Lập dàn ý cho kịch bản chuyển thể từ một trong những tác phẩm văn học sau:
1. Bài tập thưc hành viết kịch bản sân khấu Câu 1
- Lập dàn ý cho kịch bản chuyển thể từ một trong những tác phẩm văn học sau:
+ Sự tích Hồ Gươm, Bánh chưng, bánh giầy (Ngữ văn 6, tập một, bộ sách Chân trời sáng tạo, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021): lưu ý hai sự kiện chính là mượn gươm và trả gươm trong Sự tích Hồ Gươm và chuỗi sự kiện các hoàng tử đua tranh dự thi làm mâm cỗ, Lang Liêu được thần báo mộng; sự hài lòng truyền ngôi cho Lang Liêu của Vua Hùng.
+ Đất rừng phương Nam - Đoàn Giỏi, Giang - Bảo Ninh, Buổi học cuối cùng - An-phông-xơ Đô-đê, Lời má năm xưa - Trần Bảo Định,… (Ngữ văn 10, tập hai, bộ sách Chân trời sáng tạo, NXB Giáo dục Việt Nam, 2022)
+ Một tác phẩm văn học do bạn lựa chọn…
- Sử dụng bảng kiểm dưới đây để tự kiểm tra kĩ năng lập dàn ý cho kịch bản văn học của bạn:
Bảng kiểm kĩ năng lập dàn ý cho kịch bản chuyển thể từ tác phẩm văn học
Thông tin và ý tưởng |
Nội dung kiểm tra |
Đạt |
Chưa đạt |
Các thông tin về tác phẩm gốc |
Nhan đề tác phẩm |
|
|
Thể loại của tác phẩm |
|
|
|
Tên tác giả/ thể loại gốc và các thông tin liên quan (nguồn/ xuất xứ,…). |
|
|
|
Ý tưởng chuyển thể và định hướng thực hiện trong kịch bản |
Dự kiến số màn/ cảnh |
|
|
Dự kiến số lượng nhân vật |
|
|
|
Dự kiến cách bài trí sân khấu |
|
|
|
Định hướng về chủ đề, thông điệp mà kịch bản sẽ thể hiện. |
|
|
|
Dự kiến nhan đề cho kịch bản. |
|
|
|
Dự kiến bố cục tổng thể (số màn/ cảnh;nhân vật;…). |
|
|
|
Định hướng dẫn dắt xung đột kích, giải quyết mâu thuẫn, xung đột. |
|
|
|
Dự kiến cách biểu đạt hành vi, giọng nói nhân vật cho một số cuộc thoại/ lời thoại quan trọng. |
|
|
Phương pháp giải:
Lập dàn ý từ những tác phẩm văn học trên.
Lời giải chi tiết:
Mở bài: Giới thiệu được tác phẩm Sự tích Hồ Gươm.
Thân bài:
- Nhan đề kịch bản: Sự tích Hồ Gươm
- Kịch bản sân khấu gồm: 2 cảnh: Cảnh mượn gươm, cảnh trả gươm.
- Những sự kiện ở các cảnh được sắp xếp theo trình tự thời gian.
- Cảnh Lê Lợi nhận được gươm thần đảm nhiệm vai trò nút thắt mâu thuẫn, xung đột. Lê Lợi nhận được lưỡi gươm thông qua Lê Thận - một thành viên của nghĩa quân Lam Sơn (trước đó làm nghề đánh cá, đã kéo lưới được một lưỡi gươm) và trực tiếp lấy chuôi gươm trên ngọn cây đa. Sau đó, Lê Lợi tra lưỡi gươm vào chuôi thì vừa như in. Lê Thận đã tự nguyện dâng thanh gươm cho Lê Lợi.
- Cảnh cuộc chiến kết thúc, trao trả gươm đảm nhiệm vai trò gỡ nút thắt mâu thuẫn, xung đột.
- Thông điệp muốn truyền tải đến người xem:
+ Ca ngợi người anh hùng Lê Lợi và nghĩa quân Lam Sơn đã có công giết giặc, cứu nước.
+ Giải thích tên gọi của một di tích lịch sử - văn hóa Hồ Gươm.
+ Khẳng định sức mạnh của chính nghĩa…
- Dự trù những đạo cụ, hình dung cách sắp xếp bố cục sân khấu để làm nổi bật thông điệp.
+ Đạo cụ: Lưỡi gươm, chuôi gươm, rùa Vàng, lưới đánh cá, phục trang nhân vật,…
+ Bố cục sân khấu: Trên sông nước, trong nhà, giữa hồ,… (tái hiện được không gian, thời gian đặc trưng trong truyền thuyết)
Kết bài: Khẳng định lại thông điệp thông qua tác phẩm vừa chuyển thể.
1. Bài tập thưc hành viết kịch bản sân khấu Câu 2
- Hãy viết các lời chỉ dẫn sân khấu (hướng dẫn về diễn xuất cho diễn viên), chỉnh sửa các lời thoại trong trích đoạn dưới đây (nếu cần), đặt nhan đề, ghi các thông tin chỉ dẫn cần thiết,… để có một màn kịch phù hợp với yêu cầu trình diễn
- Sử dụng bảng kiểm dưới đây để tự kiểm tra kĩ năng viết lời thoại, chỉ dẫn sân khấu và hoàn tất kịch bản văn học của bạn:
Bảng kiểm kĩ năng viết lời thoại và chỉ dẫn sân khấu cho kịch bản chuyển thể từ tác phẩm văn học
Thông tin và ý tưởng |
Nội dung kiểm tra |
Đạt |
Chưa đạt |
Chỉ dẫn sân khấu về cách trình bày sân khấu và diễn xuất |
Tên màn kịch (dự kiến). Bối cảnh không gian, thời gian.
|
|
|
Nhân vật, nhóm nhân vật sẽ xuất hiện. |
|
|
|
Gợi ý về hành vi, giọng nói, sắc thái biểu cảm với các lời thoại/ lượt thoại. |
|
|
|
Sự rõ ràng, ngắn gọn, đích đáng. |
|
|
|
Lời thoại của nhân vật |
Tính đối thoại và tác động (đối với nhân vật đồng quan điểm hoặc khác quan điểm). |
|
|
Tính khẩu ngữ/ phù hợp để trình diễn. |
|
|
|
Tính biểu cảm/ biểu đạt (thể hiện phù hợp với tính cách, tâm lí, trạng thái cảm xúc,…của nhân vật). |
|
|
|
Kết hợp độc thoại, đối thoại, bàng thoại khi cần. |
|
|
Phương pháp giải:
- Viết các lời chỉ dẫn sân khấu (hướng dẫn về diễn xuất cho diễn viên).
- Chỉnh sửa các lời thoại trong trích đoạn trên (nếu cần).
- Đặt nhan đề, ghi các thông tin chỉ dẫn cần thiết,…
Lời giải chi tiết:
- Đối với lời thoại của nhân vật: ghi chỉ dẫn sân khấu hướng dẫn hành vi, giọng nói, sắc thái biểu cảm,… của nhân vật tương ứng với từng lời thoại.
- Đối với các đoạn miêu tả, bạn cần: Chuyển đổi thành các chỉ dẫn không gian, thời gian; chú thích gợi ý bố trí sân khấu, sự xuất hiện/biến mất của nhân vật/nhóm nhân vật,…