Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Mytour khám phá chức năng của tiểu cầu trong cơ thể và một số bệnh liên quan đến tiểu cầu trong bài viết dưới đây
1. Cuộc sống của tiểu cầu trong dòng máu
Các tế bào tổ tiểu cầu được tạo ra từ tủy xương, nơi chúng được hình thành. Trung bình mỗi ngày, một người tạo ra khoảng 35.000 tế bào tiểu cầu và chúng chỉ tồn tại trong khoảng 7 đến 10 ngày trong máu.
Trong cơ thể con người, các tế bào máu cũ bị phá hủy bởi lá lách. Điều này làm nổi bật những dấu hiệu bất thường ở lá lách, có thể chỉ ra sự bất thường của tiểu cầu.
2. Chức năng của tiểu cầu trong cơ thể
Tiểu cầu có nhiệm vụ chính là tham gia vào quá trình đông máu và cầm máu. Khi chúng ta bị tổn thương, tiểu cầu giúp ngăn máu chảy tại các vị trí tổn thương trên thành mạch máu và kín chặt lỗ thương. Tuy nhiên, khi tổn thương quá lớn, cần sự hình thành cục máu đông.
Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và cầm máu
Quá trình này bao gồm ba giai đoạn:
- Ban đầu, tiểu cầu kết dính vào lớp collagen xuất hiện khi thành mạch bị tổn thương.
- Ở giai đoạn tiếp theo, tiểu cầu được kích hoạt và thay đổi hình dạng, trở nên phình to và phóng các chất, trong đó có ADP và thromboxane A2.
- Giai đoạn cuối cùng, tiểu cầu kết tụ lại với nhau tạo thành các cụm tạo ra một rào cản ở vị trí tổn thương, dẫn đến việc máu ngừng chảy. Thủ thuật này chỉ hiệu quả đối với những tổn thương nhỏ.
Tóm lại, khi cơ thể bị tổn thương và máu chảy, các tiểu cầu gần khu vực tổn thương sẽ nhận biết và phản ứng bằng cách kích hoạt và kết tụ lại, tạo ra sự đông máu để ngăn chặn sự rỉ máu hoặc chảy máu.
Ngoài việc ngăn chặn đông máu, tiểu cầu còn giữ cho mạch máu mềm mại và linh hoạt.
3. Tiểu cầu bất thường ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?
Tìm hiểu về vai trò của tiểu cầu trong cơ thể, chúng ta nhận ra rằng sự tăng hoặc giảm tiểu cầu đều ảnh hưởng đến sức khỏe một cách đáng kể.
Bệnh giảm tiểu cầu
Điều này xảy ra khi tủy xương không tạo ra đủ tiểu cầu hoặc khi có quá nhiều tiểu cầu bị phá hủy. Khi tiểu cầu quá ít, có thể gây ra các triệu chứng như xuất huyết hoặc bầm tím trên da, và làm cho các vết thương không ngừng chảy máu.
Cũng có thể dẫn đến chảy máu ở mũi, khớp và thậm chí là chảy máu não.
Nguyên nhân gây giảm tiểu cầu có thể là do nhiễm virus, sử dụng một số loại thuốc gây hủy hoại tiểu cầu, mắc phải một số bệnh lý hoặc cũng có thể do yếu tố di truyền…
Giảm tiểu cầu có thể dẫn đến chảy máu mũi không bình thường
Bệnh tăng tiểu cầu lần đầu
Là một bệnh hiếm gặp, có tình trạng tăng tiểu cầu không rõ nguyên nhân, gây tắc nghẽn mạch máu hoặc có thể gây ra các trường hợp như chảy máu cam, chảy máu chân răng…
Bệnh tăng tiểu cầu lần thứ hai
So với tăng tiểu cầu lần đầu, tăng tiểu cầu lần thứ hai phổ biến hơn. Có thể gây ra bởi nhiễm trùng hoặc viêm, hoặc bởi một số bệnh ung thư, cũng có thể là do phản ứng với một số loại thuốc.
Bệnh rối loạn chức năng tiểu cầu
Đây là hiện tượng liên quan đến chất lượng của tiểu cầu. Trong trường hợp này, số lượng tiểu cầu có thể bình thường nhưng chúng không hoạt động đúng cách, có thể do tiểu cầu bị tổn thương hoặc do tác động từ bên ngoài như sử dụng một số loại thuốc, như aspirin. Rối loạn chức năng tiểu cầu có thể gây ra hiện tượng chảy máu ở da, chảy máu ở những tổn thương nhỏ, chảy máu ở mũi, họng, đường tiêu hóa hoặc chảy máu sau khi phẫu thuật.
4. Chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến tiểu cầu
Để bảo vệ sức khỏe, mọi người cần duy trì lối sống lành mạnh: tập thể dục đều đặn, ăn uống cân đối, uống nước đủ, không hút thuốc, hạn chế rượu bia…
Đối với người điều trị bệnh giảm tiểu cầu, cần hạn chế hoạt động có thể gây tổn thương, tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại, tiêm vắc xin phòng bệnh như sởi, quai bị, rubella.
Đối với người bị tăng tiểu cầu, cần chú ý đến dinh dưỡng, ăn thức ăn giàu vitamin và chất chống viêm, chống oxy hóa, kiểm soát cân nặng và khám sức khỏe định kỳ.
Khi phát hiện các triệu chứng bất thường như bầm tím, vết thương không dễ lành, chảy máu mũi liên tục, cần thăm bác sĩ. Xét nghiệm máu là phương pháp đơn giản để kiểm tra tiểu cầu. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm sinh hóa hoặc hình ảnh nếu cần thiết.
Phát hiện bệnh lý máu qua xét nghiệm máu
Khi cần xác định các vấn đề về máu và tiểu cầu, hãy đến Bệnh viện Đa khoa Mytour - một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu hiện nay.
Tại Bệnh viện Đa khoa Mytour, bạn sẽ được tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ cao và kinh nghiệm thực tiễn.
Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh Viện Đa Khoa Mytour là đơn vị đầu tiên trong cả nước được công nhận đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2012 và chứng chỉ CAP về chất lượng xét nghiệm.
Hệ thống kiểm tra của Mytour đạt chuẩn chất lượng toàn cầu