1. Cơ thể người bao gồm bao nhiêu nhóm cơ?
Trong cơ thể con người có rất nhiều loại cơ khác nhau, nhưng cơ bản chỉ có 3 nhóm chính là: cơ tim, cơ xương và cơ trơn. Số lượng cơ trong mỗi nhóm này lại không giống nhau:
Hình ảnh về giải phẫu cơ trơn
- Cơ tim: chỉ có duy nhất 1 cơ.
- Cơ xương (cơ vân): có khoảng 700 cơ.
- Cơ trơn: được kết nối bởi vài tỷ tế bào cơ khác nhau.
Nói về số lượng cơ trong cơ thể người, không thể đếm chính xác con số cụ thể. Nếu tính từng sợi cơ, có hàng tỷ sợi cơ tạo thành cơ thể, nhưng khi xem xét toàn bộ, có 3 nhóm cơ như đã nêu ở trên, mỗi nhóm cơ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể.
2. Chức năng của từng loại cơ trong cơ thể người
2.1. Cơ xương
Cơ xương (cơ vân) là mô được gắn với xương nhờ có gân. Sự kết hợp giữa cơ xương với khung xương tạo thành hệ vận động. Đây chính là lý do khiến cho khi nói đến cơ bắp nhiều người nhầm lẫn hệ cơ trong cơ thể chỉ có cơ xương.
Thành phần cấu tạo nên sợi cơ gồm 2 loại protein là myosin và actin. Các bó sợi cơ có hình thuôn dài, tạo thành trục chính và có màng bao lấy trục chính. Khi quan sát dưới kính hiển vi sẽ nhìn thấy phần tối và sáng có hình dáng tương đối giống với vân nên nó còn được biết đến với cái tên khác là cơ vân.
Vậy, số lượng cơ xương trong cơ thể con người chiếm 30 - 40% tổng lượng cơ, được phân theo khu vực như sau:
- Cơ vùng đầu cổ: điều chỉnh chuyển động của vùng đầu cổ và mặt.
- Cơ vùng thân: nằm ở vùng bụng và thân.
- Cơ chi trên: bao gồm các cơ di chuyển ở bàn tay, cổ tay, cánh tay và vai.
- Cơ chi dưới: hỗ trợ cho việc di chuyển của chân.
Cơ xương giúp cho hệ xương có thể vận động được
Chức năng chính của nhóm cơ xương là:
- Duy trì tư thế của cơ thể.
- Bảo vệ và cố định khớp ở đúng vị trí của nó.
- Giúp cho sự vận động cơ thể.
- Giúp con người có khả năng hít thở theo ý mình.
- Nuốt và nhai.
Khối lượng của cơ xương có xu hướng giảm dần theo tuổi tác, thường bắt đầu vào sau giai đoạn 40 tuổi.
2.2. Cơ tim
Đây là nhóm cơ có cấu trúc tương tự cơ xương nhưng lại hoạt động thông qua sự kiểm soát của hệ thần kinh tự trị. Bởi vậy, con người không thể điều khiển được nhóm cơ này bằng mong muốn chủ quan của mình.
Nhiệm vụ của cơ tim là co bóp và thực hiện hoạt động bơm máu. Sự co bóp của cơ tim được thực hiện sao cho đáp ứng với tín hiệu xung điện. Quá trình co bóp được bắt đầu bằng tế bào tạo nhịp.
Các tế bào cơ tim nhận tín hiệu điện được truyền đến từ tế bào tạo nhịp rồi co bóp nhịp nhàng để tạo thành nhịp tim và bắt đầu bơm máu đi nuôi cơ thể. Khả năng tái sinh của cơ tim rất hạn chế. Vì thế, khi mô tim bị tổn thương do các bệnh lý về tim, điển hình là viêm cơ tim, sức khỏe con người sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
2.3. Cơ trơn
Cơ trơn có mặt ở rất nhiều hệ cơ quan trong cơ thể: hô hấp, tiết niệu, tiêu hóa, sinh dục. Nhóm cơ này không được cấu tạo thành dạng vân sợi mà lại có cấu trúc dạng ô, lớp kế tiếp nhau và liên kết với các ô lân cận.
Ở mỗi hệ cơ quan, cơ trơn sẽ đảm nhận những nhiệm vụ khác nhau:
- Ruột và dạ dày (hệ tiêu hóa): cơ trơn co thắt để thực hiện nhiệm vụ tiêu hoá và hấp thu dinh dưỡng.
- Thận (hệ tiết niệu): cơ trơn sẽ đảm nhận chức năng đào thải độc tố và cân bằng điện giải.
- Hệ thống tĩnh mạch hoặc động mạch: cơ trơn đảm nhận nhiệm vụ oxy hóa mô và điều hoà huyết áp và oxy hoá mô.
- Phổi (hệ hô hấp): cơ trơn giúp cho phổi được giãn nở qua động tác hít vào của con người. Ngoài ra, ở hệ hô hấp, cơ trơn còn giúp cho đường thở giãn ra hoặc hẹp lại, điều này làm ảnh hưởng tới lượng không khí đi ra/vào cơ thể.
- Hệ sinh sản: với nữ giới, trong quá trình sinh nở, cơ trơn ở tử cung co bóp để đẩy thai nhi ra ngoài. Với nam giới, cơ trơn đảm nhận nhiệm vụ đẩy tinh trùng ra ngoài.
Không thể chính xác đếm được số lượng cơ trong cơ thể con người vì không thể tách biệt từng sợi cơ.
3. Biện pháp bảo vệ sức khỏe hệ cơ
Không thể chính xác xác định cơ thể con người có bao nhiêu cơ và mỗi loại cơ có chức năng và cấu trúc khác nhau. Tuy nhiên, mỗi người có thể tự chủ động thực hiện những biện pháp sau để hỗ trợ sức khỏe của hệ cơ:
- Tập thể dục đều đặn: giúp phát triển cơ bắp mạnh mẽ và tăng cường sức mạnh cũng như sức chịu đựng của cơ tim.
- Chế độ ăn cân đối: để có hệ cơ khỏe mạnh, cần hạn chế ăn chất béo và tránh ăn mặn.
- Bỏ hút thuốc: quan trọng cho sức khỏe chung và hệ cơ cụ thể.
- Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức lý tưởng (theo chỉ số BMI): thừa cân có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, gây nguy cơ chấn thương và bệnh tim mạch.
- Nghỉ ngơi đúng cách: giúp cơ bắp phục hồi sau tập luyện và tránh chấn thương.
- Khám sức khỏe định kỳ: phát hiện sớm vấn đề sức khỏe của cơ thể để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Chúc bạn đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi về số lượng cơ trong cơ thể người và hiểu rõ hơn về chức năng của từng nhóm cơ để bảo vệ hệ cơ của mình luôn khỏe mạnh.