Câu 1
Câu 1 (trang 20 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Một giáo sư Việt Nam nhận được thư mời dự đám cưới của một nữ học viên châu Âu đang học tiếng Việt. Thư mời có một sự nhầm lẫn trong cách sử dụng từ ngữ. Vì sao có sự nhầm lẫn đó?
Phương pháp giải:
Cần phân biệt giữa 'chúng tôi' và 'chúng ta' trong Tiếng Việt để hiểu rõ hơn về sự nhầm lẫn đó.
Lời giải chi tiết:
- Trong tiếng Việt, 'chúng tôi' và 'chúng ta' có ý nghĩa khác nhau. Sự nhầm lẫn trong cách sử dụng từ ngữ này là do không hiểu rõ ý nghĩa và sắc thái khác nhau của chúng.
- Cô học viên châu Âu có sự nhầm lẫn này do ảnh hưởng từ tiếng mẹ đẻ của mình.
Câu 2
Câu 2 (trang 20 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Trong các văn bản khoa học, tại sao tác giả thường sử dụng từ ngữ 'chúng tôi' thay vì 'tôi'?
Phương pháp giải:
Suy nghĩ về tính chất khách quan và tính khiêm tốn trong việc nghiên cứu.
Lời giải chi tiết:
- Trong các văn bản khoa học, việc sử dụng 'chúng tôi' thay vì 'tôi' nhằm tăng cường tính khách quan và minh bạch cho các luận điểm khoa học được trình bày trong văn bản.
- Đồng thời, việc sử dụng từ ngữ này cũng thể hiện tính khiêm tốn của tác giả đối với những công trình nghiên cứu của mình.
Câu 3
Câu 3 (trang 20 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Trong đoạn trích, cách mà cậu bé xưng hô với mẹ và với sứ giả khác nhau như thế nào? Điều này thể hiện điều gì?
Phương pháp giải:
Chú ý đến cách xưng hô và những sắc thái khác nhau của từ ngữ.
Lời giải chi tiết:
- Cậu bé xưng hô với mẹ theo cách thông thường, trong khi đó, với sứ giả, cậu bé sử dụng từ ngữ có tính chất kính trọng và tôn trọng hơn.
- Sự khác biệt trong cách xưng hô này thể hiện tính cách đặc biệt của nhân vật Thánh Gióng, cũng như sự đa chiều và phức tạp của tình hình.
Câu 4
Câu 4 (trang 20 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Trong câu chuyện, vị tướng gọi thầy giáo của mình là thầy và tự xưng là em. Tại sao lại như vậy?
Phương pháp giải:
Chú ý đến cách xưng hô và thái độ của người nói trong câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
- Vị tướng gọi thầy giáo của mình là thầy và tự xưng là em để thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với thầy giáo của mình.
- Cách xưng hô này cũng phản ánh mối quan hệ thân thiết và tôn trọng giữa học trò và thầy cô trong văn hóa Việt Nam.
Câu 5
Câu 5 (trang 21 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Bác gọi mọi người là đồng bào và tự xưng là tôi trong câu chuyện. Tác động của việc dùng từ xưng hô như vậy là gì?
Phương pháp giải:
Cần suy nghĩ về tác động của từ ngữ trong câu nói của Bác.
Lời giải chi tiết:
Bác gọi mọi người là đồng bào và tự xưng là tôi để tạo ra một cảm giác gần gũi và thân thiết, đồng thời thể hiện lòng đồng cảm và sự đoàn kết của mình với nhân dân.
Câu 6
Câu 6 (trang 21 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Cách xưng hô của chị Dậu và giải thích sự thay đổi cách xưng hô của chị là gì?
Phương pháp giải:
Cần tập trung vào cách xưng hô của chị Dậu và lí do của sự thay đổi đó.
Lời giải chi tiết:
- Ban đầu, chị Dậu xưng hô bằng cách nhẫn nhục và khiêm nhường (nhà cháu - ông), sau đó chị chuyển sang sử dụng cách xưng hô trực tiếp và thân mật hơn: tôi - ông, rồi bà - mày.
- Sự thay đổi này thể hiện sự đấu tranh và phản kháng của chị Dậu trước sự áp bức và bất công từ phía cai trị, cũng như sự thay đổi trong tư duy và quan điểm của mình.