Buzz
Câu 1
Bài tập 1 (trang 8, VTH Ngữ văn 8, bài 1)
Phân tích từng phần của đoạn trích và tóm tắt nội dung chính của từng phần:…
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ văn bản để xác định cấu trúc của bài.
Lời giải chi tiết:
Đoạn trích có thể phân thành 3 phần:
- Phần 1 (Từ đầu đến “…ngày 25 tháng chạp năm Mậu thân 1788”): Nghe tin quân Thanh đã chiếm thành Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế và ra chiến dịch đánh giặc.
- Phần 2 (Tiếp theo đến “….tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành”): Mô tả cuộc hành quân nhanh chóng và chiến thắng lịch sử của quân Tây Sơn.
- Phần 3 (Còn lại): Tình hình thảm họa của quân Thanh và vua Lê Chiêu Thống.
Câu 2
Bài tập 2 (trang 8, VTH Ngữ văn 8, bài 1)
Những nhân vật lịch sử được tác giả đề cập trong văn:…
Những sự kiện lịch sử được tác giả đề cập trong văn bản:…
Phương pháp giải:
Theo dõi văn bản để xác định những nhân vật và sự kiện lịch sử được tác giả đề cập.
Lời giải chi tiết:
Những nhân vật lịch sử được tác giả đề cập trong văn: Quang Trung, La Sơn Phu tư Nguyễn Thiếp, Ngô Văn Sở, Lê Chiêu Thống, Tôn Sĩ Nghị,...
Những sự kiện lịch sử được tác giả đề cập trong văn bản: ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế với tên là Quang Trung, chỉ huy quân tiến về phía Bắc để tiêu diệt quân Thanh; đêm 30 Tết, quân ta vượt sông Gián và tiêu diệt quân địch ở đồn tiền tiêu; đêm mùng 3 Tết, quân ta bao vây và tiêu diệt đồn Hà Hồi; đêm mùng 5 Tết, quân ta tấn công và chiếm đồn Ngọc Hồi; quân Thanh thất bại thảm hại, Tôn Sĩ Nghị và Lê Chiêu Thống chạy trốn;...
Câu 3
Bài tập 3 (trang 9, VTH Ngữ văn 8, bài 1)
Những chi tiết đặc biệt mô tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược đất nước ta:…
Đặc điểm tính cách của nhân vật được thể hiện qua những chi tiết đó:…
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản để tìm các chi tiết đặc biệt mô tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược đất nước ta. Từ đó, xác định đặc điểm tính cách của nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Những chi tiết đặc biệt mô tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược đất nước ta: Khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược đất nước, Bắc Bình Vương tức giận, triệu hồi các tướng sĩ, lên kế hoạch tổ chức quân đội để đối phó ngay lập tức; lên ngôi hoàng đế, chỉ huy quân tiến vào phía Bắc để tiêu diệt quân Thanh; tìm kiếm ý kiến của các nhà quân sự thông thái; tập hợp binh lính từ Nghệ An, triển khai chiến lược và hỗ trợ tinh thần cho binh lính; đưa ra kế hoạch chiến đấu chính xác;...
Đặc điểm tính cách của nhân vật được thể hiện qua những chi tiết đó: là một người thông minh, nhạy bén; hành động mạnh mẽ, quả quyết, tự tin; lãnh đạo binh lính thông qua kế sách chiến lược, sử dụng chiến thuật hợp lý và độc đáo; tỏ ra kiêu hãnh, tự hào về dân tộc và có ý chí quyết định, quyết thắng;...
Câu 7
Bài tập 7 (trang 10, VTH Ngữ văn 8, tập 1)
Các đặc điểm đặc trưng của truyện lịch sử được thể hiện trong đoạn văn:…
Đánh giá về phong cách kể chuyện lịch sử của tác giả:…
Phương pháp giải:
Xác định các yếu tố đặc trưng của truyện lịch sử và nhận xét về cách tác giả kể chuyện lịch sử.
Lời giải chi tiết:
Các đặc điểm đặc trưng của truyện lịch sử được thể hiện trong đoạn văn:
- Bối cảnh: tái hiện các sự kiện, nhân vật thực tế ở một thời kỳ cụ thể: chiến thắng mùa xuân năm Ki Dậu (1789), Quang Trung đánh tan 29 vạn quân Thanh => Thông qua trí tưởng tượng, sáng tạo và mô tả của tác giả, bối cảnh của một thời đại trong quá khứ trở nên sống động như đang diễn ra trước mắt
- Nhân vật: đa dạng, tập trung mô tả các nhân vật nổi tiếng như vua chúa, anh hùng, các tướng cầm quân – những người có vai trò quan trọng đối với cuộc sống của cộng đồng, dân tộc, trong đó, Quang Trung, Lê Chiêu Thống là những nhân vật tiêu biểu
- Cốt truyện: dựa trên các sự kiện đã xảy ra; tuy nhiên, các tác giả đã tái tạo, sáng tạo, sắp xếp theo ý nghệ thuật của mình nhằm thể hiện chủ đề tư tưởng.
- Ngôn ngữ: được mô tả khá thành công, phù hợp với đặc điểm của thời đại, vị thế xã hội và tính cách của từng nhân vật
Đánh giá về phong cách kể chuyện lịch sử của tác giả: Tác phẩm viết về đề tài lịch sử này có chứa đựng các nhân vật và các chi tiết sáng tạo, tuy nhiên nhân vật chính và sự kiện chính thì được tạo ra dựa trên các tài liệu thực tế trong lịch sử, tôn trọng lời nói, trang phục, phong tục, tập quán phù hợp với giai đoạn lịch sử đó.
Câu 8
Bài tập 8 (trang 10, VTH Ngữ văn 8, tập 1)
Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) trình bày cảm nhận về một chi tiết trong văn bản để lại ấn tượng sâu sắc nhất.
Phương pháp giải:
Chọn ra chi tiết gây ấn tượng nhất và viết đoạn văn thể hiện cảm nhận từ 7-9 câu.
Lời giải chi tiết:
Chọn ra chi tiết gây ấn tượng nhất và viết đoạn văn thể hiện cảm nhận từ 7-9 câu. Bình minh ngày mùng 5 Tết, quân ta tấn công đồn Ngọc Hồi - Thanh Trì - Hà Nội. Đây là đồn trọ quan trọng nhất của địch với hàng vạn quân tinh nhuệ đóng giữ. Đồn lũy được xây dựng vững chắc, xung quanh đều cắm chông sắt và chôn địa lôi dày đặc. Vua Quang Trung nhìn thấy vậy, ra lệnh lấy sáu chục tấm ván, mỗi ba tấm ghép lại thành một bức, bên ngoài lợp rơm đặc nước, tổng cộng là hai mươi bức. Quân lính chọn người mạnh mẽ nhất, mỗi mười người bế một bức, lưng đeo gươm ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, hình thành thành trận hình “nhất”. Quân Thanh bắn pháo, đạn không trúng ai cả. Nhận thấy có gió bắc, quân Thanh dùng ống phóng khói lửa, phun khói che khuất bầu trời, cách hàng ngàn thước không thấy gì để gây ra sự hỗn loạn trong quân Nam. Không ngờ sau một lúc, gió đổi hướng, kẻ địch tự mình thắp lửa. Vua Quang Trung tức thì ra lệnh quân mình cầm ván che mặt và lao thẳng vào. Khi quân địch va vào nhau, họ ném ván xuống đất, mọi người vung gươm chém loạn, những người theo sau cũng tấn công một cách quyết liệt. Quân Thanh không còn sức chống đỡ, tán loạn bỏ chạy, xô nhau lên đê, nhiều người tử vong, cảnh tượng một mớ lẫn lộn, máu chảy như suối. Trước đó, nhà vua Tây Sơn đã sai một đội quân dọc theo đê Yên Duyên kéo lên, giương cờ và kêu trống để tạo ra một vũ trang giả ở phía đông. Đến lúc đó, quân Thanh càng sợ và tìm cách tắt bước.
