1. Hiểu rõ về chứng són phân do táo bón ở trẻ nhỏ
Chứng són phân ở trẻ nhỏ, còn được gọi là chứng đại tiện không tự chủ, khiến cha mẹ hoặc trẻ phát hiện phân dây dính trên quần nhưng trẻ không có ý thức về việc này. Thường xảy ra ở trẻ từ 4 tuổi trở lên, khi đã biết đi vệ sinh và có khả năng kiểm soát nhu cầu đại tiện của bản thân.
Són phân là một loại đại tiện không tự chủ ở trẻ nhỏ
Chứng són phân chủ yếu là do táo bón mạn tính ở trẻ nhỏ, trong một số trường hợp ít hơn có thể là do tâm lý kết hợp với các yếu tố thuận lợi như: rối loạn tăng động thái chú ý, sử dụng thuốc điều trị trong thời gian dài ảnh hưởng đến hoạt động ruột,...
Trẻ mắc chứng són phân do táo bón thường nhận thức được tình trạng này, biết rằng họ không thể tự kiểm soát việc đi đại tiện và do đó cảm thấy bối rối. Vì vậy, cha mẹ cần hỗ trợ trẻ trong việc hiểu vấn đề này, động viên và tìm cách điều trị để giúp trẻ tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và sức khỏe.
Són phân ở trẻ thường là kết quả của táo bón mạn tínhNhận biết són phân do táo bón thông qua các dấu hiệu như phân rò rỉ trên đồ lót kèm theo táo bón, phân cứng, và són tiểu.
2. Phương pháp điều trị són phân do táo bón ở trẻ nhỏ
Són phân thường xảy ra do táo bón kéo dài, khiến trẻ không đi tiêu trong 3 - 4 ngày liên tiếp, dẫn đến cơ hậu môn và trực tràng mất kiểm soát việc đi tiêu. Để khắc phục tình trạng này, cần tháo phân, điều trị táo bón và hướng dẫn trẻ thói quen đi tiêu lành mạnh.
Cụ thể như sau:
2.1. Điều trị táo bón lâu ngày ở trẻ
Khi xác định trường hợp són phân do táo bón ở trẻ, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp điều trị như sau, tùy thuộc vào tình trạng và sức khỏe của trẻ:
Bước đầu tiên trong việc điều trị táo bón lâu ngày ở trẻ là làm sạch đại tràng, loại bỏ phân cứng bằng các cách sau đây:
-
Sử dụng thuốc đặt hậu môn: Thuốc này giúp kích thích hoạt động ruột, giúp phân dễ dàng được đẩy ra ngoài mà ít gây đau đớn cho trẻ hơn.
-
Thực hiện thụt hậu môn: Nước được bơm vào trực tràng của trẻ để làm mềm phân và tạo ra cơn kích thích để giúp trẻ đi tiêu dễ dàng hơn.
Trẻ mắc són phân do táo bón cần được điều trị táo bón
-
Sử dụng thuốc làm dịu ruột: Thuốc này giúp làm sạch ruột già và trực tràng.
-
Tháo phân bằng tay: Khi kích thước phân quá lớn và không thể dùng các biện pháp trên, bác sĩ có thể phải can thiệp bằng tay để đưa phân ra ngoài giúp trẻ.
Uống thuốc chống táo bón
Sau khi đã tháo phân cứng lâu ngày ra khỏi hậu môn, cần tiếp tục điều trị để ngăn chặn bệnh tái phát bằng cách sử dụng thuốc làm mềm phân và chống táo bón. Các loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:
-
Thuốc làm mềm phân: Loại thuốc này giúp làm mềm khối phân, giúp trẻ dễ dàng đẩy phân ra ngoài mà không gặp phải táo bón.
-
Thuốc bổ sung chất xơ: Tăng cường hấp thụ nước từ ruột, làm mềm phân và kích thích ruột hoạt động để đẩy phân ra ngoài một cách tự nhiên.
-
Thuốc làm dịu ruột có tác dụng hấp thụ nước từ ruột, làm mềm phân và kích thích ruột hoạt động để đẩy phân ra ngoài.
Dùng các loại thuốc theo chỉ định sẽ giúp điều trị cả chứng táo bón lẫn són phân do táo bón ở trẻ. Sau thời gian điều trị, ruột của trẻ đã khôi phục khả năng co bóp và đẩy phân ra ngoài, sau đó bác sĩ sẽ xem xét việc ngưng thuốc hoặc duy trì điều trị.
Uống thuốc kích thích nhuận tràng
Nếu thuốc chống táo bón không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định cho trẻ sử dụng thuốc kích thích nhuận tràng khiến đại tràng co bóp hiệu quả hơn, giúp phân được đẩy ra ngoài một cách hiệu quả.
2.2. Giải quyết và ngăn chặn táo bón lâu ngày ở trẻ
Trẻ mắc són phân thường đã phải chịu đựng táo bón trong thời gian dài, thậm chí đã phát triển thành táo bón mạn tính, do đó, việc điều trị cần phải được duy trì lâu dài. Ngoài việc sử dụng thuốc, các chuyên gia cũng khuyến nghị thực hiện các biện pháp phòng ngừa tái phát bao gồm:
Cân nhắc chế độ ăn phù hợp giúp kiểm soát và ngăn chặn tình trạng tái phát của táo bón
2.3. Thúc đẩy việc cho trẻ ăn chế độ giàu chất xơ
Chất xơ là một chất dinh dưỡng quan trọng cho hệ tiêu hóa, nó giúp tăng cường hấp thụ nước và từ đó cải thiện tình trạng táo bón và són phân do táo bón. Trẻ thường không thích ăn rau xanh, điều này dẫn đến tình trạng thiếu chất xơ, vì vậy cha mẹ nên chú ý bổ sung cho trẻ nhiều rau củ quả tươi, và chuẩn bị các món rau hấp dẫn để khuyến khích trẻ ăn nhiều hơn.
Ngoài ra, trẻ bị táo bón cũng cần hạn chế việc tiêu thụ các thực phẩm làm nặng thêm tình trạng bệnh như: sữa chua, sữa tươi, cà rốt nấu chín, phô mai, kem,...
2.4. Hãy nuôi dưỡng thói quen ngồi vào bồn cầu thường xuyên và đều đặn
Để trẻ có thói quen đi đại tiện đều đặn hàng ngày, cần một quá trình luyện tập kéo dài, nhưng không nên áp đặt quá nhiều lên trẻ. Đối với những trẻ thường xuyên bị táo bón, cần hướng dẫn trẻ ngồi trên bồn cầu ít nhất 10 phút hoặc cho đến khi trẻ có thể đi tiêu hoàn toàn.
Từ đó, trẻ có thể dần khôi phục được cảm giác đầy đặn của phân và khám phá cảm giác tự do khi đi đại tiện, từ đó giảm thiểu tình trạng són phân không kiểm soát.
2.5. Hướng dẫn trẻ cách thực hiện việc đi đại tiện
Trẻ nhỏ có thể chưa biết cách đi đại tiện, dẫn đến cảm giác đau đớn, khó chịu và thậm chí sợ hãi, từ đó trẻ có thể trở nên ngại việc đi tiêu. Cha mẹ cần kiên nhẫn giải thích cho trẻ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đi tiêu cũng như cách để thực hiện việc này một cách hiệu quả nhất.
Hướng dẫn phụ huynh cách dạy trẻ đi vệ sinh đúng cách
Để giúp trẻ đối phó với tình trạng táo bón, hãy thử áp dụng tư thế ngồi sau: ngồi với đầu gối hơi nâng cao, ngả cơ thể về phía trước, ngực tiếp xúc với đùi và thư giãn hoàn toàn. Quá trình này sẽ giúp phân dễ dàng di chuyển và xuất ra ngoài.