Bắt Đầu Từ Thời Kỳ Chiến Tranh Lạnh, Mỹ và Liên Xô Cùng Sát Đua Trong Việc Khai Thác Sức Mạnh Tiềm Năng Của Con Người. Tuy Nhiên, Sau Hơn 60 Năm, Bí Ẩn Về Giới Hạn Thực Sự Của Thể Chất Con Người Vẫn Là Một Ẩn Số.
Trong Tình Trạng Bình Thường, Có Thể Tuấn Không Thể Liên Tục Sử Dụng Búa Bằng Một Tay - Tay Còn Lại Phải Bám Vào Than Cửa Sổ Và Đứng Trên Một Chân Trên Thang Tre Ở Độ Cao 3 Mét Hay Không?
Với Chiều Cao 1m68, Cân Nặng 50 Kg, Tuấn Thừa Nhận Ngay Việc Cầm Búa Cán Sắt Nặng 5 Cân Cũng Là Quá Sức Đối Với Anh - Một Tài Xế Ôm Công Nghệ Hàng Ngày.
Tuy Nhiên, Trong Đêm Định Mệnh Đó, Tuấn Đã Sử Dụng Búa Để Phá Tường, Giải Cứu Được 5 Nạn Nhân Khỏi Vụ Hỏa Hoạn Ở Trung Kính. Điều Đó Chắc Chắn Phải Có Một Sức Mạnh Kỳ Lạ Và Phi Thường Đã Giúp Anh Thực Hiện Điều Đó.
Tuấn, 21 Tuổi, Người Hùng Đập Tường Cứu Người Trong Vụ Hỏa Hoạn Ở Trung Kính.
Một Trạng Thái 'Siêu Sức Mạnh'
'Sức Mạnh Cuồng Nộ': Hiện Tượng Đặc Biệt Trong Tình Thế Sinh Tử
Khắp Thế Giới Đều Có Các Câu Chuyện Chứng Tỏ Cho Sức Mạnh Cuồng Nộ Của Con Người. Ví Dụ, Năm 2006, Một Phụ Nữ Ở Canada Đã Đánh Tay Đôi Với Một Con Gấu Trắng Bắc Cực Nhằm Bảo Vệ Con Trại Của Mình.
Lydia Angyiou, 41 Tuổi, Phát Hiện Con Gấu Trắng Tiến Gần Đến Con Trai 7 Tuổi Của Mình Khi Cậu Đang Chơi Khúc Côn Cầu Trên Đường Phố.
Con Gấu Cao Tới 2,4 Mét Và Nặng 318 Kg Đã Tấn Công Lydia Khiến Cô Ngã Ra Đất. Nhưng Trong Lúc Đó, Sức Mạnh Phi Thường Của Cô Bắt Đầu Hiện Ra.
Với Chiều Cao 1m52 Và Cân Nặng 41 Kg, Lydia Đã Đánh Bại Con Gấu Lớn Gấp 8 Lần Cô. Đủ Lâu Để Một Người Hàng Xóm Đi Mượn Súng Và Bắn Con Gấu.
Sau Đó, Con Gấu Được Kết Liễu Bằng 4 Phát Đạn. Lydia Chỉ Bị Bầm Một Bên Mắt Và Một Số Vết Bầm Nhẹ.
Lydia Angyiou, Một Phụ Nữ Ở Canada, Đã Đánh Tay Đôi Với Một Con Gấu Trắng Bắc Cực Cao 2,4 Mét Và Nặng 318 Kg Khi Bảo Vệ Con Trai Của Mình.
Năm 2019, Tại Mỹ, Một Thiếu Niên 16 Tuổi Được Tôn Vinh Là Anh Hùng Sau Khi Dùng Sức Mạnh Tự Nhiên Nhấc Lên Một Chiếc Xe Ô Tô Để Giải Cứu Người Hàng Xóm Bị Kẹt Dưới Xe.
Thiếu Niên Tên Zac Clark Nghe Thấy Tiếng Kêu Cứu Của Người Hàng Xóm Trong Khi Đang Làm Vườn. Ngay Lập Tức, Zac Chạy Sang Và Thấy Một Chiếc Ô Tô Đang Đè Lên Người Đàn Ông Trung Niên.
Không Do Dự, Zac Lập Tức Chạy Lên Phía Đầu Xe, Cố Gắng Nhấc Lên Bằng Hai Tay. Mặc Dù Chiếc Xe Nặng Khoảng 1,4 Tấn, Zac Đã Nhấc Đủ Lâu Để Người Hàng Xóm Kéo Chồng Mình Ra Khỏi Dưới Xe.
Người Đàn Ông Được Đưa Đi Cấp Cứu Với Khuôn Mặt Biến Dạng Nặng Và Một Số Xương Sườn Bị Gãy. Bác Sĩ Nói Rằng Ông Sẽ Chết Nếu Zac Không Nhấc Xe Lên Kịp Thời.
Lịch Sử Chiến Tranh Có Nhiều Câu Chuyện Về Sức Mạnh Phi Thường Của Con Người. Ví Dụ Như Seyit Çabuk, Một Hạ Sĩ Ottoman Đã Một Mình Vác 3 Quả Đạn Pháo Trong Thế Chiến I.
Tại Việt Nam Trong Kháng Chiến Chống Mỹ, Nữ Dân Quân Ngô Thị Tuyển Tải Hai Hòm Đạn Nặng Gần 100 Cân Trên Vai. Năm Đó, Cô Tuyển Mới 19 Tuổi, Nặng 42 Kg.
Nữ Dân Quân Ngô Thị Tuyển, Người Việt, Từng Tải Hai Hòm Đạn Nặng Gần 100 Cân Trên Vai Trong Thời Kỳ Kháng Chiến Chống Mỹ. Năm Đó, Cô Tuyển Mới 19 Tuổi, Nặng 42 Kg.
Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, các nhà khoa học ở Liên Xô đã tiến hành nghiên cứu sâu sắc về sức mạnh tiềm ẩn trong con người.
Vladimir Zatsiorsky, một nhà khoa học và vận động viên nhào lộn nổi tiếng, đứng đầu chương trình nghiên cứu về sức mạnh tối đa của con người tại Liên Xô.
Trong quá trình thử nghiệm với các vận động viên chạy marathon và vận động viên cử tạ, Zatsiorsky phát hiện ra một hiệu ứng đáng chú ý.
'Nếu bạn quan sát nhịp tim của các vận động viên chạy marathon, bạn sẽ nhận thấy nhịp tim cao nhất đạt được ở gần vạch kết thúc. Nhưng với những vận động viên cử tạ xuất sắc nhất của Liên Xô, họ có thể đạt được nhịp tim tối đa trước khi bắt đầu bất kỳ hoạt động thể chất nào.'
'Họ biết cách đưa cơ thể mình vào trạng thái phấn khích cực độ mà không cần phải chạy đà. Họ chỉ cần sử dụng ý chí để đạt được trạng thái tối đa này.'
Zatsiorsky đã viết một bài luận dài với tựa đề 'Khoa học và thực tiễn rèn luyện sức mạnh', trong đó ông khẳng định rằng hầu hết mọi người chỉ sử dụng được 65% sức mạnh cơ bắp tối đa của mình.
Tìm hiểu ranh giới thực sự của con người
Không chỉ các nhà khoa học Liên Xô, mà cả người Mỹ cũng quan tâm đến khả năng tiềm ẩn của con người từ những năm 1960.
Arthur H. Steinhaus, một chuyên gia thể dục thể thao và cố vấn cho Hải Quân Hoa Kỳ, dẫn đầu trong việc nghiên cứu sức mạnh tiềm ẩn của con người.
Trong các thí nghiệm với 25 tình nguyện viên vào năm 1961, Steinhaus đã chỉ ra rằng ông có thể tăng sức mạnh của họ lên đến 26,5% sử dụng các phương pháp tâm lý.
Steinhaus bắt đầu thí nghiệm bằng cách yêu cầu tình nguyện viên kéo cáp với sức lực tối đa của họ, sau đó áp dụng các phương pháp tâm lý để tăng hiệu suất.
Bằng cách sử dụng một khẩu súng để gây sợ hãi cho tình nguyện viên, Steinhaus đã làm tăng sức mạnh của họ trong trạng thái kích thích.
Dưới tình trạng lo sợ, sức mạnh của các tình nguyện viên đã tăng trung bình 7,4%.
Trong một thí nghiệm khác, Steinhaus đã chia nhóm tình nguyện viên và cho họ tiếp xúc với các chất kích thích khác nhau.
Kết quả cho thấy các chất kích thích này đã giúp tăng sức mạnh của tình nguyện viên từ 5,6%, 6,5% và cao nhất là 13,5%.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là trong một thí nghiệm khác, không có chất kích thích nào được sử dụng.
Steinhaus đã động viên tình nguyện viên bằng cách khích lệ họ với những lời động viên tích cực.
'Hãy tiếp tục nỗ lực, bạn đang thể hiện sức mạnh của mình. Mỗi giây trôi qua, bạn càng mạnh mẽ hơn. Bạn có thể làm được điều đó. Bạn sẽ không cảm thấy đau đớn. Hãy phá vỡ giới hạn của bản thân.'
Kết quả là tình nguyện viên đã tăng sức mạnh lên đến 26,5%, gấp đôi so với khi sử dụng chất kích thích amphetamine.
Để chứng minh rằng sức mạnh gia tăng này đến từ tinh thần, Steinhaus đã thực hiện thí nghiệm đảo ngược.
Kết quả là lực kéo của tình nguyện viên giảm đi trung bình 31,7%.
'Các phát hiện của chúng tôi ủng hộ giả thuyết cho rằng tâm lý, không phải sinh lý, sẽ quyết định tới hiệu suất tối đa mà con người có thể thể hiện được,' Steinhaus viết trong phần kết luận của nghiên cứu.
Trong nửa thập kỷ tiếp theo, hàng trăm nghiên cứu đã cố gắng mở rộng ý tưởng của Steinhaus và Zatsiorsky về sức mạnh tiềm ẩn của con người.
Tuy nhiên, các nghiên cứu này đã đối mặt với rào cản về đạo đức và quy định mới trong nghiên cứu khoa học.
Tiến sĩ Paul Zehr, một giáo sư thần kinh học và nhà nghiên cứu sinh lý học vận động thể chất, chia sẻ:
'Tôi không muốn phê phán các nhà khoa học này, nhưng phương pháp họ sử dụng để khám phá sức mạnh thể chất của con người không còn phù hợp cho thời đại hiện nay, do nguy cơ [cho tình nguyện viên] và các vấn đề đạo đức liên quan'.
Giáo sư Zehr nói về những trường hợp sức mạnh siêu phàm rằng chúng chỉ xuất hiện trong các tình huống cực đoan.
'Tuy nhiên, việc thử nghiệm xem một người có thể kích hoạt sức mạnh tối đa của họ khi đối diện với cái chết của bản thân hoặc người thân trong gia đình yêu cầu các nhà khoa học đặt họ vào một tình huống thực sự như vậy. Điều này rõ ràng là nguy hiểm và không đạo đức'.
Nguồn gốc của sức mạnh tiềm ẩn
Mặc dù không thể tái tạo được các tình huống cực kỳ trong phòng thí nghiệm để xác định giới hạn cực điểm của sức mạnh con người, các nhà khoa học như Paul Zehr vẫn thừa nhận sự tồn tại của trạng thái đó.
Dựa trên các trường hợp 'cuồng nộ' xảy ra ngoài đời thực, các nhà khoa học cho biết khi con người đối mặt với tình huống sinh tử, họ sẽ kích hoạt được trạng thái siêu sức mạnh của mình.
'Phản ứng tương tự có thể xảy ra khi ai đó can thiệp để bảo vệ người khác khỏi nguy hiểm, không chỉ là một trạng thái tự vệ', bác sĩ Massimo Testa, thành viên của Hiệp hội Y học Thể thao Hoa Kỳ, nhấn mạnh.
Nhiều nhà khoa học đồng thuận với một giả thuyết giải thích trạng thái siêu sức mạnh này, liên quan đến hoạt động của vùng não dưới đồi và hormone từ tuyến thượng thận.
Khi giác quan của con người phát hiện tình huống nguy hiểm, như thấy lửa hoặc ngửi khói, vùng não dưới đồi sẽ kích hoạt để điều chỉnh cơ thể chuẩn bị cho tình huống đó.
Vùng não dưới đồi cố gắng tăng cường năng lượng cho các giác quan và hệ thần kinh quan trọng hơn khi đối mặt với nguy cơ.
Trong tình huống nguy hiểm, cơ thể ưu tiên cung cấp năng lượng cho não bộ và cơ bắp hơn là cho các chức năng như tiêu hóa và sinh sản.
Vùng não dưới đồi gửi tín hiệu đến tuyến thượng thận để tiết ra adrenaline, giúp tăng nhịp tim và thở, cung cấp oxy cho cơ bắp.
Adrenaline, khi tiết ra và hòa vào máu, giúp tăng nhịp tim và thở, giúp cơ thể chuẩn bị đối phó với nguy cơ.
Song song với quá trình trên, tuyến thượng thận tiết ra cortisol và adrenaline, hai hormone chuyển đổi glycogen thành glucose trong máu để cung cấp năng lượng cho cơ bắp hoạt động.
Glucose và oxy tăng cao giúp thực hiện các hoạt động hô hấp hiệu quả, tạo sức mạnh đột phá cho cơ bắp, giống như vận động viên cử tạ.
Hãy áp dụng lý thuyết này vào trường hợp của Đồng Văn Tuấn, người hùng giải cứu nạn nhân trong đám cháy ở Trung Kính.
Tuấn kể lại sự kiện vào đêm 24/5, khi nghe tiếng nổ và hô hoán, anh chạy ra ngoài và thấy ngọn lửa bùng lên ở nhà trọ hàng xóm.
Khi nghe tiếng nổ và hô hoán, hình ảnh ngọn lửa kích hoạt vùng não dưới đồi của Tuấn, kích thích tuyến thượng thận tiết ra adrenaline và cortisol, kích hoạt sức mạnh trong anh.
Theo nghiên cứu 'Hành vi con người trong các vụ cháy nhà', con người đầu tiên sẽ bình tĩnh đánh giá tình hình khi phát hiện đám cháy, thay vì hoảng loạn bỏ chạy.
Với adrenaline và cortisol đang cao trong máu, cả hai hormone này làm cho các giác quan của Tuấn nhạy bén hơn. Đồng tử mở rộng để nhìn rõ trong bóng tối, thính giác cũng nhạy bén hơn, giúp anh nghe thấy tiếng kêu cứu và thấy ánh đèn flash từ các nạn nhân trên tầng hai của ngôi nhà.
Adrenaline hỗ trợ não bộ ra quyết định sáng suốt. Với adrenaline cao trong máu, cơ bắp mạnh mẽ và não thông minh hơn.
Lúc này, Tuấn nảy ra ý tưởng dùng búa tạ để cứu người.
Sau khi leo lên thang, oxy và glucose cao trong máu, Tuấn có thể cầm búa tạ đập liên tục vào tường nhà cháy.
Tuấn không biết đã đập bao nhiêu lần nhưng đập cho tới khi ngón tay bị trật khớp. Adrenaline và cortisol cao kích hoạt endorphin giảm đau cho anh.
Endorphin giảm đau giúp Tuấn đập tường mà không cảm thấy đau ngón tay.
Endorphin tạo ra phản ứng cộng hưởng, giúp con người tăng hiệu suất cơ bắp trong tình huống nguy hiểm mà không cảm thấy đau đớn lâu.
'Giá của siêu sức mạnh'
Một mình Tuấn không đủ sức đập thủng tường cứu nạn nhân. Còn có sự giúp đỡ của Nguyễn Kim Long, Hoàng Văn Tuấn và Phạm Quốc Luật.
Luật, với thể hình lớn nhất, quyết định đập tường, nhưng không thể phủ nhận sự đóng góp của Tuấn trong ý tưởng và nỗ lực.
Adrenaline giảm, cortisol và endorphin mất đi, không đủ năng lượng cho Tuấn tiếp tục đập tường. Anh mệt mỏi và cảm nhận đau tay.
Cơ thể không giữ 'siêu sức mạnh' lâu. Adrenaline chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, được gọi là 'cơn sốt', chỉ vài phút đến vài chục phút.
Nếu adrenaline kéo dài trong máu, nó gây hại nhiều hơn lợi ích. Nó có thể làm tăng huyết áp và gây tổn thương cho tim và mạch máu.
Adrenaline làm mất cân bằng nội môi, dồn năng lượng vào cơ xương và làm suy giảm các hệ khác như tiêu hóa và sinh sản. Trong tình huống nguy hiểm, người ta thường cảm thấy ruột gan cồn cào, nhịp tim tăng và đổ mồ hôi.
Thiếu hụt máu và mất cân bằng do adrenaline có thể tổn thương cơ thể. Ngược lại, dư máu có thể tổn thương cơ bắp.
Cơ thể chạy ở trạng thái tiết kiệm năng lượng, giống như một chiếc xe hơi có hệ thống giới hạn công suất tối đa.
Não tự giới hạn tiêu hao năng lượng và công suất tối đa của cơ bắp, giống như một con chip ECU trong xe hơi.
'Tại sao cần phải kích hoạt cơ bắp để cầm cốc cà phê? Cơ thể rất tiết kiệm và hiệu quả', giáo sư Zehr nói.
Nhờ tính tiết kiệm này, cơ thể dự trữ năng lượng từ thức ăn, biến glucose thành glycogen dự trữ ở gan và cơ.
Cơ bắp phát triển để phù hợp với 60-65% khả năng tối đa, ngay cả vận động viên chuyên nghiệp chỉ phát triển đến 80%.
Khi sử dụng gần 100% sức mạnh trong cơn sốt adrenaline, cơ bắp dễ bị tổn thương, giống như động cơ xe khi tăng công suất.
Đập búa liên tục khiến ngón tay bị trật khớp, kéo dài có thể gây tổn thương nặng hơn, thậm chí nguy hiểm hơn.
Sau cơn sốt adrenaline, nếu không giảm nhịp tim và thư giãn, cơ thể sẽ kiệt quệ theo mô hình của Giáo sư Selye.
Năng lượng cạn kiệt, thiếu máu cục bộ, đau cơ, khó thở, hệ miễn dịch suy giảm, làm cơ thể mất khả năng đề kháng bệnh tật.
Sức mạnh cuồng nộ vượt quá giới hạn sinh học của cơ thể, nguy hiểm và không bền vững.
Não giới hạn công suất cơ thể, không thể tiêm adrenaline vào binh sĩ để tạo ra đội quân siêu anh hùng.
Vì nguy hiểm của trạng thái 'sức mạnh cuồng nộ', các nhà khoa học như giáo sư Zehr hiện đã từ bỏ ý định can thiệp vào hệ thống nội tiết của con người để khai phá tiềm năng siêu sức mạnh đó.
Thay vào đó, họ đang tập trung vào việc chỉnh sửa gen người để gia tăng cơ bắp và sức mạnh tối đa mà cơ bắp có thể đạt được.
Với những lo ngại đạo đức, việc tìm cách 'hack' vào cơ thể con người vẫn còn gặp phải nhiều vấn đề. Do đó, tập luyện vẫn là cách duy nhất để khám phá sức mạnh tiềm ẩn của chúng ta.
Tập luyện là cách rèn luyện cơ thể chịu đựng đau và tăng công suất tối đa của cơ bắp.
Thông qua việc rèn luyện, bạn có thể nâng cao ngưỡng chịu đựng đau và tăng công suất tối đa của cơ bắp.
Ngay cả khi có sự trợ giúp của adrenaline, người có cơ thể yếu đuối vẫn không thể đạt được sức mạnh tối đa như người có cơ thể khỏe mạnh do tập luyện thường xuyên.
Tập luyện thể dục thể thao là chìa khóa mở ra sức mạnh siêu phàm của con người. Nó sẽ giúp bạn tự tin hơn trong những tình huống đòi hỏi sức khỏe về mặt thể chất, như khi phải đối mặt với nguy hiểm trong một đám cháy. Adrenaline sẽ lo phần còn lại trong tình huống đó.