Buzz
Đọc lại đoạn văn Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 83), từ “Tôi rất ghét cái định kiến quái gở” đến “đổi bát mồi hôi lấy từng hạt chữ' và trả lời các câu hỏi:
Câu hỏi 1
Đoạn văn trích dẫn phản ánh quan điểm của tác giả về vấn đề gì?
Phương thức giải:
Đọc lại đoạn hai của văn bảnChữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 83).
Lời giải chi tiết:
Đoạn trích thể hiện quan điểm của tác giả về sự công phu, nhọc nhằn của việc sáng tạo thơ (hay lao động thơ).
Câu hỏi 2
Định nghĩa chính xác về luận điểm của đoạn văn và chỉ ra điểm độc đáo trong cách mà luận điểm của tác giả được diễn đạt.
Phương thức giải:
Đọc lại đoạn hai của văn bảnChữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 83).
Lời giải chi tiết:
Luận điểm chính của đoạn trích là thể hiện sự cảm thông, đồng cảm với những “nhà thơ một nắng hai sương, lầm lũi, lực điển trên cánh đồng giấy, đổi bát mồ hôi lấy từng hạt chữ”
Điểm độc đáo trong cách diễn đạt luận điểm của tác giả:
- Đầu tiên, tác giả tạo sự chú ý bằng cách thể hiện sự từ chối rõ ràng đối với định kiến mà ông gọi là “quái gở”: “các nhà thơ Việt Nam thường chín sớm nên cũng tàn lụi sớm'. Theo ông, điều này là một cách cắt nghĩa hời hợt dựa vào quan điểm mệnh định.
- Thứ hai, tác giả xác định nguyên nhân 'tàn lụi sớm” không phải là do “chín sớm” mà là do thái độ không đúng của nhiều nhà thơ khi nghĩ về nghề và làm nghề – nghề thơ. Thật là nhiều người “chủ yếu sống bằng vốn trời cho', và theo tác giả, “những người “cho” đều bủn xỉn”, không nên hy vọng gì nhiều. Cách liên hệ – so sánh của tác giả rất thú vị, giúp người đọc hiểu rõ vấn đề một cách nhanh chóng.
- Luận điểm chính được nêu ra cuối cùng, sau khi 'dọn đường” bằng những lập luận phản biện sắc sảo với cả người nêu nhận định về “chín sớm” lẫn những nhà thơ chưa có ý thức đầy đủ về công phu lao động chữ nghĩa của nghề thơ.
Câu hỏi 3
Theo bạn, tại sao tác giả không ưa định kiến rằng “các nhà thơ Việt Nam thường chín sớm nên cũng tàn lụi sớm”?
Phương pháp giải:
Đọc lại đoạn hai của văn bảnChữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 83).
Lời giải chi tiết:
Tác giả không ưa định kiến rằng “các nhà thơ Việt Nam thường chín sớm nên cũng tàn lụi sớm” có thể do:
- Định kiến này bắt nguồn từ một cách nhìn nhận, đánh giá hẹp về lĩnh vực sáng tạo thơ.
- Định kiến này có thể làm cho nhà thơ mất lòng tin vào bản thân, khiến họ chấp nhận dễ dàng trước tình trạng mà họ cho là “định mệnh” không thể vượt qua với sự cố gắng tối đa.
Câu hỏi 4
Nếu đoán về những lý lẽ mà độc giả có thể đưa ra để phản bác quan điểm của tác giả. Về phần bạn, bạn muốn trao đổi với tác giả ở điểm nào?
Phương pháp giải:
Dựa trên kinh nghiệm cá nhân.
Lời giải chi tiết:
Quan điểm đã được tác giả nêu đi ngược lại với quan niệm của nhiều người, cũng như là đi ngược lại với một hiểu biết phổ biến từ lâu, đặc biệt là khi thơ lãng mạn đang phổ biến trong văn học. Rõ ràng, những người không đồng ý với tác giả có thể đưa ra một số lý lẽ phản đối như:
- Không thể phủ nhận sự tồn tại của những yếu tố thường được gọi là “định mệnh' được đề cập trong nhận định “chín sớm nên cũng tàn lụi sớm”. Thực tế văn học có thể cung cấp nhiều ví dụ để chứng minh điều này.
- Không thể coi thường sự đặc biệt của lao động thơ so với các loại lao động khác. Sự cố gắng, “lầm lũi” lao động, “đổi bát mồ hôi lấy từng hạt chữ' trong sáng tạo nghệ thuật không phải lúc nào cũng đem lại thành công như mong đợi. Đôi khi, điều này chỉ làm rõ thêm sự bất lực của nhà thơ, nhà văn.
Dựa trên tôn trọng sự khác biệt và quan điểm riêng của mỗi người, bạn có thể thảo luận với tác giả ở những điểm mà bạn cảm thấy có lý do để nghĩ khác.
Câu hỏi 5
Phân tích nghệ thuật ẩn dụ được sử dụng trong câu cuối của đoạn trích.
Phương pháp giải:
- Đọc lại đoạn hai của văn bản Chữ bầu lên nhà thơ trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 83).
- Áp dụng kiến thức cá nhân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Câu cuối của đoạn trích là: “Tôi ưa những nhà thơ một nắng hai sương, lầm lũi, lực điền trên cánh đồng giấy, đổi bát mồ hôi lấy từng hạt chữ”. – ở đây, tác giả đã sử dụng kỹ thuật ẩn dụ để diễn đạt quan điểm của mình: một nắng hai sương, lực điền, cánh đồng giấy, hạt chữ. Rõ ràng, sau những từ ngữ ấy là một so sánh tiềm ẩn, dựa trên phát hiện về sự tương đồng giữa hoạt động sáng tạo của nhà thơ và lao động của người nông dân trên cánh đồng, xét trên cả hai mặt: sự lao lực và thành tựu cuối cùng có được. Đối với một đất nước
