thơ Vân dại của Đoàn Thị Tảo. Dòng thơ dịu dàng không thể che giấu được những cảm xúc sâu thẳm bên trong. Bài thơ không đi vào vấn đề mà chỉ có phần bắt đầu, cũng không kết thúc - mà toàn bộ bài thơ, kể cả từng câu đều tự kết thúc như trong vở chèo Vân dại. Vân dại đi không điểm xuất phát để đến và không điểm đến, chỉ nhìn thấy một hình bóng vùng qua vút lá cây với tiếng gọi của con đò làm rùng mình hàng ngàn năm và khán giả tự kết thúc cho nàng.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Chèo cổ là thể loại sân khấu dân gian như thế nào và phát triển ở đâu?

Chèo cổ là thể loại sân khấu dân gian ra đời từ xa xưa, phát triển mạnh mẽ ở vùng đồng bằng Bắc Bộ, mang đậm tính dân gian và văn hóa truyền thống.

Những vở chèo cổ đặc sắc bao gồm những tác phẩm nào?

Các vở chèo cổ đặc sắc bao gồm: Quan Âm Thị Kính, Lưu Bình – Dương Lễ, Kim Nham, Tam nữ đồ vương, Đào Tam Xuân. Đây là những tác phẩm nổi bật của thể loại chèo cổ.

Kịch bản chèo lấy cảm hứng từ những nguồn tài liệu nào?

Kịch bản chèo (tích chèo) thường lấy cảm hứng từ các truyện cổ tích, truyện Nôm, truyện cười, phản ánh đời sống và tình cảm con người trong xã hội phong kiến.

Nội dung của chèo cổ phản ánh những yếu tố gì trong xã hội phong kiến?

Chèo cổ phản ánh đời sống vật chất, tâm hồn và tình cảm con người trong xã hội phong kiến, phê phán thói hư tật xấu, ca ngợi phẩm chất tốt đẹp, thể hiện tinh thần nhân văn.

Tâm trạng của Xúy Vân được thể hiện như thế nào qua các yếu tố nghệ thuật trong chèo?

Tâm trạng của Xúy Vân được thể hiện qua tiếng gọi đò, điệu hát con gà, lời than và lời hát ngược, phản ánh sự cô đơn, thất vọng và mâu thuẫn trong nội tâm nàng.

Xúy Vân có đáng thương hay chỉ đáng trách, tại sao?

Xúy Vân đáng thương hơn là chỉ trách, vì cô chỉ là người phụ nữ bị xã hội phong kiến trói buộc, khao khát hạnh phúc nhưng lại không thể thực hiện được ước mơ.

Tác phẩm nào lấy cảm hứng từ hình ảnh nhân vật Xúy Vân trong vở chèo?

Một số tác phẩm lấy cảm hứng từ nhân vật Xúy Vân là bài thơ 'Vân dại' của Đoàn Thị Tảo, ca khúc 'Chờ chàng' của Trần Khánh Ly, và bộ tranh 'Xuý Vân' của hoạ sĩ Lý Trực Sơn.