Giải đáp bài tập Khoa học lớp 5, bài 32 về Tơ sợi

Tơ sợi là gì?

Tơ sợi là nguyên liệu quan trọng trong ngành dệt may và nhiều ngành công nghiệp khác.

- Một số loại tơ sợi tự nhiên phổ biến:

+ Sợi bông: Sợi bông là loại sợi mềm mại, mịn màng, phát triển từ quả bông hoặc lớp vỏ quanh hạt của cây bông thuộc giống Gossypium trong họ cẩm quỳ Malvaceae. Sợi bông gần như tinh khiết cellulose. Cây bông là loại cây bụi có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên toàn cầu, bao gồm Châu Mỹ, Châu Phi, Ai Cập và Ấn Độ. Mexico là nơi có sự đa dạng lớn nhất của các loài bông hoang dã, tiếp theo là Úc và Châu Phi.

Việc sử dụng bông để dệt vải đã có từ thời kỳ tiền sử; những mảnh vải bông có niên đại từ thiên niên kỷ thứ 5 trước Công Nguyên đã được phát hiện trong nền văn minh lưu vực sông Ấn, cùng với các mảnh vải từ năm 6000 trước Công Nguyên ở Peru. Dù đã được trồng từ lâu, sự phát minh máy tách bông đã làm giảm chi phí sản xuất và khiến nó trở thành loại vải sợi tự nhiên phổ biến nhất trong ngành may mặc hiện nay.

Sợi bông đóng vai trò quan trọng trong việc dệt vải. Vải bông có thể được dệt rất mỏng hoặc dày, phục vụ cho nhiều mục đích như làm lều bạt, buồm, v.v.

+ Tơ tằm: Có nhiều loại tơ tằm, trong đó có loại tơ nõn dùng để dệt lụa. Lụa tơ tằm nổi bật với vẻ đẹp óng ả và nhẹ nhàng.

Lụa là loại vải mịn và mỏng được dệt từ tơ. Lụa chất lượng cao nhất được làm từ tơ tằm. Tằm (Bombyx mori) được nuôi để lấy tơ, sau đó tơ được xe sợi và dệt thành lụa. Nghề dệt lụa đã có từ lâu đời và có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Trước đây, lụa là món hàng xa xỉ chỉ dành cho các tầng lớp quý tộc. Nó được vận chuyển từ Trung Quốc và xuất khẩu sang các nước phương Tây qua con đường tơ lụa. Lụa có cấu trúc lăng kính tam giác, nên ánh sáng chiếu vào sẽ phản xạ theo nhiều góc khác nhau, tạo nên vẻ óng ánh đặc trưng. Tơ 'tự nhiên' được sản xuất bởi một loài sâu bướm đặc biệt, không phải tằm dâu, và không thể nuôi được như tằm dâu.

Từ lâu, nhiều loại lụa tự nhiên đã được sử dụng ở Trung Quốc, Ấn Độ và châu Âu, dù không phổ biến bằng lụa từ tằm dâu. Lụa tự nhiên không chỉ khác biệt về màu sắc và kết cấu, mà còn về việc các sợi tơ dài từ các kén có thể bị đứt do bướm nở trước. Khi nuôi tằm dâu, người ta ngâm nhộng trong nước sôi hoặc xâu từng con để giữ kén nguyên vẹn, tạo ra sợi dài liên tục. Vì thế, vải từ lụa tằm dâu chắc chắn hơn.

Lụa tự nhiên cũng khó nhuộm hơn so với lụa tằm dâu. Có một số bằng chứng cho thấy tơ lụa tự nhiên đã được sản xuất ở vùng Địa Trung Hải và Trung Đông đồng thời với lụa từ Trung Hoa.

- Tơ sợi nhân tạo: Tơ sợi nhân tạo có nhiều loại, trong đó nổi bật là sợi ni lông.

+ Vải ni lông có tính năng không thấm nước, độ bền cao, chắc chắn và không màu.

Nylon là một từ gốc Pháp, dùng để chỉ một nhóm các polymer tổng hợp, bao gồm các polyamide (Monomer liên kết qua các liên kết amide). Nylon là loại nhựa dẻo nhiệt có thể được chế biến thành sợi, màng mỏng hoặc hình dạng khác, thường được sản xuất từ dầu mỏ.

(Hình ảnh minh họa tơ sợi - Nguồn: sưu tầm)

2. Giải Vở bài tập Khoa học lớp 5, bài 32: Tơ sợi

- Trả lời câu hỏi Khoa học lớp 5 Bài 32 trang 66: Hãy liệt kê một số loại vải được dùng để may chăn, màn, quần áo mà bạn biết.

Đáp án

Các loại vải thường dùng để may chăn, màn, quần áo bao gồm: Cotton, kaki, jeans, kate, nỉ, len, thô, voan, lanh, và nhiều loại khác.

- Đáp án cho câu hỏi Khoa học lớp 5, Bài 32 trang 66: Hình nào dưới đây liên quan đến quá trình sản xuất sợi bông, tơ tằm, hoặc sợi đay?

Đáp án

+ Hình 1 liên quan đến quy trình sản xuất sợi đay.

+ Hình 2 liên quan đến quá trình sản xuất sợi bông.

+ Hình 3 liên quan đến quá trình tạo ra tơ tằm.

- Đáp án cho câu hỏi Khoa học lớp 5, Bài 32 trang 67: Trong số sợi bông, sợi đay, tơ tằm, sợi lanh và sợi gai, sợi nào có nguồn gốc thực vật và sợi nào có nguồn gốc động vật?

Đáp án

+ Các loại có nguồn gốc thực vật bao gồm sợi bông, sợi đay, và sợi lanh.

+ Loại có nguồn gốc từ động vật: Tơ tằm.

- Đáp án cho câu hỏi Khoa học lớp 5, Bài 32 trang 67:

+ Tiến hành đốt thử một số mẫu tơ sợi tự nhiên và tơ sợi nhân tạo. Quan sát các hiện tượng xảy ra.

+ Dựa vào kết quả thí nghiệm và các thông tin dưới đây, hãy hoàn thành bảng dữ liệu.

Đáp án:

3. Ứng dụng của tơ sợi

- Các ứng dụng của tơ sợi tự nhiên:

+ Tơ sợi tự nhiên không chỉ được dùng trong ngành thời trang để sản xuất quần áo như tơ lụa, khăn lụa tơ tằm, cà vạt lụa tơ tằm, mà còn có nhiều ứng dụng khác như trang trí nội thất, sản xuất đồ nội thất, và trong nghệ thuật hội hoa.

Trang trí nội thất: Với sự phát triển mạnh mẽ của đô thị hóa và nhu cầu ngày càng cao về việc làm đẹp không gian sống và làm việc, lụa trở thành một lựa chọn phổ biến cho việc bọc ghế sofa và các sản phẩm nội thất khác nhờ vào tính bền bỉ và sự sang trọng của nó.

Ứng dụng trong hội họa: Tơ lụa được biết đến trong hội họa với tên gọi tranh lụa. Trong nghệ thuật, tranh lụa được đặt tên theo chất liệu nền tranh, không phải chất liệu vẽ. Đây là một hình thức nghệ thuật độc đáo, mang đến cho người xem cảm giác nhẹ nhàng, thanh thoát và đậm chất Á Đông.

Điểm đặc biệt của nghệ thuật tranh lụa Việt Nam là khả năng tạo ra một bảng màu độc đáo cho lụa, sử dụng màu sắc tiết chế nhưng vẫn tạo nên sự đa dạng về màu sắc.

Tranh lụa chính là niềm tự hào của mỹ thuật Việt Nam, với nhiều tác phẩm đã được trưng bày tại các triển lãm quốc tế.

Ngày nay, tơ lụa không chỉ được dùng trong ngành may mặc thời trang mà còn có nhiều ứng dụng khác mà chúng ta chưa khám phá hết. Tuy nhiên, các sản phẩm từ lụa tơ tằm thường mang đến sự sang trọng, quý giá và giá trị kinh tế cao cho người sử dụng và sản xuất.

- Ứng dụng của tơ sợi nhân tạo: Chất liệu này được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày nhờ vào tính ứng dụng cao và giá thành hợp lý.

Mặc dù tơ sợi nhân tạo không thích hợp để làm quần áo thường ngày vì không thấm hút ẩm, nhưng ưu điểm này lại làm cho nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho các sản phẩm như balo, lớp ngoài của áo khoác gió, áo khoác đường dài, giày leo núi, và các sản phẩm yêu cầu khả năng chống gió và nước.

Ngoài ra, vải nylon còn được sử dụng để chế tạo lều, áo giáp, dây cáp và tấm dù, và nhiều ứng dụng khác.

Trên đây là thông tin về tơ sợi. Để hiểu rõ hơn về nội dung bài viết, bạn có thể tham khảo: Đứng có đốt cháy nhiều calo hơn ngồi không?. Cảm ơn bạn đã đọc!